آلمان در آستانه بزرگترین اعتصاب‌ سراسری

هزاران تراکتور از ایالت‌های مختلف آلمان به راه افتاده‌اند تا دوشنبه ۱۵ ژانویه/ ۲۵ دی به برلین برسند. همزمان اتحادیه لوکوموتیورانان قطارهای شهری و بین‌شهری هم پس از اینکه بر سر افزایش مزد و کاهش ساعت کار به توافق نرسیدند گفته‌اند از دوشنبه به مدت نامعلوم اعتصاب خواهند کرد.

بزرگ‌ترین اقتصاد اروپا با بحران روبرو است. آلمان تنها عضو گروه هفت (G7) است که در سال ۲۰۲۳ اقتصادش کوچک‌تر شده است. دولت با کسری بودجه روبرو است و تصمیم دارد یارانه سوخت دیزل و محصولات کشاورزی را کاهش دهد؛ سیاستی که همزمان با حمایت‌های مستقیم آلمان از اسرائیل و اوکراین موجب گسترش نارضایتی عمومی گسترده شده است.

کشاورزان که در ماه‌های پایانی ۲۰۲۳ در اعتراض به سیاست‌های اقتصادی دولت اعتراضی به نسبت گسترده را سازمان دادند، در دومین هفته سال ۲۰۲۴ قصد دارند اتوبان‌ها را مسدود کنند. هزاران تراکتور در جاده‌های بین شهری به راه افتاده‌اند و قرار است دوشنبه هشتم ژانویه در برلین و دیگر ایالت‌ها اعتصابی گسترده را آغاز کنند. اتحادیه سراسری کشاورزان گفته است که کشاورزان در همه‌جا به گونه‌ای حضور خواهند یافت که در آلمان سابقه نداشته است.

پلیس هشدار داده است حرکت تراکتورها در جاده‌ها حمل و نقل عمومی را مختل می‌کند. به همین دلیل احتمال می‌رود مدارس نیز در روز دوشنبه تعطیل و آموزش از راه دور جایگزین کلاس‌های حضوری شود.

همزمان با کشاورزان، اتحادیه لوکوموتیورانان هم با مطالبه افزایش دستمزد و کاهش ساعت کار هفتگی اعلام کرده است برای مدت نامعلوم اعتصاب خواهد کرد. اعتصابی که می‌تواند صدمه فراوانی به اقتصاد آلمان وارد کند.

همچنین صنعتگران و در برخی ایالت‌ها رستوران‌داران و غذاخوری‌ها نیز از اعتصاب حمایت کرده و گفته‌اند به در حمایت از کشاورزان اعتصاب خواهند کرد.

علاوه بر این گروه‌ها کادر درمان، نه فقط پرستاران بلکه پزشکان عمومی و متخصص نیز از نهم ژانویه به اعتصاب خواهند پیوست.

چه کسانی اعتصاب می‌کنند، به چه دلیل؟

تا به حال اعتصاب کشاورزان، رانندگان قطارهای بین شهری و بخش حمل و نقل جاده‌ای قطعی است. پرستاران و صنعتگران هم هشدار داده‌اند که به اعتصاب خواهند پیوست. مطالبه برخی از این گروه‌ها افزایش دستمزد است و کاهش فشار کار و برخی دیگر نیز سیاست کاهش یارانه دیزل و افزایش عوارض جاده‌ای.

رانندگان قطار

مذاکره میان اتحادیه رانندگان قطار و مدیران «دویچه بان» بر سر افزایش دستمزد و کاهش ساعت کاری به نتیجه نرسیده است. اتحادیه لوکوموتیورانان خواستار کاهش ساعت کار هفتگی از ۳۸ به ۳۵ ساعت و افزایش دستمزدند. «دویچه بان» که کسری بودجه آن ۳۰ میلیارد یورو برآورد شده است با کاهش ساعت کار هفتگی و افزایش دستمزدی که اتحادیه خواسته، موافقت نکرده است. تنها پرداخت سه هزار یورو برای یک بار و افزایش ۲۰۰ یورو دستمزد ماهانه را پذیرفته و وعده کرده است به صورت تدریجی دستمزد را ۵٬۵ درصد افزایش دهد.

۹۷ درصد اعضای «GLD» - اتحادیه لوکوموتیورانان _ به اعتصاب به مدت نامحدود در صورت عدم پذیرش خواسته‌هایشان رای داده‌اند و به همین دلیل از هشتم ژانویه اعتصاب را آغاز خواهند کرد. گفت‌وگو‌های دو طرف تا هفتم ژانویه ادامه داشت.

اگر چه اتحادیه نسبت به اعتصاب نامحدود هشدار داده است اما آنها برای پنج روز اعتصاب خواهند کرد که یکی از طولانی‌ترین اعتصاب‌ها در سالیان اخیر خواهد بود.

کشاورزان

کاروان تراکتور کشاورزان در چندین شهر و روستا به حرکت درآمده و رفت و آمد عمومی را مختل کرده است. آنها قرار است ۱۵ ژانویه به پایتخت برسند تا بزرگترین تجمع را شکل بدهند.

دولت ائتلافی برای جبران کسری بودجه قصد دارد سیاست‌های اقتصادی انقباضی را اجرا کند. حذف معافیت مالیاتی محصولات کشاورزی و یارانه دیزل همزمان با افزایش قیمت انرژی و نرخ تورم تحت تاثیر کووید و جنگ اوکراین کشاورزان را خشمگین کرده است.

صدها کشاورز عصر پنجم ژانویه از پهلوگرفتن یک کشتی کوچک در اشلویگ هولشتاین که وزیر کشاورزی و معاون صدراعظم سوار آن بودند جلوگیری کردند. پیش از این نیز چند سخنرانی جم اوزدمیر، وزیر کشاورزی از حزب سبز را مختل کرده بودند. اوزدمیر به کشاورزان خشمگین گفته یارانه دیزل و مالیاتی به صورت تدریجی کاهش خواهد یافت. کشاورزان اما می‌گویند این سیاست علاوه بر اینکه معیشت آنها را تهدید می‌کند، موجب کاهش توان رقابتی کشاورزان آلمانی خواهد شد.

رانندگان حمل و نقل جاده‌ای

افزایش نرخ دیزل، عوارض و پارکینگ‌های جاده‌ای و افزایش تلفات ناشی از تصادف‌ها از دلایل اعتراض رانندگان حمل و نقل جاده‌ای است. سخنگوی اتحادیه سراسری حمل و نقل جاده‌ای و دفع زباله (BGL) گفته قیمت سوخت دو برابر شده و تلفات جاده‌ای افزایش یافته است.

فروشگاه‌های زنجیره‌ای مانند ادکا، لیدل، آلدی رانندگان تحت قراردادشان را تهدید کرده‌اند تا به اعتصاب نپیوندند. سخنگوی اتحادیه سراسری اما گفته نکته مهم اعتصاب، تحصن ۱۵ ژانویه در برلین خواهد بود.

کادر درمان

اعتراض‌های کادر درمان از دوره همه‌گیری کووید-۱۹ شروع شد. کار سخت و دستمزد اندک اصلی‌ترین دلیل اعتراض آنها است. مذاکرات مزدی اتحادیه کارکنان بخش درمان با بیمارستان‌ها هنوز به نتیجه نرسیده است و به همین دلیل در چندین بیمارستان اعتصاب از هشتم ژانویه آغاز خواهد شد و تنها فوریت‌های پزشکی و عمل‌های جراحی ضروری پیش خواهد رفت.

در صورت بی‌نتیجه ماندن مذاکرات مزدی، پزشکان متخصص نیز از نهم ژانویه اعتصاب خواهند کرد.

وضعیت اقتصادی چگونه است؟

تورم آخرین ماه سال ۲۰۲۳ آلمان ۳٬۲ تا ۳٬۷ درصد اعلام شد. این شاخص برای مواد غذایی ۵٬۵ درصد بود. نهادهای دولتی از افزایش ۱۹۶ هزار نفری بیکاران نسبت یه سال ۲۰۲۲ خبر دادند. صندوق بین‌المللی پول پیش‌بینی کرد آلمان تنها عضو جی هفت است که اقتصادش کوچکتر شده است. دولت در سال ۲۰۲۳ برای جبران افزایش قیمت انرژی تحت تاثیر جنگ روسیه و اوکراین، پرداخت یارانه را تصویب کرد اما از مارس ۲۰۲۴ یارانه انرژی هم قطع خواهد شد.

صادرات صنعتی آلمان، به ویژه در بخش ماشین‌آلات با تهدید از سوی رقیبی چابک به نام چین روبرو است. سیستم فرسوده و کند آلمان که دولت ائتلافی وعده اصلاح آن را داده بود، سرعت توسعه و سهم آلمان در بازار صنعتی جهان را کاهش داده است.

در این وضعیت کسری بودجه دولت تا پایان نوامبر ۲۰۲۳ رقمی بالغ بر ۸۰ میلیون یورو اعلام شد. دولت برای جبران کسری بودجه قصد دارد یارانه‌ها را کاهش دهد و تعهداتش برای کاهش مصرف سوخت‌های فسیلی را به تاخیر بیاندازد. سیاستی که حداقل برای حزب سبزها که با همین وعده به دولت ائتلافی پیوسته بودند یک شکست بزرگ است.

چه خواهد شد؟

دولت متشکل از سوسیال دموکرات‌ها، حزب سبز و حزب لیبرال آلمان در بدترین موقعیت قرار دارد. پیامدهای کووید ۱۹ و پس از آن درگیر شدن آلمان در جنگ اوکراین، که با حمایت‌های مالی مستقیم آلمان از اوکراین همراه است، سبب کاهش مقبولیت هر سه حزب حاضر در دولت ائتلافی شده است. اپوزیسیون خواستار استعفای دولت شده است و هدف از اعتصاب گسترده سراسری هم فشار بر دولت برای عقب‌نشینی از سیاست‌هایی که هزینه معیشت را افزایش می‌دهد یا مجبور کردن آن به استعفاء است.

بحران در بیرون موجب شکاف در دولت ائتلافی که از همان آغاز انتظار شکست آن می‌رفت، شده است و هر یک از سه حزب تلاش دارند سهم خود در وضعیت کنونی را کمتر از دیگر شریکانشان نشان دهند تا در انتخابات آینده شانسی هر چند اندک داشته باشند.

سوسیال دموکرات‌ها که در آخرین انتخابات سراسری بالاترین رای را داشتند حالا به رتبه‌ای پایین‌تر از حزب محافظه‌کار دموکرات مسیحی و راست افراطی آلترناتیو برای آلمان سقوط کرده‌اند. وضعیت برای حزب سبز که به دلیل سیاست‌هایش در دفاع از محیط زیست توانسته بود طی سال‌های گذشته موقعیتی بهتر بیابد، از سوسیال دموکرات‌ها بدتر است.

در آخرین نظرسنجی که نتایج آن ششم ژانویه اعلام شد مجموع آراء سه حزب سوسیال دموکرات (۱۶)، سبزها (۱۲) و لیبرال دموکرات (۵)، ۳۳ درصد است در حالیکه حزب راست افراطی آلترناتیو برای آلمان ۲۳ درصد و دموکرات مسیحی ۳۱ درصد آرا شرکت کنندگان در نظرسنجی را به دست آورده‌اند.

حزب چپ با بحران روبه‌روست و مقبولیت آن به کمتر از پنج درصد رسیده است. چند عضو حزب در پارلمان پس از استعفاء که موجب انحلال فراکسیون حزب چپ در پارلمان شد، می‌خواهند یک حزب جدید تاسیس کنند.

احزاب راست افراطی مانند آلترناتیو برای آلمان و گروه‌های همسو با آن و حزب منحل‌شده وطن (سابقاً NPD) از نارضایتی‌های عمومی بهره می‌برند و تلاش دارند تا اعضا و نشان‌های خود را به جمع معترضان بفرستند. اتحادیه سراسری کشاورزان هشدار داده است که هرگونه نشان مربوط به گروه‌های راست افراطی را در صورت مشاهده جمع خواهد کرد. با این حال، با توجه به گرایش به راست در جهان و پیروزی احزاب راست افراطی در انتخابات این نگرانی وجود دارد که آلمان نیز پس از شکست ائتلاف ناهمگون سوسیال دموکرات‌ها، نئولیبرال‌ها و سبزها شاهد قدرت گرفتن احزاب راست افراطی باشد.