مرگ ناگهانی منتقد پوتین: ناوالنی در زندان درگذشت
آیا مرگ الکسی ناوالنی سوءقصدی سیاسی از سوی ولادیمیر پوتین است؟ در میان رهبران اروپایی که تا کنون به خبر مرگ ناگهانیاش در زندانی در ۶۵ کیلومتری شمال مدار شمالگان واکنش نشان دادهاند، این روایت غالب است.
سازمان زندانهای روسیه مرگ الکسی ناوالنی ۴۷ ساله، رهبر مخالفان ولادیمیر پوتین را اعلام کرد.
ناوالنی برجستهترین منتقد رئیس جمهوری روسیه بود که در زندان فوق امنیتی ملخوف واقع در ۶۵ کیلومتری شمال مدار شمالگان محبوس بود. این فعال سیاسی را به اتهام ایجاد یک «شبکه افراطی» و تأمین مالی «فعالیتهای افراطگرایانه» به ۱۹ سال زندان تحت «شرایط خاص امنیتی» محکوم کرده بودند.
سازمان زندانها در منطقهای که ناوالنی در آن نگهداری میشد در بیانیهای اعلام کرده است که او «بعد از یک پیادهروی حالش بد شد و تقريبا بلافاصله از هوش رفت».
در این بیانیه آمده است:
همه اقدامات لازم انجام شد که ثمربخش نبود… و تیم پزشکی مرگ این محکوم را تایید کرد.
به گفته مقامهای زندان هنوز علت مرگ مشخص نیست. ناوالنی پیشتر بابت سوتغذیه و سایر بیماریها از زندان به بیمارستان منتقل شده و تحت درمان قرار گرفته بود.
وکیل ناوالنی هنوز مرگ او را تایید نکرده است و در گفتگو با روزنامه نوایا گزتا گفت که خانوادهاش از او خواستهاند که نظری درباره این گزارشها ابراز نکند.
نوایا گزتا نوشته است که یکی از وکلای ناوالنی روز چهارشنبه پیش او بوده و گفته است که آن موقع «همهچیز عادی بود.»
ویدئویی از حضور او روز گذشته در دادگاه منتشر شده که حال عمومی ناوالنی در آن یک روز پیش از مرگ ناگهانی اش ظاهراً خوب است:
یکی از مشاوران نزدیک به ناوالنی نیز گزارشها درباره مرگ او را تایید نکرد.
کرملین گفته است که هنوز اطلاعاتی درباره علت مرگ در دست ندارد اما پوتین در جریان قرار گرفته است.
الکسی ناوالنی که بود؟
ناوالنی به اتهام افراطگرایی و کلاهبرداری در مجموع به ۳۰ سال زندان محکوم شده بود. او انتظار نداشت که تا وقتی ولادیمیر پوتین زنده است، روی آزادی را ببیند.
این سیاستمدار ملیگرا در سالهای ۲۰۱۱ و ۲۰۱۲ به شکلگیری کمپین اعتراضی در روسیه علیه فساد دولتی و فساد در انتخابات کمک کرد. او در تحقيقات درباره حلقه نزدیک به پوتین مشارکت داشت که نتیجهاش در قالب یک ویدیو با میلیونها بازدیدکننده منتشر شد.
اوج فعاليت سیاسی او در سال ۲۰۱۳ و در انتخابات شهرداری مسکو بود که با وجود گمانهزنیها درباره عدم شفافیت و انصاف در برگزاری آن، ۲۷ درصد رای کسب کرد.
ناوالنی در سال ۲۰۲۰ با سمی که گمان میرفت از نوع نوویچوک باشد مسموم شد اما از این سوقصد جان سالم به در برد و پس از درمان در برلين در حالی که میدانست احتمالا به اتهامهای مختلف بازداشت شود به روسیه بازگشت.
پوتین اخيرا کارزار ریاست جمهوری برای پنجمین دوره را آغاز کرده است. او بعد از استالین طولانیترین دوره رهبری حکومت در روسیه را دارد و اگر بار دیگر در سال ۲۰۳۰ نامزد انتخابات شود رکورد استالين را هم خواهد زد.
واکنشها به مرگ ناوالنی
ولودیمیر زلنسکی، رئیس جمهوری اوکراین در واکنش به خبر مرگ ناوالنی در زندان گفت که «معلوم است» ولادیمیر پوتین مستقیماً در مرگ منتقد سرسختاش نقش داشته است.
شارل میشل، رئیس شورای اروپا، مسئولیت مرگ ناوالنی را متوجه کرملین کرد و در پستی در ایکس (توئیتر سابق) نوشت:
«الکسی ناوالنی برای ارزشهای آزادی و دموکراسی جنگید. او برای ایدهآلهایش بالاترین سطح فداکاری را انجام داد.
اتحادیه اروپا رژیم روسیه را تنها مسئول مرگ تراژیک او میداند.»
آنالنا بربوک، وزیر خارجه آلمان هم در ایکس نوشت: «الکسی ناوالنی بیش از هر کس دیگری نماد یک روسیه آزاد و دموکراتیک بود. و دقیقا به همین علت باید میمُرد».
ینس استولتنبرگ، دبیرکل ناتو هم در واکنش به خبر مرگ ناوالنی گفت:
باید تمام واقعیتها را دریابیم و روسیه هم باید به تمام پرسشهای جدی درباره شرایط مرگ او پاسخ دهد.
ریشی سوناک، نخستوزیر بریتانیا هم در ایکس نوشت که ناوالنی «شجاعت خارقالعادهای» در طول زندگی از خود نشان داده است.
نظرها
نینا
جان باخته ی راه آزادی ناوالنی انسان شجاع و سازش ناپذیری بود, کالاهایی که به نظر می رسد امروزه در جامعه ای روسیه نایابند. میگن پشت سر مرده حرف زدن خوب نیست, اما این ناوالنی شجاع و عزیز مواضع ناسیونالیستی و روسیه ی - عظیم اش چندان فرقی با پوتین نداشت, شاید مقداری لطیف و فرهنگی تر. یک جنبه ی برجسته ی شخصیت ناوالنی اصرارش بر ماندن در کشور و خارج نشدن از روسیه بود. صحبت از روسهای شجاع انقلابی شد, رفیق عزیز زندانی خودمان, پروفسور بوریس کاگارلیتسکی از یاد نرود. بوریس کاگارلیتسکی هفته قبل دادگاه داشته و به خاطر مخالفت با جنگ و پوتین به پنج سال زندان محکوم شد. بوریس در زمان یلتسین هم زندانی شد و این بار دوم زندانی شدنش در دوران پوتین ست. صدای بوریس کاگارلیتسکی باشیم. بوریس کاگارلیتسکی آزاد باید گردد!