مطالبات بر زمین مانده معلولان شش سال بعد از تصویب قانون حمایت از حقوق معلولان
به بهانه ۲۰ اسفند، ششمین سالگرد تصویب و عدم اجرای قانون حمایت از حقوق معلولان
کمپین پیگیری حقوق افراد دارای معلولیت به مناسبت ۲۰ اسفند، ششمین سالگرد تصویب قانون حمایت از حقوق معلولان در بیانیه‌ای ۱۸بندی نسبت به عدم اجرای این قانون واکنش نشان داده است.
کانال کمپین پیگیری حقوق افراد دارای معلولیت
معلولیت. عکس: شاتراستاک
شش سال از تصویب قانون حمایت از حقوق معلولان می‌گذرد، قانونی که با هدف ارتقای سطح زندگی و تسهیل حضور معلولان در جامعه به تصویب رسید. اما ششمین سالگرد تصویب این قانون در حالی فرا می‌رسد که نه‌تنها بسیاری از معلولان هنوز از مزایای آن بی‌بهره‌اند، بلکه شاهد عقب‌گرد و نقض حقوق مسلم خود در برخی موارد نیز بوده‌اند.
نگاهی گذرا به عملکرد دستگاه‌های متولی در اجرای این قانون، تصویری تاسف‌بار و نا‌امیدکننده را به نمایش می‌گذارد:
- استاندارد‌سازی و بین‌المللی کردن تشخیص نوع و شدت معلولیت: این بند قانون جز سردرگمی برای جامعه هدف و کارشناسان کمیسیون‌ها دستاوردی نداشته است.
- شبکه‌های ملی معلولان: به جز تشکیل سه شبکه فرمایشی و تحت امر بهزیستی، هیچ اقدام موثری در این زمینه صورت نگرفته و این شبکه‌ها نیز عملکرد قابل‌قبولی نداشته‌اند.
- مناسب‌سازی و دسترس‌پذیری: با وجود تشکیل جلسات ستاد مناسب‌سازی، عملا هیچ تغییر محسوسی در وضعیت مناسب‌سازی و دسترس‌پذیری اماکن عمومی و معابر مشاهده نمی‌شود.
- ایاب و ذهاب رایگان و نیم‌بها: بعد از گذشت پنج سال و اختصاص اعتبار برای این امر، اجرای آن همچنان در حد حرف‌و‌حدیث باقی مانده است.
- حق پرستاری معلولان شدید و خیلی شدید: این حق قانونی به‌صورت مسکن موقت و تنها برای تعداد محدودی از جامعه هدف پرداخت می‌شود.
- یارانه مراکز: با وجود اینکه قسمت اعظم اعتبارات بهزیستی را به خود اختصاص می‌دهد، مورد رضایت مراکز و خانواده‌ها نیست.
- بیمه خدمات توانبخشی: اگرچه بعد از چند سال، ۵٩ خدمت توانبخشی به‌ظاهر تحت پوشش بیمه قرار‌گرفته‌اند، اما عدم تمایل بخش غیردولتی به عقد قرارداد با بیمه سلامت به دلیل بدقولی‌های این بیمه و کسورات و… عملا امکان استفاده از این خدمات را برای معلولان فراهم نکرده است.
- استفاده از امکانات ورزشی رایگان: با واگذاری مراکز دولتی به بخش غیردولتی و مقاومت دستگاه‌ها در برابر حضور معلولان، عملا این بند قانون نیز اجرا نشده است.
- صندوق فرصت‌های شغلی: هنوز منتظر تصویب نهایی اساسنامه است.
- سهمیه استخدام سه درصد: با وجود مقاومت دستگاه‌ها در آزمون معاینات عملا منتج به استخدام معلولان نمی‌شود. نهاد‌های انقلابی و عمومی نیز از اجرای این قانون سر باز می‌زنند. حتی گزارشی از استخدام معلولان در مجلس شورای اسلامی و قوه قضائیه نیز در دسترس نیست.
- حضور مدیران بهزیستی استان‌ها در شورای برنامه‌ریزی و توسعه استان: تاکنون هیچ دستاوردی از این حضور رسانه‌ای نشده است.
- حضور رئیس بهزیستی در شورای عالی اشتغال: جز اعلام افتخار شرکت در جلسات، هیچ نتیجه‌ای عاید معلولان نشده است.
- اختصاص ده درصد مسکن‌های ارزان‌قیمت: جز خبر عقد تفاهم‌نامه‌های رنگارنگ، خبری از این ده درصد نشده است.
- پخش آگهی‌های تبلیغاتی معلولان در سینما‌ها: از این فرصت قانونی حتی در جشنواره فیلم فجر نیز استفاده نشد.
- ۵ ساعت برنامه تخصصی در صدا‌و‌سیما: صدا‌و‌سیما به‌خصوص در استان‌ها از اجرای درست این وظیفه قانونی سر باز می‌زند. از توصیف شنیداری فیلم‌ها برای نا‌بینایان نیز خبری نیست.
- کمک‌هزینه معیشت: پرداخت مبلغی ناچیز به تعدادی محدود از جامعه هدف و نداشتن برنامه مدون برای اجرایی شدن آن، سازمان بهزیستی را به بهانه بهینه‌سازی پرداخت به سمت تدوین آیین‌نامه جهت محدود کردن جامعه هدف سوق داده است.
- اختصاص ردیف اعتباری خاص قانون: علیرغم پیگیری‌های خود معلولان، سازمان برنامه‌و‌بودجه و بهزیستی اراده‌ای برای ایجاد این ردیف ندارند. چرا که هم میزان اعتبارات تخصیصی و هم محل هزینه کرد آن را شفاف خواهد کرد.
- کمیته هماهنگی و نظارت بر اجرای قانون: با این که در دولت حاضر چهار جلسه تشکیل شده است اما در هیچ جلسه‌ای عملکرد دستگاه‌ها مورد بررسی قرار نگرفته و گزارش عملکرد دستگاه‌ها طبق روال برای مراجع ذی‌ربط ارسال نشده و گزارشی نیز منتشر نشده است.
و…
تجربه نشان داده است که جز با حضور افراد دارای معلولیت در عرصه پیگیری مطالبات قانونی خود، هیچ‌کس به‌ویژه بهزیستی قادری، قدم موثری که به نفع معلولان باشد برنخواهد داشت و با حلوا‌حلوا گفتن‌های قادری کام معلولان شیرین نخواهد شد.
نظرها
نظری وجود ندارد.