شورای حقوق بشر سازمان ملل خواستار توقف فروش تسلیحات به اسرائیل شد

شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد جمعه ۱۷ فروردین / ۵ آوریل در ژنو با تصویب قطعنامه‌ای هم خواستار پاسخگویی اسرائیل به احتمال «جنایات جنگی و جنایت علیه بشریت» در نوار غزه شد و هم خواهان توقف فروش تسلیحات به اسرائیل شد.

این نخستین بار بود که نهاد عالی حقوق بشر سازمان ملل در مورد جنگ غزه که نزدیک به شش ماه از آن می‌گذرد موضع‌گیری کرد و نسبت به «نسل‌کشی» در غزه هشدار داد.

این قطعنامه با رأی مثبت ۲۸ کشور از ۴۷ کشور عضو شورا، شش رأی مخالف و ۱۳ رأی ممتنع به تصویب رسید. ایالات متحده آمریکا و آلمان از جمله شش کشور مخالف بودند و فرانسه، آلبانی و ۱۱ کشور دیگر رأی ممتنع دادند.

شورای حقوق بشر سازمان ملل در این قطعنامه خواهان «جلوگیری از نقض بیشتر قوانین بین‌المللی بشردوستانه و حقوق بشر» در غزه شد.

دیوان بین‌المللی دادگستری ۹ اسفند / ۲۸ مارس به اتفاق آرا به اسرائیل دستور داد تا تمام اقدامات لازم و مؤثر را انجام دهد تا از رسیدن مواد غذایی اولیه بدون تأخیر به فلسطینی‌ها در غزه اطمینان حاصل شود.

قطعنامه روز جمعه از سوی پاکستان به نمایندگی از کشورهای عضو سازمان همکاری اسلامی (OIC) به‌جز آلبانی ارائه شد.

میراو ایلون شهار، سفیر اسرائیل در مقر سازمان ملل در ژنو، تصویب این قطعنامه را «لکه‌‌ای [ننگ] برای شورای حقوق بشر و کل سازمان ملل» دانست و به شدت آن را محکوم کرد. او هر رأی مثبت را «رأی به حماس» خواند. در مقابل، ابراهیم محمد قریشی، نماینده فلسطین خواستار «پایان دادن به نسل‌کشی» اسرائیل شد.

در حالی که کشورهایی مانند کانادا، هلند، ژاپن، اسپانیا و بلژیک فروش تسلیحات به اسرائیل را به حالت تعلیق درآورده‌اند، چندین کشور غربی دیگر با وجود انتقادهای فزاینده نسبت به تلفات غیرنظامیان در غزه، همچنان به عرضه سلاح‌های‌کشنده به اسرائیل ادامه می‌دهند.

ایالات متحده آمریکا بخش عمده‌ای از نیازهای دفاعی اسرائیل از جمله بمب‌های دو هزار پوندی را تأمین کرده است. در سال جاری، کنگره آمریکا نیز بسته کمک نظامی ۱۴ میلیارد دلاری به اسرائیل را تصویب کرد.

قطعنامه شورای حقوق بشر همچنین «استفاده از گرسنگی دادن به غیرنظامیان به‌عنوان روش جنگی در غزه» را محکوم کرد.

این شورا «منع غیرقانونی دسترسی بشردوستانه، جلوگیری عمدی برای تدارکات امدادی و محرومیت از نیازهای اولیه برای بقای غیرنظامیان از جمله غذا، آب، برق، سوخت و مخابرات توسط اسرائیل» را محکوم کرد.

این نهاد حقوق بشری همچنین از خودداری مداوم اسرائیل از همکاری با تحقیقات متعددی که به دستور این نهاد صادر شده بود، انتقاد کرد.

تصویب قطعنامه شورای حقوق بشر سازمان ملل پس از تصویب اخیر قطعنامه‌ شورای امنیت سازمان ملل برای برقراری آتش‌بس در ماه مارس صورت گرفت.

دیوان بین‌المللی دادگستری نیز ۹ اسفند / ۲۸ مارس با اتفاق آرا به اسرائیل دستور داد تا تمام اقدامات لازم و مؤثر را انجام دهد تا از رسیدن مواد غذایی اولیه بدون تأخیر به فلسطینی‌ها در غزه اطمینان حاصل شود.

واکنش‌ها به قطعنامه شورای حقوق بشر

فرانچسکا آلبانزه، گزارشگر ویژه سازمان ملل در امور فلسطین از کشورهایی که در شورای حقوق بشر «به قطعنامه‌ای رأی دادند که خواستار توقف ارسال تسلیحات به اسرائیل در این لحظه حساس شدند»، قدردانی کرد.

آلبانزه در شبکه ایکس نوشت:

جفری نیس، وکیل دادگستری و از مدافعان حقوق بشر گفت: «این گام خوبی است، اما باید زودتر اعلام می‌شد. مایه تأسف است که آمریکا رأی ممنفی داد، اما گمان می‌کنم جای تعجب نیست.»

او با بیان این‌که اسرائیل و حماس باید در قبال جنایت‌های خود به‌طور قانونی پاسخگو باشند، افزود:

او افزود این قطعنامه «فشار زیادی» بر کشورهایی مانند بریتانیا وارد می‌کند تا از ارسال تسلیحات به اسرائیل خودداری کنند.

آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل روز جمعه در اظهارنظری درباره جنگ در غزه درخواست فوری خود را برای آتش‌بس فوری تکرار کرد و گفت:

اخراج دو افسر از ارتش اسرائیل

روز جمعه ارتش اسرائیل دو افسر را به دلیل حملات پهپادی مرگبار به کارکنان سازمان امدادرسانی «آشپزخانه مرکزی جهان» در نوار غزه اخراج کرد. ارتش گفت آن‌ها از اطلاعات مهم سوء استفاده کرده و قوانین تعامل را نقض کرده‌اند. سه افسر دیگر نیز در این رابطه توبیخ خواهند شد.

دانیل هاگاری، سخنگوی ارتش اسرائیل مرگ امدادگران را یک تراژدی خواند و مسئولیت اسرائیل را پذیرفت. سازمان غیردولتی «آشپزخانه مرکزی جهان» اخراج افسران را گامی مهم خواند با این حال خواستار تشکیل کمیته‌ای مستقل برای بررسی این حملات مرگبار شد.

در حمله هوایی اسرائیل به نواحی مرکز نوار غزه در روز دوشنبه ۱۳ فروردین / یکم آوریل، هفت نفر از کارکنان سازمان غیردولتی «آشپزخانه مرکزی جهان» کشته شدند.