شلیک‌های «اشتباهی» ارتش اسرائیل و دورنمای مبهم توافق آتش‌بس

در آخرین جمعه ماه رمضان که روز قدس نام‌گذاری شده، هزاران نفر در کازابلانکا در اعتراض به عادی‌سازی روابط مراکش و اسرائیل به خیابان‌ها آمدند. شلیک‌های «اشتباهی» ارتش اسرائیل بار دیگر قربانی گرفته است و یکی از اسیران اسرائیلی نزد حماس، در پی شلیک هوایی هلیکوپتر اسرائیلی کشته شده است. همچنین ارتش اسرائیل تایید کرده است که علت کشته‌شدن کارکنان آشپزخانه مرکزی جهانی، ناتوانی نیروهای ارتش در تمییز خودروی آن‌ها از خودروی نیروهای حماس و شلیک به آن‌ها بوده است. شمار کشته‌شدگان فلسطینی از ۳۳هزار گذشته است و دورنمای آتش‌بس در سایه‌ی تمام این فجایع، همچنان مبهم است.

تظاهرات روز قدس: اعتراض مراکشی‌ها به عادی‌سازی روابط کشورشان با اسرائیل

روز گذشته هزاران نفر در اعتراض به عادی‌سازی روابط اسرائیل و مراکش به خیابان‌های کازابلانکا آمدند. این تظاهرات که جمعیت زیادی را در اعتراض به قتل‌عام فلسطینی‌ها به‌دست ارتش اسرائیل به خیابان آورده بود، در پاسخ به فراخوان گروه اسلامی «العدل و الاحسان» شکل گرفت؛ گروهی که از سوی دولت مراکش ممنوع اعلام شده اما تحمل می‌شود.

در پی فراخوان‌های مشابهی از سوی همین گروه، تظاهرات‌های کوچک‌تری نیز در رباط و طنجه برگزار شد. در تمامی این تظاهرات‌ها که به مناسبت آخرین جمعه ماه رمضان، تحت عنوان «روز قدس» و هر ساله برای حمایت از فلسطینی‌ها برگزار شد، شعارهایی علیه «عادی‌سازی» و «اشغال» پرتکرار بودند.

اشاره شعارها به «پیمان ابراهیم» است که در ۲۰۲۰ و به‌ میانجی‌گری ایالات متحده امریکا، روابط دیپلماتیک میان مراکش و اسرائیل را عادی کرد و همچنین حرکت‌های مشابهی در امارت متحده عربستان و بحرین شکل داد. با این‌حال، از زمان شروع جنگ اسرائیل و حماس در ۷ اکتبر ۲۰۲۳، تظاهرات‌های بزرگی در این پادشاهی شمال افریقا، خواستار لغو توافق‌های عادی‌سازی شده‌اند.

یکی از سازمان‌دهندگان این تظاهرات به آژانس خبری فرانسه گفته است که «ما آمده‌ایم تا به قتل‌عام وحشیانه‌ای که اسرائیل علیه فلسطینی‌ها به راه انداخته، به نابودسازی غزه و به سکوت دولت‌های عرب «نه» بگوییم.»

مطابق اعلام وزارت بهداشت حماس در نوار غزه، تاکنون بیش از ۳۳هزار نفر در این منطقه کشته شده‌اند.

یک اسرائیلی بر اثر شلیک‌ «اشتباهی» ارتش اسرائیل و ناتوانی هوش مصنوعی در تمییز چهره‌ها جان باخت

تحقیقات اسرائیل نشان می‌دهد که یک زن اسرائیلی که در حمله‌ی حماس در ۷ اکتبر به اسارت نیروهای حماس درآمده بود، احتمالا در اثر شلیک یک هلیکوپتر جنگی اسرائیلی به خودروی گروگان‌گیرهایش کشته شده است.

«الجزیره» گزارش کرده است که هنگام شلیک هلیکوپتر ارتش اسرائیل به خودروی نیروهای نظامی حماس، عفرت کتز با آن‌ها بوده است. در بیانیه فرمانده نیروی هوایی اسرائیل، تومار بار، آمده است که این رخداد «تراژیک و تاسف‌آور» در شرایط بی‌ثباتی واقع شده است. با این‌حال فرماندهی نیروی هوایی قصوری در کار نیروی هوایی نیافته و معتقد است که آن‌ها مطابق دستورات و در «واقعیت پیچیده‌ی جنگ» وظیفه‌شان را انجام داده‌اند.

بیانیه همچنین اشاره کرده است که سیستم‌های نظارتی از آن‌رو در تمییز گروگان‌ها از نیروهای نظامی حماس بازمانده‌اند که آن‌ها در خودرو بوده‌اند و در نتیجه این شلیک، «شلیک به تروریست‌ها» تعریف شده بوده است.

عفرت کتز در زمان حمله حماس در ۷اکتبر ۶۸ سال داشت. دختر او و دو فرزندش نیز همراه او به اسارت گرفته شده‌ بودند اما بعدتر در توافق ۲۴ نوامبر آزاد شدند.

این نخسین بار نیست که ارتش اسرائیل بر اثر شلیک «اشتباه» اسرائیلی‌هایی را که در غزه گروگان هستند می‌کشد. در دسامبر هم سه اسرائیلی در حالی‌که بلوز به تن نداشتند و پرچمی سفید حمل می‌کردند با شلیک نیروهای اسرائیلی کشته شدند.

ارتش حماس ماه گذشته اعلام کرد که هفت اسیر «دیگر» نیز بر اثر بمباران‌های اسرائیل کشته‌شده‌اند و شمار گروگان‌هایی که در پی عملیات نظامی اسرائیل کشته شده‌اند از ۷۰ نفر «بیش‌تر شده است».

در هفته گذشته گزارش‌هایی منتشر شد که نشان می‌داد اسرائیل برای شناسایی هدف‌هایش از سیستم هوش مصنوعی استفاده می‌کند؛ سیستمی که لااقل ۱۰درصد خطا دارد و مرگ هزاران غیرنظامی را در طول جنگ رقم زده است.

ارتش اسرائیل همچنین تایید کرده است که شلیک به ماشین‌های آشپزخانه مرکزی جهانی و کشته‌شدن هفت نفر از داوطلبانی که در آن کار می‌کردند در پی تشخیص اشتباه و ناتوانی در تمییز ماشین‌ آن‌ها از ماشین نیروهای حماس بوده است. ارتش اسرائیل اعلام کرده است که در پی بروز این خطا، دو افسر را اخراج و سه تن را تعلیق کرده است.

باور بر این است که همچنان ۱۳۰ نفر در غزه اسیر هستند.

دورنمای مبهم و تاریک یک آتش‌بس پایدار

اسرائیلی‌ها در تل‌آویو به رویکرد نتانیاهو در جنگ و آزاد نشدن آن‌ها معترض‌اند. در سوی دیگر، اسماعیل هنیه، رهبر حماس تاکید کرده است که تنها حاضر به گفت‌وگو بر سر یک آتش‌بس پایدار خواهد بود.

یکی از مقامات حماس به «الجزیره» گفته است که هیئتی از مقامات حماس فردا یکشنبه ۱۹ فروردین/۷ آوریل به قاهره می‌روند تا در پی دعوت مصر درباره توافقات آتش‌بس گفت‌وگو کنند.

با این‌حال فلسطینی‌ها به شکل‌گرفتن یک توافق آتش‌بس خوش‌بین نیستند. در طی چند ماه گذشته، امیدها برای رسیدن به چنین توافقی بالا گرفت اما مردم اکنون ناامید شده‌اند و به جایی رسیده‌اند که دیگر سفر هیئتی به قاهره یا دوحه یا هر جای دیگر برایشان فرقی نمی‌کند. یکی از خبرنگاران «الجزیره» گزارش کرده است که مردم تا زمانی‌که اطلاعیه روشنی درباره گام‌های عملی بهبود شرایط نبینند، نه به برقراری آتش‌بس و نه به رسیدن کمک‌های بشردوستانه امیدوار نیستند.

بررسی واحد حقیقت‌یاب الجزیره نشان می‌دهد که امروز شنبه ششم آوریل دو کامیون که احتمالا حامل کمک‌های دارویی هستند از شمال غزه وارد شده‌اند.