یافته‌های یک پژوهش: آلودگی کمتر هوا ممکن است به استقلال سالمندان کمک کند

تحقیقاتی جدید نشان داده است که کاهش آلودگی هوا ممکن است به سالمندان کمک کند تا زندگی مستقل طولانی‌تری داشته باشند. 

به گزارش گاردین دکتر بویا ژانگ، از دانشگاه میشیگان، که یکی از نویسندگان این پژوهش است گفت آلودگی هوا با بدتر شدن وضعیت سلامتی، بیشتر شدن بیماری‌های ریوی، بیماری‌های قلبی، کاهش امید به زندگی و احتمال بیشتر زوال عقل مرتبط است. او در ادامه گفت:

محققان بررسی زندگی ۲۵,۳۱۴ سالمند را در ایالات متحده از سال ۱۹۹۶ تا ۲۰۱۶ شروع کردند. هر فردی در زمان ثبت‌نام در این مطالعه به صورت مستقل زندگی می‌کرد و هر دو سال یک‌بار مصاحبه می‌شد. پس از میانگین ۹ سال، ۴۰ درصد از افراد به دلیل مشکلات سلامتی یا حافظه‌ای در خانه به کمک نیاز داشتند یا مجبور شده بودند به خانه سالمندان نقل مکان کنند.

روند تغییر از زندگی مستقل به نیازمند شدن به مراقبت، با سطح آلودگی هوا در محلی که در۱۰ سال گذشته زندگی می‌کردند، به ویژه در افراد بالای ۷۵ سال، مرتبط بود. این رابطه در مورد آلودگی ذرات ناشی از حمل و نقل و دی‌اکسید نیتروژن قوی‌تر بود.

محققان تخمین زدند که سالانه ۷۳۰ هزار نفر در ایالات متحده به دلیل آلودگی هوای ناشی ترافیک، توانایی زندگی مستقل خود را از دست می‌دهند. این رقم تقریباً ۱۵درصد از کل افرادی بود که استقلال خود را از دست می‌دادند و هزینه سالانه آن ۱۱٬۷ میلیارد دلار بود.

دکتر سارا آدار، سرپرست این مطالعه، گفت:

او در ادامه افزود این تحقیق از کاهش اخیر استاندارد ملی کیفیت هوای محیط ایالات متحده برای ذرات معلق حمایت می‌کند. همچنین نشان می‌دهد قرار گرفتن در معرض آلودگی‌های ناشی از ترافیک ممکن است با افزایش سن برای سلامتی مهم باشد.

در حالی که مطالعه ایالات متحده بر آلودگی هوا در فضای باز متمرکز بود، محققان در چین بر آلودگی هوای داخل خانه‌های مردم تمرکز کرده‌اند. آنها دریافتند که تغییر از سوخت‌های پاک به سوخت جامد به افزایش خطر نیاز به مراقبت منجر می‌شود. افرادی که سوخت جامد می‌سوزانند در مقایسه با افرادی که از منابع انرژی پاک استفاده می‌کنند، ۴۰ درصد بیشتر به مراقبت‌های فیزیکی مانند کمک به حمام کردن و لباس پوشیدن نیاز دارند. آنها همچنین ۷۰ درصد بیشتر به کمک به امور دیگری مانند خرید، مدیریت پول و دارو نیاز داشتند.

سالمندان و آلودگی هوا در ایران 

وضعیت آلودگی شهرهای بزرگ ایران از جمله تهران بسیار وخیم است. آلودگی شدید هوا در شهرها، گروه‌های آسیب‌پذیری همچون سالمندان را در وضعیت پرخطر مضاعفی قرار می‌دهد، به‌ویژه سالمندان طبقات کارگر و متوسط. سالمندان طبقات فرودست و متوسط توان اقتصادی کافی برای یاری گرفتن از پرستار خصوصی یا استفاده از خانه‌های سالمندان لوکس را ندارند. از این رو، آلودگی هوا زندگی روزمره آنها را به مشکلات حادی دچار می‌کند و مسئولیت مراقبت اجتماعی و دولتی نیز بر گُرده اعضای خانواده می‌افتد؛ البته اگر عضوی از خانواده وجود داشته باشد که بتواند نقش مراقبتی سالمند را به‌عهده بگیرد.

بر اساس گزارشی که بهمن سال ۱۴۰۲در همشهری آنلاین منتشر شد سالانه حدود ۴۵ هزار نفر در کشور به دلایل منتسب به آلودگی هوا جان خود را از دست می‌دهند. از این میزان حدود ۹ هزار مرگ منتسب به آلودگی هوا مربوط به ساکنان تهران است. 

آلودگی هوا می‌تواند به بروز یا تشدید عارضه‌ها و بیماری‌هایی مثل دیابت نوع ۲، ناباروری، زایمان زودرس، تولد نوزادانی با وزن بسیار کم، بیماری‌های قلبی عروقی، سکته قلبی، سکته مغزی، بیماری‌های اعصاب و روان مانند پارکینسون و آلزایمر، ابتلا به انواع سرطان به‌خصوص سرطان ریه و بیماری‌های تنفسی منجر شود. آلودگی هوا همچنین عامل ۲۰ درصد مرگ نوزادان نارس اعلام شده است. حتی یافته‌های جدید پژوهشگران نشان می‌دهد که حتی بروز اختلال اوتیسم نیز در برخی موارد بی‌ارتباط با آلودگی هوا نیست.بر اساس آمارها از هر ۱۰ نفر، ۹ نفر دچار آسیب‌های ناشی از آلودگی هوا می‌شوند و یکی از این آسیب‌ها مشکلات تنفسی است.  

خودروهای فرسوده و موتورسیکلت‌های فرسوده، کیفیت پایین سوخت و همچنین افزایش مصرف سوخت، بیشترین سهم را در آلودگی هوای ایران دارند. سال‌هاست نه خودروی فرسوده‌ای از رده خارج شده و نه بر موتورسیکلت‌ها نظارتی دقیق وجود دارد. مصرف بنزین نیز در ۱۰ سال اخیر دو برابر شده است.

آلودگی هوا تنها به مرگ، بیماری یا تشدید بیماری‌ سالمندان ایرانی منجر نمی‌شود بلکه آنها را خانه‌نشین و ناتوان می‌کند. عبدالرحیم اسداللهی، دکترای تخصصی سالمندان و عضو هیئت علمی علوم پزشکی شیراز مهر ۱۴۰۱ در گفت‌وگو با خبرگزاری ایسنا با بیان اینکه مطالعات بسیاری اثر تعدیل رخدادهای گرد و غبار در رابطه با قرار گرفتن در معرض ذرات معلق(PM) و مرگ و میر را به ویژه در جمعیت سالمندان شهرنشین گزارش کرده است، گفت: 

این متخصص سالمندان گفت آلودگی هوا باعث کاهش عملکرد ریه، افزایش فشار خون و سایر علائم قلبی عروقی و تنفسی می‌شود که این به اختلال در ظرفیت و عملکرد ورزشی منجر می‌شود. همچنین به گفته اسداللهی آلودگی هوای قابل مشاهده، می‌تواند سالمند را از انجام فعالیت‌های خارج از منزل منصرف کند.

به گفته عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شیراز، افراد در معرض خطر مانند سالمندان، با افزایش غلظت ذرات معلق، از بیرون رفتن اجتناب می‌کنند و ملاقات با همسایگان و دوستان و تعاملات اجتماعی را کاهش می‌دهند. این مسئله می‌تواند به افزایش حس انزوا، افسردگی و اضطراب در این افراد بینجامد.  

بر اساس گزارشی که مرکز پژوهش‌های مجلس منتشر کرد در سال ۱۴۰۰ میانگین سالانه غلظت ذرات معلق PM۲٬۵ در ۲۷ شهر ایران بیش از ۶ برابر استاندارد سازمان جهانی بهداشت بود.

ایران از نظر کیفیت هوا در مقایسه با کشورهای دیگر رتبه ۲۱ را در بین ۱۳۱ کشور دارد و کشورهایی مثل چاد، عراق، پاکستان، بحرین و بنگلادش بدترین کیفیت هوا را در جهان دارند.