نزدیک به ۹۰ سال زندان؛ سرکوب گسترده فعالان گیلان ادامه دارد

در چند روز گذشته احکام صادره برای چند فعال محیط زیست و فعال فرهنگی گیلانی دوباره سرکوب فعالان گیلان را در صدر خبرها قرار داد. براساس رای صادره از سوی شعبه سوم دادگاه انقلاب رشت نینا گلستانی، آناهیتا دوستدار، رزیتا رجایی، آناهیتا حجازی و نگین عدالتخواه هر کدام به چهار سال و یک ماه و هفده روز حبس محکوم شدند. اتهام این فعالان «اجتماع و تبانی» و «تبلیغ علیه نظام» عنوان شده است. آن‌ها در تاریخ بیستم آبان ۱۴۰۲ با یورش ماموران امنیتی به منازلشان بازداشت و پس از چند هفته انفرادی و زندان به صورت موقت از زندان لاکان آزاد شدند. 

احکام صادره برای این فعالان گیلانی اما تنها احکام سنگینی نیست که در چند ماه گذشته از سوی دادگاه انقلاب رشت برای فعالان این استان صادر شده است. در بیست و ششم مرداد ۱۴۰۲ یازده زن فعال در گیلان به طور همزمان و با حمله ماموران امنیتی در خانه‌های خود بازداشت شدند و چندماه بعد از سوی دادگاه انقلاب رشت به یک تا ۹ سال حبس محکوم شدند. زهره دادرس به ۹ سال، زهرا دادرس، فروغ سمیع نیا، متین یزدانی، یاسمین حشدری، سارا جهانی، شیوا شاه سیاه، آزاده چاوشیان هر یک به شش سال و جلوه جواهری و هومن طاهری به یکسال زندان محکوم شدند. این فعالان در بیست و سوم تیرماه جهت اجرای احکام حبس خود راهی زندان لاکان رشت شدند. براساس گزارش‌ها پرونده پزشکی یاسمین حشدری و سارا جهانی علی‌رغم آنکه به گفته پزشکان به واسطه ابتلا به بیماری و شدت آن، تحمل حبس ندارند از سوی پزشکی قانونی رشت رد شد و این دو زن فعال گیلانی به زندان لاکان رشت منتقل شدند.

بدین ترتیب در چند ماه گذشته ۱۵ فعال گیلانی به دلیل فعالیت‌های مدنی‌شان جمعا به ۹۰ سال زندان محکوم شدند. این احکام زندان در کنار صدور حکم اعدام برای شریفه محمدی، فعال کارگری گیلانی که در حال حاضر در کنار سایر فعالان گیلان در زندان لاکان رشت به سر می‌برد، نشان از گستردگی سرکوب‌ها در این استان را دارد.

شرایط وحشتناک زندان لاکان رشت

یک ماه از اجرای حکم فعالان زن گیلان و انتقال آن‌ها به زندان لاکان می‌گذرد. زندانی که به دلیل آنکه تنها زندان زنان در استان گیلان است، تعداد زندانی‌هایش بسیار بیشتر از ظرفیت خوابگاهی آن است و برای همین بسیاری از آن‌ها مجبور هستند با حداقل امکانات کف‌خوابی را تجربه کنند. در زندان لاکان رشت خبری از جداسازی زندانی‌ها براساس تفکیک جرائم نیست و به همین دلیل روزی نیست که زندانی‌ها شاهد درگیری و زد و خورد نباشند. وضعیت بهداشتی این زندان به‌دلیل تعداد بالای زندانیان در مقایسه با ظرفیت آن، همواره در شرایط بسیار نامطلوبی قرار داد. تعداد سرویس‌های بهداشتی و حمام که در بیشتر مواقع تعدادی از آن‌ها قابل استفاده نیستند، کفاف تعداد زنان زندانی را نمی‌دهد. سهمیه ماهیانه مواد ضدعفونی‌کننده و مواد نظافتی و بهداشتی بسیار کم است و اکثر زندانی‌ها مجبور هستند این مواد را از فروشگاه زندان با قیمت‌های بسیار بالا تهیه کنند. 

به گفته زندانی‌ها سهمیه نوار بهداشتی برای زنان زندانی نیز بسیار اندک است و همین امر موجب شده است که آن‌ها با شرایط مالی بد که به‌خاطر آن امکان تهیه نوار بهداشتی را از فروشگاه زندان ندارند به‌دلیل استفاده طولانی مدت از یک پد دچار عفونت و بیماری‌های مرتبط با زنان شوند؛ زنان زندانی‌ای که غالباً دسترسی به امکانات پزشکی نداشته و همین امر منجر به مزمن شدن بیماری و حتی ابتلای آن‌ها به بیماری‌های غیرقابل بازگشت شده است.

وضعیت غذا و کیفیت آن در زندان لاکان رشت بسیار پایین است. بسیاری از روز‌ها خبری از گوشت و لبنیات در وعده‌های غذایی زندانیان نیست و در بسیاری از موارد غذا به صورت نپخته که قابل استفاده نیست، در اختیار زندانیان قرار داده می‌شود. بسیاری از زندانیان زندان لاکان که به دلیل شرایط بد مالی امکان تهیه مواد غذایی از فروشگاه زندان را ندارند مجبور به خوردن همین وعده‌های غذایی بی‌کیفیت هستند. به گفته زندانیان آزاد شده از این زندان، بسیاری از زندانیان زندان لاکان دچار سوءتغذیه هستند و از مشکلات گوارشی جدی رنج می‌برند.

کاوه مظفری، همسر جلوه جواهری که در حال حاضر در این زندان به سر می‌برد در یادداشتی که به تازگی در صفحه اینستاگرام خود منتشر کرده است در خصوص شرایط بد زندان لاکان رشت، کیفیت نامناسب آب لوله کشی، محدودیت دسترسی به هواخوری و کمبود امکانات اولیه آشپزی نوشته است. همسر این زندانی سیاسی عنوان کرده است علی‌رغم مراجعه به مقام‌ها و مسئولان مختلف زندان و صحبت کردن در خصوص شرایط بد زندان، به جای رسیدگی به این مشکلات مکرراً با این عبارت مواجه شده‌ اند که «اینجا زندان است، هتل نیست».

وضعیت کنونی فعالان گیلان، نشان‌دهنده شدت و وسعت سرکوب زنان در سراسر ایران و این استان دارد. احکام سنگین زندان و شرایط فاجعه‌بار زندان لاکان رشت، که به‌دلیل ازدحام و کمبود امکانات به مرز‌های بحرانی رسیده است، ابعاد نقض حقوق بشر در این منطقه را به وضوح نمایان می‌سازد. به‌نظر می‌رسد جمهوری اسلامی در آستانه دومین سالگرد قیام ژینا تمام تلاش خود را برای سرکوب همه جانبه جامعه مدنی ایران، به‌خصوص زنان که این روز‌ها به اشکال مختلف در حال مبارزه با این حکومت سرکوبگر هستند به کار گرفته است.