دولت فرانسه تنها پس از سه ماه فرو پاشید

نخست وزیر فرانسه که قصد داشت بودجه سالانه را با اختیارات ویژه و بدون ارجاع به مجلس ملی تصویب کند، با رای عدم اعتماد اکثریت نمایندگان استیضاح شد.

میشل بارنیه که حدود سه ماه پیش از سوی امانوئل مکرون به نخست‌وزیری منصوب شد، شامگاه ۴ دسامبر ۲۰۲۴/ ۱۴ آذر ۱۴۰۳ نه تنها نتوانست اعتماد ۲۸۸ تن از ۵۵۷ نماینده مجلس ملی را جلب کند، بلکه با ۳۳۱ رای عدم اعتماد بسیار زودتر از آنچه که تصور می‌کرد، به کناره‌گیری مجبور شد.

او پس از برگزاری انتخابات پارلمانی زودهنگام در تابستان ۲۰۲۴، در شرایطی که احزاب چپ مخالف بودند مسئول تشکیل دولت شد.

سپردن نخست‌وزیری به بارنیه با تعلق سیاسی به راست میانه که پیشتر نیز عضوی از هیئت وزیران ژاک شیراک و نیکولاس سارکوزی بود، از سوی احزاب چپ به عنوان بزرگترین فراکسیون مجلس ملی به خیانت به رای مردم در انتخابات زودرس پارلمانی تعبیر شد.

جبهه نوین خلق که از احزاب چپ، کمونیست، سوسیالیست و سبز تشکیل شده است، ۱۹۳ نماینده در مجلس دارد. این جبهه با هدف جلوگیری از پیروزی راستگرایان افراطی به رهبری ماری لوپن شکل گرفت و توانست مانع تسلط اجتماع ملی با گرایش ملی‌گرایانه، مهاجرستیزانه و نژادپرستانه بر پارلمان شود.

مکرون که انتخابات پارلمان اتحادیه اروپا را به راستگرایان افراطی باخته بود، در پارلمان فرانسه هم ۱۶۶ کرسی به دست آورد که بخشی از آنها با همکاری جبهه نوین خلق میسر شد.

انتظار می‌رفت او در پاسخ به جبهه نوین خلق که سایه لوپن را از سر دولت کم کردند، نخست وزیر جدید را اگر نه از جبهه چپ، با همفکری و توافق بزرگترین فراکسیون مجلس ملی معرفی کند. او اما با معرفی بارنیه به فراکسیون چپ‌گرایان پیام فرستاد منتظر تغییر سیاست‌های دولت، به ویژه در حوزه رفاه اجتماعی نباشند.

مکرون و بارنیه تاوان این تک‌روی را سریع‌تر از تصور و گزاف پرداختند. تلاش بارینه برای توافق با اجتماع ملی حتی با گفت‌وگوی مستقیم او با لوپن و وعده اصلاح بودجه، بی‌ثمر ماند. نمایندگان این جبهه پس از اینکه طرح رای عدم اعتمادشان به دلیل همراهی نکردن چپ‌گرایان شکست خورد، به طرح پیشنهادی جبهه نوین خلق رای دادند تا دولت سقوط کند.

بارنیه گفته است پنجشنبه پنجم دسامبر استعفا می‌کند. مکرون نیز به تلویزیون می‌رود تا با مردم سخن بگوید.

او برای نجات از بن‌بست باید سریعتر نخست وزیر دیگری منصوب کند. فراکسیون چپ خواهان معرفی یک نخست‌وزیر چپ‌گرا است. این خواسته را رهبر حزب سوسیالیست چند ساعت پس از رای عدم اعتماد مطرح کرد.

استعفا مکرون هم از سوی نمایندگان دو فراکسیون راست افراطی و چپ بیان شده است. مکرون اما گفته قصد ندارد پیش از پایان دوره ریاست‌جمهوری، یعنی سال ۲۰۲۷ کنار برود.

نمایندگان فراکسیون چپ رای عدم اعتماد به دولت را نشانه امید دانستند.

سقوط دولت بودجه ۲۰۲۵ را که بر افزایش مالیات و کاهش هزینه استوار بود، بی‌اعتبار می‌کند. مکرون فرصت کمی برای معرفی نخست وزیر و تصویب بودجه دارد.