درگیری‌های خونبار در کلمبیا؛ دولت وضعیت اضطراری اعلام کرد

دولت کلمبیا برای مهار موج خشونت‌های تازه‌ای که بیش از ۱۰۰ کشته بر جای گذاشته و روند صلح پرچالش این کشور را تهدید می‌کند، وضعیت اضطراری اعلام کرد.

در تنها پنج روز خشونت در سه بخش مختلف کلمبیا، از جنگل‌های دورافتاده آمازون تا مرز ناهموار با ونزوئلا گزارش شده است. این درگیری‌ها ۱۱ هزار نفر را آواره کرده است.

گوستاوو پترو، نخستین رئیس‌جمهوری چپ‌گرای کلمبیا که خود او زمانی از چریک‌های چپ‌گرا بود تاکنون سیاست‌های خود را بر پایه مذاکره و تعامل بنا کرده بود، اما اکنون در مواجهه با این بحران فزاینده، رویکردی سخت‌گیرانه‌تر در پیش گرفته است.

او روز دوشنبه یکم بهمن / ۲۰ ژانویه به رهبران «ارتش آزادی‌بخش ملی» (ELN) که گفته می‌شود پشت حملات اخیر به گروه‌های رقیب چپ‌گرا در مناطق مرزی قرار دارند و ۸۰ نفر را کشته‌اند، هشدار داد. پترو گفت: «اف‌ال‌ان راه جنگ را انتخاب کرده است.»

حدود پنج هزار سرباز به منطقه مرزی اعزام شده‌اند تا بدترین خشونت‌های سال‌های اخیر کلمبیا را مهار کنند.

این کشور با گروه‌های مسلح چپ‌گرا، راست‌گرا، بی‌طرف و کارتل‌هایی که برای کنترل تجارت سودآور کوکائین رقابت می‌کنند، دست به گریبان است.

دفتر بازرسی کل کشور گزارش داد که شورشیان ارتش آزادی‌بخش ملی «خانه به خانه» افرادی را که مشکوک به ارتباط با واحدهای جداشده از «نیروهای مسلح انقلابی کلمبیا» (FARC) هستند، کشته‌اند.

در طول آخر هفته گذشته، ساکنان وحشت‌زده با موتورسیکلت‌، قایق‌ و کامیون‌ منطقه را ترک کردند.

صدها نفر در شهر تیبو پناه گرفتند. در این شهر چندین پناهگاه برپا شده است. برخی دیگر به ونزوئلا گریختند.

گئووانی والرو، یک کشاورز ۴۵ ساله که به ونزوئلا فرار کرد، به خبرگزاری فرانسه گفت: «به عنوان یک کلمبیایی، ترک کشورم دردناک است.» او ابراز امیدواری کرد که مسائل «حل شوند» تا بتواند به کشورش بازگردد.

روز دوشنبه، وزارت دفاع کلمبیا از درگیری‌های جدید در یک منطقه دورافتاده آمازون خبر داد.

یک مقام این وزارتخانه گفت که ۲۰ نفر در درگیری‌های بین گروه‌های رقیب چپ‌گرا در بخش گواویاره، که پوشیده از جنگل است، کشته شده‌اند.

درگیری‌های آمازون بین گروه‌های جداشده از فارک رخ داده است. این خشونت‌ها چالشی جدید برای گوستاوو پترو است که سیاست‌های خود را بر پایه «صلح کامل» بنا کرده است.

پترو که در سال ۲۰۲۲ به‌عنوان رئیس جمهوری کلمبیا انتخاب شد، در رویارویی با برخی مخالفت‌های عمومی، مذاکراتی را با گروه‌های مسلح تندرویی که هنوز بخش‌هایی از کلمبیا را در اختیار دارند، آغاز کرد.

منتقدان می‌گویند که رویکرد مصالحه‌جویانه او به گروه‌هایی که اغلب از درآمد کوکائین و قاچاق دیگر مواد مخدر تأمین مالی می‌شوند، جسارت بخشیده و به آن‌ها فضایی برای افزایش قدرت و نفوذ داده است.

توافق صلح سال ۲۰۱۶ با چریک‌های چپ‌گرای فارک به‌عنوان نقطه عطفی در درگیری‌های شش دهه‌ گذشته بین نیروهای امنیتی کلمبیا، شورشیان، شبه‌نظامیان راست‌گرا و باندهای مواد مخدر که نزدیک به نیم میلیون نفر را به کام مرگ فرستاده است، مورد تحسین قرار گرفت.

«نیروهای مسلح انقلابی کلمبیا» (فارک) ۲۲ نوامبر ۲۰۱۷ با دولت این کشور توافق نهایی صلح را امضا کردند.

چریک‌های فارک سلاح‌های خود را تحویل دادند و به عنوان یک حزب قانونی در ساختار سیاسی کلمبیا شرکت کردند. نام این حزب «نیروهای انقلابی بدیل مشترک» است.

اما جناح‌های جداشده همچنان کنترل بخش‌هایی از کلمبیا، بزرگ‌ترین تولیدکننده کوکائین در جهان را در دست دارند.

ارتش آزادی‌بخش ملی (ELN) قوی‌ترین سازمان شورشی فعال در کلمبیا است و گفته می‌شود هزاران جنگجو در صفوف خود دارد. شمار دقیق اعضای این گروه مشخص نیست. گوستاوو پترو از سال ۲۰۲۲ مذاکرات صلح با ارتش آزادی‌بخش ملی را آغاز کرده، اما تاکنون پیشرفت چشمگیری حاصل نشده است. در پی درگیری‌های اخیر، پترو این مذاکرات را متوقف کرد. او همچنین قصد دارد با گروه‌های جداشده از فارک نیز به صلحی پایدار دست یابد. اما توافق‌نامه‌های آتش‌بس بارها نقض شده‌اند.