حقوق پایمال شده معلولان: مطالبات معوقه و چالش‌های توانبخشی
معلولان شدید و خیلی شدید با مشکلات معیشتی جدی مواجه هستند، چرا که مابه‌التفاوت کمک‌های معیشتی و حق پرستاری آن‌ها پرداخت نشده است. ماده ۲۷ قانون حمایت از حقوق معلولان که تأمین حداقل دستمزد سالانه را برای این افراد الزامی می‌کند، هنوز اجرا نشده است. کاهش بودجه خدمات توانبخشی و سیاست خصوصی‌سازی بهداشت نیز فشار اقتصادی بر معلولان را افزایش داده است. اجرای به‌موقع قوانین و افزایش بودجه توانبخشی از مطالبات اصلی این قشر است.
بخش جامعه
«بهروز خسروی» عکاس خبرگزاری فارس مجموعه عکسی از زندگی یک خانواده معلول را منتشر کرده است. این خانواده، ساکن شهر آمل، از یک مادر و چهار فرزندش که هر چهارنفرشان دارای معلولیت ذهنی هستند تشکیل شده. در این مجموعه عکس، ما با زندگی و سختی‌های طاقت‌فرسایی این خانواده روبرو می‌شویم.
به گزارش خبرگزاری کار ایران (ایلنا) کمپین معلولان در نامه‌ای به رئیس سازمان برنامه و بودجه، خواستار پرداخت مابه‌التفاوت کمک هزینه معیشتی و حق پرستاری معلولان شدید و خیلی شدید شد. در این نامه اشاره شده است که با گذشت ۱۲ ماه از سال، سازمان بهزیستی هنوز مابه‌التفاوت ۱۱ ماهه کمک هزینه معیشتی و ۶ ماهه حق پرستاری را پرداخت نکرده است. این در حالی است که با توجه به تورم افسارگسیخته، افراد دارای معلولیت شدید و خیلی شدید و سرپرستان خانوار با مشکلات معیشتی جدی مواجه هستند و تأخیر در پرداخت این مبالغ فشار مضاعفی بر آنان وارد کرده است.
کمپین معلولان تأکید کرده است که این مبالغ حق قانونی افراد دارای معلولیت بوده و در قانون بودجه مصوب شده است. از مسئولان ذی‌ربط انتظار می‌رود هر چه سریع‌تر نسبت به پرداخت معوقات مذکور اقدام نمایند. در صورت عدم تحقق این مطالبه، کمپین حق هرگونه اعتراض مدنی در چارچوب قوانین و مقررات کشور را برای خود محفوظ می‌داند.
وضعیت پرداخت حق پرستاری و کمک هزینه معیشتی
بهروز مروتی، فعال حقوق معلولان، اعلام کرد که با گذشت ۱۲ ماه از سال، هنوز مابه‌التفاوت حق پرستاری شش ماه اول سال پرداخت نشده و به نظر می‌رسد برنامه‌ای هم برای پرداخت آن وجود ندارد.
حق پرستاری سال گذشته دو میلیون و ۱۰۰ هزار تومان بود که برای امسال ۴۰ درصد افزایش یافت و به دو میلیون و ۹۴۰ هزار تومان رسید. با این حال، حق پرستاری در شش ماه اول سال با همان رقم سال گذشته پرداخت شد و مابه‌التفاوت آن تاکنون پرداخت نشده است.
مروتی همچنین به عدم اجرای مصوبه کمک هزینه معیشتی معلولان شدید و خیلی شدید اشاره کرد. طبق این مصوبه، دولت باید به معلولان شدید فاقد شغل و درآمد، مبالغی بین یک تا سه میلیون تومان برای دهک‌های اول تا سوم و ۵۰۰ هزار تومان برای دهک‌های بالاتر پرداخت کند. این مبلغ به صورت علی‌الحساب پرداخت شده، اما مابه‌التفاوت آن هنوز پرداخت نشده است.
ماده ۲۷ قانون حمایت از حقوق معلولان
مروتی تأکید کرد که به جای مصوبه فعلی، ماده ۲۷ قانون حمایت از حقوق معلولان باید اجرا شود. طبق این ماده، دولت مکلف است کمک هزینه معیشت افراد دارای معلولیت بسیار شدید یا شدید فاقد شغل و درآمد را به میزان حداقل دستمزد سالانه تعیین و اعتبارات لازم را در قوانین بودجه سنواتی کشور منظور کند. اجرای این قانون یکی از مهم‌ترین مطالبات معلولان است که هنوز محقق نشده است.
کمپین معلولان تابستان گذشته از افراد دارای معلولیت شدید یا خیلی شدید که بالای ۱۸ سال سن دارند و فاقد شغل و درآمد هستند، خواسته بود برای ثبت‌نام و دریافت کمک هزینه معیشتی اقدام کنند. این افراد می‌بایست شماره همراه به نام خود داشته باشند و در صورت ثبت‌نام ناقص، مدارک لازم را در سامانه مربوطه بارگذاری کنند.
جلسه تشریح شرایط کمک هزینه معیشتی
در جلسه‌ای که در دی‌ماه برگزار شد، رئیس بهزیستی شهرستان بهبهان، یلدا قنواتی، توضیحاتی درباره شرایط دریافت کمک هزینه معیشتی ارائه کرد. وی اعلام کرد که پس از تکمیل فرآیند پرونده و استعلامات لازم، افراد دارای معلولیت شدید و خیلی شدید علاوه بر دریافت مستمری و کمک هزینه حق پرستاری، کمک هزینه معیشتی بین ۱۰ تا ۳۰ میلیون ریال نیز دریافت خواهند کرد.
مهدی برجی، سرپرست بهزیستی خراسان رضوی، از افزایش ۴۰ درصدی مستمری مددجویان و حق پرستاری افراد دارای معلولیت شدید و خیلی شدید در سال ۱۴۰۴ خبر داد. وی اعلام کرده بود که ماهانه حدود ۲۳۴ میلیارد تومان برای مددجویان تحت پوشش در استان پرداخت می‌شود و این مبلغ در سال آینده حداقل ۴۰ درصد افزایش خواهد یافت. همچنین، حق پرستاری افراد دارای معلولیت شدید و خیلی شدید نیز ۴۰ درصد افزایش خواهد یافت. اما اکنون معلوم شده که دست معلولان باز هم از این کمک‌ها خالی مانده است.
چالش‌های حوزه توانبخشی
بودجه اختصاصی به خدمات توانبخشی از ۱.۳۳ درصد کل بودجه سلامت کشور در سال ۱۳۹۲ به ۰.۲ درصد در سال ۱۳۹۸ کاهش یافته است. این کاهش بودجه باعث شده است که سازمان بهزیستی تنها ۱۹ خدمت از ۵۹ خدمت توانبخشی را به صورت ناقص ارائه دهد.
سیاست خصوصی‌سازی بهداشت نیز زندگی معلولان را تحت تأثیر قرار داده است. تا سال ۱۳۹۲، دولت ۷۱ درصد هزینه‌های توانبخشی را تأمین می‌کرد، اما از سال ۱۳۹۳ به بعد، سهم بخش خصوصی به ۸۰ درصد افزایش یافته است. این تغییر باعث شده است که معلولان مجبور به پرداخت هزینه‌های بیشتری از جیب خود شوند.
در یک نگاه کلی
حقوق معلولان به ویژه در حوزه معیشت و توانبخشی با چالش‌های جدی مواجه است. پرداخت به‌موقع کمک‌های معیشتی و حق پرستاری، اجرای کامل ماده ۲۷ قانون حمایت از حقوق معلولان و افزایش بودجه خدمات توانبخشی از جمله مطالبات اصلی این قشر است. مسئولان باید هر چه سریع‌تر به این مطالبات پاسخ دهند تا فشار اقتصادی بر دوش معلولان و خانواده‌های آنان کاهش یابد.
نظرها
نظری وجود ندارد.