موفقیت بی‌سابقه دو ایرانی در نود و هفتمین دوره اسکار

مراسم نود و هفتمین دوره اسکار با اجرای کونان اوبراین، مجری تلویزیونی یکشنبه ۲ مارس ۲۰۲۵ (۱۲ اسفند ۱۴۰۳) از ساعت ۷ عصر به وقت شرق آمریکا در سالن دالبی لس‌آنجلس برگزار شد.

در این مراسم انیمیشن ۲۰ دقیقه‌ای «در سایه سرو» به نویسندگی و کارگردانی شیرین سوهانی و حسین ملایمی موفق شد جایزه اسکار بهترین انیمیشن کوتاه را دریافت کند.

رقبای اثر این دو هنرمند ایرانی، انیمیشن‌های «آب‌نبات جادویی»، «مردان زیبا»، و «سرگردان برای شگفتی» بودند.

«در سایه سرو» که در چهل‌ویکمین جشنواره فیلم کوتاه تهران نیز به‌نمایش درآمد درباره پیچیدگی روابط عاطفی در یک خانواده آسیب‌دیده از دوران جنگ است. این فیلم که با تکنیک دو بُعدی دستی و به‌صورت فریم به فریم ساخته شده، تاکنون چندین جایزه در جشنواره‌های بین‌المللی دریافت کرده است.

نشریه ورایتی در ماه فوریه نوشته بود که شیرین سوهانی و حسین ملایمی موفق به دریافت ویزای ورود به ایالات متحده آمریکا نشده‌اند و علاوه بر این، کمک‌های مالی وعده‌داده‌شده از سوی دولت به آن‌ها نیز لغو شده است.

ملایمی و سوهانی در مراسم اسکار به همین موضوع اشاره کردند و حضور خود را در مراسم «معجزه» خواندند.

شیرین سوهانی در این‌باره گفت:

حسين ملايمى نیز افزود:

شیرین سوهانی، دانش‌‌آموخته کارشناسی ارشد کارگردانی انیمیشن از دانشگاه هنر تهران، کارشناس صنایع دستی و حسین ملایمی دانش‌‌آموخته کارشناسی ارشد کارگردانی انیمیشن از دانشگاه هنر تهران است.

آن‌ها پیش از این در گفت‌وگویی درباره اثر هنری خود از مشکلاتی همچون کمبود نیروی انسانی متخصص در ایران و یا گران بودن آن‌ها به نسبت بودجه ساخت این انیمیشن و همچنین مشکلاتی از قبیل «نبود ثبات اقتصادی و آرامش روانی به‌دلیل چالش‌های سیاسی، اقتصادی و اجتماعی» ایران سخن گفته بودند.

شیرین سوهانی و حسین ملایمی همچنین گفته بودند:

«در سایه سرو»، به‌تازگی برنده جایزه بهترین فیلم کوتاه بین‌المللی جشنواره Animayo Gran Canaria، تنها جشنواره انیمیشن در اسپانیا نیز شد. سال گذشته انیمیشن کوتاه «یونیفورم ما» ساخته یگانه مقدم برنده جایزه بزرگ هیئت داوران این جشنواره شده بود که در میان پنج نامزد نهایی اسکار بخش فیلم کوتاه انیمیشن نیز قرار گرفت.

در مراسم اسکار امسال فیلم «دانه انجیر معابد» ساخته فیلمساز ایرانی محمد رسول‌اف که در ایران به شکل پنهانی ساخته شده به‌نمایندگی از کشور آلمان شرکت داشت. این فیلم نامزد اسکار بهترین فیلم بین‌المللی بود و رقبای آن در این بخش، «امیلیا پرز» از فرانسه، «من هنوز این‌جا هستم» از برزیل، «جریان» از لتونی و «دختر با سوزن» از دانمارک بودند که سرانجام فیلم «من هنوز این‌جا هستم» برنده این جایزه شد.

با این حال، حضور رسول‌اف و بازیگران و دست‌اندرکاران فیلم «دانه انجیر معابد» در مراسم نود و هفتمین دوره اسکار اعتباری برای آن‌ها محسوب می‌شود و می‌تواند در ادامه فعالیت‌های هنری آن‌ها تأثیر مهمی داشته باشد.

«آنورا» برنده اصلی

در مراسم اعطای جوایز اسکار، فیلم «آنورا» به‌عنوان بهترین فیلم شناخته شد. آنورا، یک کارگر جنسی از نیویورک است که به‌طور ناگهانی با پسر یک الیگارش روس ازدواج می‌کند اما والدین او با این ازدواج مخالف‌اند. این فیلم با بودجه شش میلیون دلاری ساخته شده است. الکس کوکو، تهیه‌کننده آن در سخنرانی خود از فیلم‌های مستقل دفاع کرد و گفت: «ما به فیلم‌های مستقل بیشتری نیاز داریم.»

شان بیکر، کارگردان «آنورا» جوایز بهترین کارگردان، بهترین فیلمنامه و بهترین تدوین را دریافت کرد و همچنین به‌عنوان بهترین تهیه‌کننده همکار نیز شناخته شد. بدین ترتیب، «آنورا» در مجموع چهار اسکار را در یک شب به‌دست آورد.

بیکر در سخنان خود از آینده سینما دفاع کند. او گفت:

«وقتی فیلمی را در سینما تماشا می‌کنید، می‌توانید با هم بخندید و گریه کنید. در زمانی که جهان به‌شدت قطبی شده است، این تجربه مشترک مهم‌تر از همیشه است و چنین تجربه‌ای را در خانه نمی‌توانید داشته باشید.»

مایکی مدیسون، نیز به‌عنوان بهترین بازیگر نقش اول زن، جایزه‌های اسکار «آنورا» را تکمیل کرد.

«نفرت را تحمل نکنید»

در شبی که به‌طور کلی با شگفتی‌های کمی همراه بود، آدرین برودی، جایزه بهترین بازیگر نقش اول مرد را دریافت کرد. او در فیلم «بروتالیست» نقش یک معمار یهودی را بازی می‌کند که پس از جنگ به آمریکا مهاجرت می‌کند و مجبور است از صفر آغاز کند.

آدرین برودی در سخنرانی خود علیه هرگونه تبعیض صحبت کرد:

«من برای جهانی سالم‌تر، شادتر و فراگیرتر دعا می‌کنم. اگر بتوانیم چیزی از گذشته بیاموزیم، این است که نباید نفرت را تحمل کنیم.»

«بروتالیست»، ساخته بردی کوربت در مجموع موفق به دریافت سه اسکار شد.

دو اسکار برای «امیلیا پرز»

دو جایزه به فیلم «امیلیا پرز» تعلق گرفت که با بیشترین نامزدی‌ها - ۱۳ نامزدی - وارد رقابت‌ها شده بود.

در ماه‌های گذشته، توئیت‌های قدیمی کارلا سوفیا گاسکون، بازیگر اصلی این فیلم جنجال‌برانگیز شده بود. در این پست‌ها، گاسکون دیدگاه‌های بحث‌برانگیزی درباره‌ جورج فلوید، سیاه‌پوستی که در آمریکا به‌دست پلیس کشته شد، مسلمان‌ها و تنوع نژادی در جوایز اسکار به اشتراک گذاشته بود.

نتفلیکس که تبلیغات «امیلیا پرز» را برعهده داشت در نهایت این بازیگر را که به‌عنوان اولین زن تراجنسیتی نامزد اسکار برای نقش اول شده بود، از تبلیغات حذف کرد و گاسکون در رویدادهای پیش از اسکار دیگر حضور نیافت.

سرانجام، زوئی سالدانیا به‌عنوان بهترین بازیگر نقش مکمل زن و ترانه «El Mal» دو اسکار را برای «امیلیا پرز» به ارمغان آوردند.

لحظات نادر سیاسی

در ایجاد لحظات سیاسی مراسم نود و هفتمین دوره اسکار، افراد دیگری نقش داشتند.

دارل هانا، بازیگر، پیش از آن‌که جایزه بهترین تدوین را به ‌شان بیکر اهدا کند، با گفتن «Slava Ukraine» (زنده باد اوکراین) روی صحنه ظاهر شد.

همچنین بازل آدرا (فلسطینی)  و یووال آبراهام (اسرائیلی)، سازندگان فیلم مستند، «No Other Land» (سرزمین دیگری نیست) که جایزه اسکار بهترین مستند را دریافت کردند، از فرصت پیش‌آمده استفاده کردند تا به وضعیت فلسطینی‌ها اشاره کنند و سیاست خارجی آمریکا را مورد انتقاد قرار دهند.

بازل آدرا در مراسم اسکار گفت:

یووال آبراهام هم درباره ساخت مشترک این فیلم با همکار فلسطینی‌اش گفت: