پیشنهاد تازه ترامپ به زلنسکی: کنترل نیروگاههای اوکراین توسط آمریکا برای تضمین امنیت
تلاشها برای برقراری یک آتشبس جزئی در جنگ اوکراین ادامه دارد. پیشنهاد تازه رئیس جمهور آمریکا در حالی مطرح شده که روسیه و اوکراین به دنبال مذاکرات برای کاهش تنشها هستند، اما اختلافات اساسی، به ویژه در مورد کمکهای نظامی غرب به اوکراین و مسئله مناطق اشغالی، همچنان پابرجاست.

نمایی از نیروگاه هستهای زاپوریژیا ـ عکس از خبرگزاری فرانسه
دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا، و ولودیمیر زلنسکی، رئیسجمهور اوکراین، چهارشنبه ۱۹ مارس/۲۹ اسفند از گفتوگویی سازنده درباره حرکت به سمت یک «آتشبس جزئی» بین کییف و مسکو خبر دادند. کاخ سفید پیشنهاد داد که آمریکا میتواند کنترل نیروگاههای اوکراین را برای تضمین امنیت آنها به دست بگیرد.
به گزارش خبرگزاری آسوشیتدپرس ترامپ به زلنسکی گفت که آمریکا میتواند در مدیریت این نیروگاهها با استفاده از تخصص خود در زمینه برق و خدمات شهری «کمک بسیار مؤثری» کند. این موضوع در بیانیه مشترک مارکو روبیو، وزیر امور خارجه آمریکا، و مایک والتز، مشاور امنیت ملی، که این تماس را «فوقالعاده» توصیف کردند، ذکر شده است. ترامپ افزود که «مالکیت آمریکایی این نیروگاهها میتواند بهترین حفاظت برای این زیرساختها باشد.»
این ایده در حالی مطرح شد که دولت ترامپ در تلاش است تا توافقی را برای دسترسی به مواد معدنی حیاتی اوکراین به عنوان بخشی از بازپرداخت حمایتهای آمریکا از اوکراین در طول جنگ نهایی کند.
این تماس تلفنی چند هفته پس از یک جلسه فاجعهبار در کاخ سفید بین رهبران دو کشور انجام شد که منجر به توقف موقت اشتراک اطلاعات و کمکهای نظامی آمریکا به اوکراین شده بود. یک مقام ارشد اوکراینی که نام او افشا نشده به خبرگزاری آسوشیتدپرس گفت که ترامپ و زلنسکی «گفتوگوی بسیار خوبی» داشتند و حتی با هم شوخی کردند. در این تماس بر لزوم نظارت بر فرآیند آتشبس و حل مسائل فنی توسط تیمهای مذاکره کننده تأکید شد.
زلنسکی در این تماس درخواست سیستمهای دفاع موشکی پاتریوت بیشتری کرد. روبیو و والتز گفتند که ترامپ «موافقت کرد تا با او همکاری کند.»
تلاش ترامپ برای پایان سریع جنگ
ترامپ بارها تأکید کرده است که پایان سریع جنگ اوکراین یکی از اولویتهای اصلی دولت جدید او است. او بارها از هزینههای جنگ شکایت کرده است؛ آمریکا از آغاز جنگ بیش از ۱۸۰ میلیارد دلار کمک نظامی و اقتصادی به اوکراین ارسال کرده است.
این تماس یک روز پس از گفتوگوی تلفتی ترامپ با ولادیمیر پوتین، رئیسجمهور روسیه، انجام شد. پوتین در آن تماس موافقت کرد که زیرساختهای انرژی اوکراین را هدف قرار ندهد، اما از حمایت از یک آتشبس کامل ۳۰ روزه که ترامپ پیشنهاد کرده بود، خودداری کرد. زلنسکی نیز با توافق محدود آتشبس برای توقف حملات به زیرساختهای انرژی روسیه موافقت کرد.
به گفته کرملین، پوتین به ترامپ تأکید کرد که هر توافقی باید شامل توقف کمکهای نظامی و اشتراک اطلاعات خارجی با اوکراین باشد. اما کارولین لوویت، سخنگوی کاخ سفید، روز چهارشنبه تأکید کرد که «اشتراک اطلاعات دفاعی آمریکا با اوکراین» ادامه خواهد یافت.
پس از تماس ترامپ و پوتین، زلنسکی گفت که تعهد محدود پوتین به آتشبس «با واقعیت بسیار فاصله دارد» زیرا روسیه تنهات یک شب قبل از این تماس با پهپاد حملات گستردهای به اوکراین، از جمله تأسیسات انرژی، انجام داده بود. روسیه در پاسخ اعلام کرد که هدفگیری تأسیسات انرژی اوکراین را متوقف کرده و کییف را به حمله به تجهیزات روسیه نزدیک یکی از خطوط لوله نفت متهم کرد.
واکنشها و تحلیلها
موسسه مطالعات جنگ، یک اندیشکده مستقر در واشنگتن، گفت که خواستههای پوتین در تماس با ترامپ به معنای «تسلیم اوکراین» خواهد بود. این موسسه افزود که پوتین تلاش میکند پیشنهاد آتشبس موقت را به «گروگان» بگیرد تا امتیازات پیشدستانهای قبل از مذاکرات رسمی برای پایان جنگ به دست آورد.
کاخ سفید نیز تأیید کرد که کارشناسان فنی از آمریکا، اوکراین و روسیه در روزهای آینده در عربستان سعودی گرد هم میآیند تا درباره اجرای «آتشبس جزئی» که ترامپ و پوتین در تماس این هفته بر سر آن توافق کردند، بحث کنند. هنوز مشخص نیست که آیا آمریکا به طور مشترک یا جداگانه با مقامات اوکراینی و روسی دیدار خواهد کرد.
مبادله زندانیان و ادامه درگیریها
همزمان، اوکراین و روسیه روز چهارشنبه اعلام کردند که هر کدام ۱۷۵ زندانی را در یکی از بزرگترین مبادلات زندانیان جنگ آزاد کردهاند. این در حالی است که زلنسکی گفت که «آتشبس در حرف» کافی نیست و اگر روسیه تأسیسات اوکراین را هدف قرار ندهد، اوکراین نیز تأسیسات روسیه را هدف نخواهد گرفت.
زلنسکی همچنین شرط اصلی پوتین مبنی بر توقف کمکهای نظامی و اطلاعاتی غرب به اوکراین را رد کرد. او گفت که انجام این کار جان شهروندان را به خطر میاندازد و منجر به ادامه جنگ خواهد شد. زلنسکی افزود: «من فکر نمیکنم هیچکس باید در زمینه کمک به اوکراین کوتاه بیاید، بلکه این کمکها باید افزایش یابد. این یک سیگنال خواهد بود که اوکراین برای هرگونه اقدام غیرمنتظره روسیه آماده است.»
او همچنین گفت که یکی از دشوارترین مسائل در مذاکرات آینده، مسئله امتیازات ارضی خواهد بود: «برای ما، خط قرمز به رسمیت شناختن مناطق موقتاً اشغالشده اوکراین به عنوان بخشی از روسیه است. ما هرگز این کار را نخواهیم کرد.»
نظرها
نظری وجود ندارد.