شرایط دشوار کار در مناطق آزاد اقتصادی در ایران

مناطق آزاد و ویژه اقتصادی بخش‌هایی از خاک  یک کشورند که در آنان مقررات جاری آن کشور در زمینه مالیات و عوارض گمرکی مانند سایر مناطق اجرا نمی‌شود. اشخاص حقیقی و حقوقی که در این مناطق به تجارت مشغولند، از تخفیف‌ها و بخشودگی‌های مالیاتی و گمرکی برخوردار می‌شوند تا بتوانند حلقه ارتباطی میان اقتصاد داخلی و بین‌المللی برای کشورها باشند. در ایران مناطق آزاد کیش، قشم، ارس، اروند، ماکو، انزلی و چابهار از جمله این مناطق محسوب می‌شوند.
البته کارایی اصلی این مناطق آزاد تجاری ایجاد فرصت برای تجارت آزاد و صادرات صنعتی از داخل به خارج کشور است، ولی در ایران  صادرات صنعتی از پشتوانه قدرتمندی برخوردار نیست و بیشتر کالاهای صنعتی به کشور وارد می‌شوند.
علاوه بر این، عدم هماهنگی قوانین کار در این مناطق با قوانین جاری کشور موجب آن می‌شود که نیروی کار شاغل در آن‌ها برای تامین حقوق خود و برخورداری از حمایت‌های قانونی با مشکل مواجه شده و نتواند از مزایای قانون کار بهره‌مند شود.
در هفته گذشته یک فعال کارگری از منطقه ویژه اقتصادی عسلویه به نام ناصر آغاجری در نامه‌ای خطاب به رئیس‌جمهور ایران شرایط کار در مناطق آزاد اقتصادی را به کار در اردوگاه اجباری تشبیه کرده بود.
در این نامه وی با اشاره به شرایط سخت و طاقت‌فرسای کار در مناطق آزاد اقتصادی به ساعات کار طولانی، دوری کارگران از خانواده  و درآمد ناکافی آنان اشاره کرده و توضیح داده بود که کارگران این مناطق به طور معمول ۲۴ روز در طول یک ماه را باید در محل احداث پروژه و در شرایط ناگوار بهداشتی و رفاهی کار و زندگی کنند و کارگران پروژه‌ای این مناطق نیز با انجام ۱۲ تا ۱۶ ساعت کار متوالی در روز، نمی‌توانند از مزایای قانونی کار بهره‌مند باشند.
وی در انتهای نامه خود از حسن روحانی خواسته بود تا نسبت به تامین امکانات رفاهی مناسب برای این کارگران اقدام کرده و قوانین مربوط به این حوزه را برای دفاع از حقوق این کارگران ساماندهی‌ کند.
در همین ارتباط با بهروز فراهانی، فعال آشنا به امور کارگری در پاریس گفتگو کردم و از مشکلات کار در مناطق آزاد اقتصادی و مسائل مربوط به آن پرسیدم.

[podcast]http://www.zamahang.com/podcast/2010/20130822_Free_economic_zones_and_workers_rights_BehrouzFarahani_IsmaeilJalilvand.mp3[/podcast]