بازتاب تنش‌های ایران و آمریکا در رسانه‌های جهان
تحریم‌های جدید آمریکا و دورنمای بحران انسانی در ایران ــ مروری بر تحلیل‌ها
«سادیسم در لوای سیاست خارجه»، «برای ترامپ ایرانی‌بودن به حد کافی جرم است»، «سیاستی از سر بغض و کینه»: نمونه‌ای از عبارت‌های تحلیلگران نیویورک‌تایمز و شورای آتلانتیک برای توصیف روند تشدید تحریم‌های آمریکا علیه ایران در دوران کووید‌ـ۱۹.
«سادیسم در لوای سیاست خارجه»، «برای ترامپ ایرانی‌بودن به حد کافی جرم است»، «سیاستی از سر بغض و کینه»: نمونه‌ای از عبارت‌هایی که تحلیلگران برای توصیف روند تشدید تحریم‌های آمریکا علیه ایران در دوران کووید‌ـ۱۹ به کار برده اند.
هرچند تلاش واشنگتن برای اجرای مکانیسم ماشه و بازگشت خود‌به‌خودی تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران در شورای امنیت و سازمان ملل شکست خورد، تحریم‌های ایالات متحده آمریکا با افزوده‌شدن ۱۸ بانک ایرانی به فهرست آنها شدت گرفت. تحریم‌های ثانوی علیه نهادها و کسانی که با این بانک‌ها مراوده کنند، دورنمای بُروز بحرانی انسانی در دوران همه‌گیری ویروس جدید کرونا را به وجود آورده است. همزمان تحریم‌های تسلیحاتی بین‌المللی علیه ایران یکشنبه ۱۸ اکتبر / ۲۷ مهر به پایان می‌رسد و حسن روحانی رئیس‌جمهوری ایران همین حالا (چهارشنبه ۱۴ اکتبر / ۲۳ مهر) گفته که «از یکشنبه می‌توانیم اسلحه‌مان را به هر کسی که می‌خواهیم بفروشیم و از هرکس هم که می‌خواهیم اسلحه بخریم»؛ اتفاقی که واشنگتن وعده داده جلویش را خواهد گرفت. روحانی در عین حال گفت که «باید به موقع صلح کنیم».
در میان تحلیل‌های منتشرشده، طیف وسیعی به انتقاد از این تحریمها پرداخته اند. حامیان آن تحلیلگرانی هستند که اصولاً از دولت‌های دونالد ترامپ و بنیامین نتانیاهو حمایت می‌کنند.
در زیر به مرور یک مورد از انتقادها از تحریم‌های جدید در سرمقاله نیویورک‌تایمز می‌پردازیم که به نقل از یک پژوهشگر ارشد شورای آتلانتیک، تحریمها را «سادیسم در لوای سیاست خارجه» خوانده. تحلیل دیگر از پژوهشگر غیردائمی شورای آتلانتیک است که تحریم‌های جدید بانکی را نه چندان قابل توجه در بستر تحریم‌های فعلی، اما یک استراتژی «شاید مؤثر» برای دشوارترکردن کار رئیس‌جمهوری احتمالی بعدی از حزب دموکرات برای معامله با ایران می‌داند. این تحلیل نیز خطر دشوارترشدن تجارت انسان‌دوستانه با ایران بر اثر تحریم‌های جدید را ناگفته نمی‌گذارد و کارزار کنونی را «سیاستی از سر بغض و کینه» می‌خواند.
▪️ شمار قربانیان کووید‌ـ۱۹ در ایران رو به افزایش است؛ رحم داشته باش، آقای ترامپ ــ هیأت تحریریه نیویورک‌تایمز
نیویورک‌تایمز در سرمقاله هیأت تحریریه‌اش با انتقاد توامان از دولت‌های دونالد ترامپ و جمهوری اسلامی، نسبت به عواقب انسانی تحریم‌های ایالات متحده علیه ایران در دوران کرونا هشدار می‌دهد.
سرمقاله با اشاره به سخنان جورج دبلیو بوش، رئیس‌جمهوری وقت ایالات متحده در زمان زلزله بم شروع میشود که برخی محدودیت‌ها در انتقالات مالی به ایران را به خاطر زلزله به تعلیق درآورد و گفت: «مردم آمریکا برایشان اهمیت دارد و ما نسبت به رنج انسانی همدلی عظیمی داریم.»
نویسندگان می‌افزایند که دولت ترامپ در ایران با بدترین همه‌گیری کووید‌ـ۱۹ در خاورمیانه بر خلاف بوش بر تحریمها افزوده و جلوی تحقق درخواست وام پنج میلیارد دلاری ایران از صندوق بین‌المللی پول را نیز گرفته است.
به نوشته نیویورک‌تایمز، تحریم ۱۸ بانک ایرانی آخرین نهادهای مالی ایرانی دارای روابط بین‌المللی را نیز هدف گرفت و آخرین گام برای بستن هرگونه راه ارتباطی اقتصاد ایران با بقیه جهان بود.
سرمقاله با اشاره به تحریم بانک‌هایی همچون مسکن و کشاورزی، چنین ادامه می‌یابد:
«تحت دولت‌های قبلی، تحریمها علیه بانک‌های ایرانی با این ادعاها همراه می‌شد که این بانک‌ها در تروریسم یا توسعه سلاح‌های هسته‌ای دست داشته اند. تحت دولت ترامپ، ایرانی‌بودن به حد کافی جرم است... باربارا سلاوین، مدیر ابتکار عمل آینده ایران در شورای آتلانتیک، کارزار آمریکایی "فشار حداکثری" علیه ایران را "سادیسم در لوای سیاست خارجه" توصیف می‌کند.»
تحریریه نیویورک‌تایمز به دشواربودن و زمان‌گیر بودن فرآیند دریافت معافیت از تحریم برای کالاهای اساسی و دارو اشاره می‌کند و می‌نویسد:
«حتی اکر شرکت‌ها معافیت برای فروش اقلام پزشکی به ایران را دریافت کنند، این کشور هنوز برای پرداخت پول آنها دردسر دارد. ایران از ارز خارجی سخت کافی برخوردار نیست چون دولت ترامپ دیگر کشورها را به توقف خرید محصولات ایرانی به ویژه نفت واداشته و تحریم‌های بانکی‌اش دسترسی ایران به درآمدهای صادراتی‌اش را دشوار کرده.»
نیویورک‌تایمزمی‌نویسد که اقتصاد ایران فلج شده و مردم ایران را به فقر کشانده اما واشنگتن را به هدفش برای تسلیم ایران نرسانده. پیشنهاد آنها به ترامپ کاستن از تحریم‌هاست.
این روزنامه سپس با انتقاد از جمهوری اسلامی و آزاد نکردن صدها زندانی سیاسی در دوران کرونا، از آزادی نرگس محمدی ابراز خشنودی می‌کند و با اشاره به زندانی‌بودن نسرین ستوده، به دولت ایران می‌گوید که زندانیان سیاسی را آزاد کند.
▪️ تحریم‌های جدید علیه بانک‌های ایران: فلج‌کننده یا تزیینی؟ ــ برایان اُتول
برایان اُتول، پژوهشگر غیردائمی اندیشکده شورای آتلانتیک در آغاز تحلیل‌اش بر تحریم‌های جدید ایالات متحده علیه ایران، از سناتورهای جنگ‌طلب جمهوری‌خواه همچون تد کروز و تام کاتن نقل قول می‌آورد که امیدوارند تحریم‌های اخیر «به فروپاشی اقتصاد ایران» بینجامد.
اُتول خودش اما به «عقلانیت در پس تحریم‌کردن باقیمانده بخش بانکی ایران در میانه اوج دوباره کووید‌ـ۱۹» طعنه می‌زند و با وجود این، تحریمها را «بیشتر تزئینی تا دارای اهمیت استراتژیک» می‌داند، زیرا به گفته او بخش بانکی ایران پیشاپیش ذیل تحریم‌های سنگین قرار داشت. تحلیلگر شورای آتلانتیک می‌افزاید:
«در عوض، تحریمها شاید برای مشکل‌ترکردن شرایط برای ادامه توافق هسته‌ای ایران تحت دولت احتمالی جو بایدن طراحی شده باشند.»
اُتول یادآور میشود که تحریم‌های جدید بی‌اثر نیستند و آن را موجب آسیب‌رساندن به هم حکومت و هم مردم عادی می‌داند: «اقدامات سیاست‌گذارانه این‌چنینی نوعی سیاست خارجی در قبال ایران هستند که ظاهراً از بغض و کینه نشأت گرفته اند نه بر مبنای اهداف سیاسی قابل دستیابی».
با تحریم‌های اخیر، تحریم‌های ثانوی در مورد تمام بانک‌های عمده ایرانی قابل اجرا می‌شوند، درحالی‌که پیش‌تر این بانک‌ها ذیل دستور اجرایی دیگری هدف تحریم‌های اولیه بودند. به باور تحلیلگر شورای آتلانتیک، هرچند این موضوع تشدید قابل‌توجه تحریمها به نظر می‌اید، قسمت اعظم تجارت بین‌المللی با ایران پیش ازاین نیز عملاً در معرض تحریم‌های ثانوی بود و تأثیر تحریم‌های ثانوی جدید محدود خواهد بود.
آنچه اُتول «کارت اصلی در ارزیابی تأثیر تحریمها» می‌خواند، تأثیر آنها بر تمام مبادلات مالی با بانک‌های تحریم‌شده است: از جمله مبادلات معاف از تحریم همچون تجارت انسان‌دوستانه. او می‌نویسد:
«تجربه تحریم ایران تحت دولت ترامپ نشان داده که حتی تجارت انسان‌دوستانه مجاز هم محدود میشود و کاهش می‌یابد ... دلیلش حس فراگیر ریسک تحریمها و رویکرد به‌شدت تهاجمی تیم ترامپ نسبت به ایران است.»
با وجود این، اُتول گمانه‌زنی می‌کند که وضع تجارت انسان‌دوستانه نیز به شکل قابل توجهی بدتر از این نشود زیرا جریان‌های مالی از دل بانک مرکزی ایران می‌گذرند که به شدت هدف تحریم است و جامعه بین‌الملل بعد از تحریم آن دچار آشفتگی شد و در نهایت در آغاز کووید‌ـ۱۹ اجازه‌ای عمومی برای تجارت انسان‌دوستانه با آن دریافت کرد. با این وجود، هشدار می‌دهد که دشوارترشدن تجارت انسان‌دوستانه با ایران نشان می‌دهد که سخنان پومپئو در مورد «ایستادن ایالات متحده در کنار مردم ایران» معنای زیادی ندارد.
او در نهایت نتیجه می‌گیرد که تحریم‌های بانکی جدید «فلج‌کننده» یا «نشان‌دهنده فروپاشی اقتصادی قریب‌الوقوع» نیستند و احتمالا برای خوش‌آیند نمایندگانی در کنگره وضع شده اند که به دنبال سرسختی هر چه بیشتر علیه ایران و پیچیده‌ترکردن هر گونه تلاشی برای دولت احتمالی بایدن جهت ورود دوباره به برجام هستند.
نظرها
ایراندوست
تلاش و هدف آمریکا از تحریمها ۱-خیزش مردم کوچه و بازار بر علیه یک حکومت شعاری فاسد مرگ‌آفرین و ۲-ریزش و دگردیسی تکنوکراتها و نظامیان از حکومتی ناتوان و بحران‌ساز در راستای تغییر رژیم است ! بتازگی رسانه‌های رژیم، گشایشی برای خودی‌ها در بحث و انتقاد آزاد از مدیریت سیاسی- اقتصادی رژیم، فراهم کرده‌ا‌ند که شاید مرهمی برای سبک کردن دل پر غصه مردم ایران باشد ولی ترفندی برای سوپاپ اطمینان رژیم است که از رهبری طلبکار هتاک که عقل کل در تمامی تاریخ بشری هم محسوب میشود، مظلوم سازی و مسولیت زدایی شود ! بخش بزرگی از الیگارشی مالی غرب، هنوز به جمهوری اسلامی بعنوان گاوی شیرده که امنیت اسراییل را غیر‌مستقیم پاسدار، فروش سلاح در خاورمیانه را تضمین و لو‌لو سرخرمن رژیم‌های ارتجاعی عرب در منطقه باشد، ایمان کامل دارند. آنها ما را بهتر از ما میشناسند و میدانند که در بی اتحادی با یکدیگر، کارشکنی از همدیگر، رویا‌پردازی در کنار هم، همراه با داشتن غروری کاذب از خود و جهان پیرامون خودمان، شهرت جهانی داریم و بدون هدفی عینی و ملموس دور هم می‌‌چرخیم ! به هر حال نخاله‌گان و کارشناسان بی وطن جمهوری اسلامی با تاکتیک "دست پیش بردن تا پس نیفتادن"، از طریق مطرح کردن یک یا چند پاسدار در انتخابات سال ۱۴۰۰، برای آمدن یک رئیس جمهور نظامی، از هم اکنون در تلاش‌ا‌ند و برای منافع فردی‌شان که در تداوم این رژیم منحوس، شکل، مفهوم و محتوا دارد، حاضر به بوسیدن پشت خر هم هستند چه رسد به گل روی یک آمریکایی جهان‌خوار در پشت میز مذاکره !