آیا هیچ دانشمندی تغییرات اقلیمی را انکار میکند؟
حدود ۳ درصد مقالات علمی گرم شدن زمین را بر اثر فعالیتهای انسانی نمیدانند. در مقالهای که در ژورنال علمی «اقلیمشناسی کاربردی و تئوری» منتشر شده، تیمی از پژوهشگران دریافتند که تمامی این مقالات نتایج مخدوش داشتند و یا جوانب مختلف علمی و روششناختی در آنها منظور نشده بود.
جمع کثیری از دانشمندانی که در حوزه تغییرات اقلیمی به طور فعال مقاله منتشر میکنند- ۹۷ درصد- توافق دارند که انسان دلیل گرمایش جهانی و تغییرات اقلیمی است.
اغلب سازمانهای علمی معتبر و پیشگام در سراسر جهان با انتشار بیانیههایی این مطلب را تایید کردهاند. در میان این سازمانها نام موسسات و دانشگاههای آمریکایی و بین المللی و آکادمیهای علوم و نهادهای علمی دیده میشود.
اما آیا در جامعه علمی و دانشمندان کسی هست که تغییرات اقلیمی و نقش انسان در آن را انکار کند، و این انکار تا چه اندازه اعتبار دارد؟
انکار کنندگان ۳ درصدی
حدود ۳ درصد مقالات علمی که در نشریات منتشر شدهاند نقش انسان در تغییرات اقلیمی را انکار کردهاند. چندی پیش بررسی این مقالات نشان داد تمامی آنها ایراد دارند و ناقص هستند.
عده ای معتقدند که نویسندگان پژوهشهایی که تغییرات اقلیمی را غیر واقعی میپندارند و ساخته دست انسان نمیدانند، آسیبی نمیزنند و همانند دانشمندان تکرویی هستند که در طول تاریخ دیدهایم و به عنوان مثال از گالیله نام میبرند. هرچند بعدتر میبینیم چرا قیاس با گالیله، نادرست است.
۹۷ درصد مقالات منتشر شده در این حوزه نتیجه گیری کردهاند که پدیده «گرمایش جهانی» واقعی است، با فعالیتهای انسان تشدید میشود و در نهایت سیاره زمین را دچار مشکل میکند. اما ۳ درصد دیگر مقالات به چه نتیجهای رسیدهاند؟
در پژوهشی که در ژورنال علمی «اقلیمشناسی کاربردی و تئوری» منتشر شده، تیمی از پژوهشگران سعی کردهاند که نتایجی که این ۳ درصد مقالات به آن رسیدهاند را دوباره آزمایش و امتحان کنند - راهی که معمولا برای بررسی و راستیآزمایی مطالعات علمی از آن استفاده میشود. نتیجه این بود که تمامی مقالات بررسی شده توسط این تیم نتایج مخدوش داشتند و یا جوانب مختلف در آن منظور نشده بود.
تیم تحقیقی متشکل از ۷ دانشمند از کشورهای آمریکا، نروژ، استرالیا و هلند بود. این تیم ۳۸ مقاله را که در مجلات علمی در یک دهه گذشته منتشر شده بود و نقش انسان در گرمایش زمین در آن انکار شده بود مورد بررسی قرار دادند.
در این مطالعه ابتدا مقالات به پنج دسته بر اساس وضعیت تحلیلی، آمار، ریاضیات، فیزیک و ارائه نتایج پیشین تقسیم بندی شدند.
اغلب این مقالات در دسته اول یعنی وضعیت تحلیلی قرار گرفتند. در میان این دسته مشکل مشترک نتیجه گیری منطقی اشتباهی بود که یا بر اساس فرضیات نادرست و یا به دلیل در نظر گرفتن یک تجزیه و تحلیل غلط بدست آمده بود. بسیاری از مقالات این دسته با یک «فرض نادرست» شروع شده بودند.
یکی از مشکلاتی که در تمامی پنج دسته به صورت مشترک دیده میشد، نادیده گرفتن اطلاعات زمینهای و متنی بود. مثلاً مطالب مرتبط و یا دیگر شواهد مغایر با نتیجهگیریهای این مقالات.
دستهای از این مقالات وابستگیهای متقابل فیزیکی را نادیده گرفته بودند و انسجام نداشتند.
دوگانهسازی نادرست نیز مشکل مشترک دیگری بود که در این دسته مقالات دیده میشد. به عنوان مثال وقتی ادعا شده بود که خورشید دلیل گرمایش زمین است دیگر جایی برای گازهای گلخانهای باقی گذاشته نشده بود، هرچند که در حقیقت این دو نیرو ممکن است همزیستی داشته باشند.
مشکل مشترک دیگر مقالاتی که منکر اثر انسان بر گرمایش زمین بودند گمانهزنی و حدس درباره چرخههای گرمایش بود.
برخی از این دسته مقالات هم موارد فیزیکی ناقص و یا نامعقولی را ارائه میکردند، مثلاً برخی مدعی بودند که گرمایش زمین دلایل کیهانی دارد اما شواهدی ارائه نکرده بودند.
کاترین هیهو، پژوهشگر دانشگاه «تگزاس تک» و یکی از هفت دانشمندی که بر روی این تحقیق کارکرده در صفحه فیسبوک خود نوشته است:« تمامی این تحلیلها در زمینه روششناسی، فرضیات یا تحلیل دچار خطا شده بودند».
نباید از نظر دور داشت که طرح پرسش است که باعث شکوفایی علم میشود و جامعه علمی حتی وقتی که در مورد موضوعی اجماع ۹۷ درصدی در برابر مخالفت ۳ درصدی دارد نباید اقلیت علمی را سرکوب کند یا نادیده بگیرد.
هر چند که مثال گالیله در این مورد صادق نیست، زیرا دانشمندان هم عصر گالیله اغلب با او موافق بودند و این رهبران کلیسا بودند که او را ساکت کردند.
گالیله پدر علم شهودی بود که مدل ستارهشناسی را پدید آورد که بر اساس آن زمین و سایر سیارات در منظومه شمسی دور خورشید میچرخیدند.
دیدگاه گالیله اکنون به عنوان حقیقتی برای همگان (تقریبا همه) مسلم است.
دادن عنوان «گالیلههای عصر مدرن» به انکار کنندگان اثر انسانی بر گرمایش زمین این مشکل را دارد که تئوری گالیله بر پایه شواهد علمی بود و نه بر اساس خطاهای روششناختی.
کره زمین روز بروز گرمتر میشود به طوریکه دهه سالهای ۲۰۱۱ تا ۲۰۲۰ نیز داغترین دهه ثبت شده در تاریخ است. انتظار میرود میزان انتشار کربن در سال ۲۰۲۱ دومین رکورد در تاریخ ثبت شده را بدست آورد.
دانشمندان هشدار دادهاند که اکنون نرخ تخریب طبیعت و جاندارانش بین ۱۰ تا ۱۰۰ برابر بیشتر از متوسط آن در ۱۰ میلیون سال گذشته است و دلیل اصلی این تخریب مداخله بشر در طبیعت و گرمایش جهانی زمین به علت انتشار گازهای گلخانهای است.
نظرها
نظری وجود ندارد.