فرونشست زمین در ایران ۳۷ میلیون نفر را بیجا می‌کند

مصطفی فدایی‌فر که خبرگزاری های داخلی ایران او را «رئیس کمیته تخصصی ارزیابی سیلاب» معرفی می‌کنند، جابجایی اجباری ۳۷ میلیون نفر را یکی از پیامدهای فرونشست زمین عنوان کرد. او به خبرگزاری کار ایران (ایلنا) گفت:

بر اساس اعلام سازمان زمین شناسی، مازندران و گیلان تنها استان هایی هستند که از فرونشست زمین در امان مانده اند.

علی بیت‌اللهی، مدیر بخش زلزله و خطرپذیری مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی، شنبه ۲۴ تیر گفت:

به گفته او «در تمام ۶۱۰ دشت در کشور، فرونشست اتفاق می‌افتد و عوارض بسیار خطرناک زیست محیطی دارد». بیت اللهی اما شرایط در اصفهان را پرخطرتر توصیف کرد و گفت: «اصفهان از نظر فرونشست نسبت به کل شهرهای ایران ریسک فرونشست بسیار بالایی دارد. زیرا بسیار پرجمعیت است، ساختمان‌های زیادی در آن احداث شده و آثار تاریخی زیادی دارد.»

او جنوب غرب تهران را از جمله مناطقی دانست که «نرخ فرونشست زمین» در آنجا «از اصفهان بیشتر است» و افزود: «ولی باتوجه به نوع خاک اصفهان، آسیب دیدگی ساختمان‌ها و بناها در محدوده اصفهان به مراتب چشم‌گیرتر از تهران است.»

این مقام مسئول خراسان رضوی، نیشابور و کاشمر را هم از دیگر مناطقی برشمرد که «دچار فرونشست هستند» و گفت: «در برخی از مناطق منازل مسکونی دچار ترک‌خوردگی هستند».

در پیوند با همین موضوع روزنامه «خراسان» نیز یک‌شنبه ۲۵ تیر استان‌های خراسان رضوی، کرمان، تهران، اصفهان، البرز، فارس، یزد، همدان و مرکزی را از جمله مناطقی که «نرخ فرونشست بالا» دارند، نامید و نوشت: «وضعیت این استان‌ها وخیم تر است و احتمال اینکه مبدأ مهاجرت‌های اجباری باشند، بیشتر.»

کوچ به مناطق شمالی

به روایت مدیر بخش زلزله و خطرپذیری مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی، ایران «کمتر از ۱۰ سال برای جبران فرونشست زمین فرصت دارد» و اگر اقدام‌ به موقعی انجام ندهد «در آینده‌ای نه چندان دور با بحران‌های امنیت غذایی، کشاورزی، مهاجرت و موارد این چنینی مواجه خواهد شد».

فدایی‌فر نیز مهاجرت اجباری را یکی از پیامدهای اصلی فرونشست زمین برشمرد. به گفته او ۳۷ میلیون نفر از جمعیت مناطقی که با فرونشست زمین روبه‌رو هستند، «به اجبار مهاجرت خواهند کرد».

او از گیلان و مازندران، دو استانی که از فرونشست زمین در امان مانده‌اند به عنوان مقصد احتمالی مهاجران نام برد و گفت:

جابجایی جمعیت به سمت استان های شمالی ایران در کنار تمامی پیامدهای ممکن، موجی از تخریب منابع طبیعی و تصرف زمین به منظور ساخت واحد مسکونی را به دنبال خواهد داشت.

اسماعیل نجار، رئیس ستاد مدیریت بحران کشور اما «جابجایی جمعیت» را یکی از راهکارهای مقابله با فرونشست زمین دانست و گفت: یک راهکار پیشنهادی جابه‌جایی جمعیت و «خروج هسته‌های جمعیتی از مناطق بحرانی طی ۵۰ سال آینده است.»

وزارت راه و شهرسازی ایران در طرح «جهش مسکن» ساخت ۴۰ شهرک جدید را پیش‌بینی کرده است که حدود نیمی از شهرک های جدید در استان های گلستان، مازندران و گیلان جایابی شده‌اند.