رابرت مالی: به ایرانی‌ها بارها گفته‌ایم رو در رو مذاکره کنیم
در آستانه دور جدید مذاکرات هسته‌ای در وین، رابرت مالی، مسوول میز ایران در وزارت خارجه آمریکا می‌گوید صداهایی که از تیم مذاکره‌کننده جدید ایران به گوش می‌رسد دلسردکننده است.
ایران، آمریکا و برنامه هسته‌ای ـ عکس از Shutterstock
علی باقری کنی، معاون سیاسی وزارت خارجه جمهوری اسلامی و مسوول مذاکرات هسته‌ای صبح روز شنبه ۶ آذرماه به وین سفر کرد. دو روز دیگر دور ششم مذاکرات احیای برجام در پایتخت اتریش از سر گرفته می‌شود.
مذاکرات احیای برجام از زمان روی کار آمدن دولت ابراهیم رئیسی در تهران متوقف شده بود و حال همه طرف‌های مذاکره تصویر مبهمی از دور جدید گفت‌وگوها دارند.
در ماه‌های گذشته ایران پیام‌های متناقضی به دنیا فرستاده است. وزارت خارجه جمهوری اسلامی گفته است که از نظر آنها مذاکرات وین نه بر سر جزئیات فنی برنامه هسته‌ای ایران که بر سر چگونگی پیوستن آمریکا به برجام است.
ایران از اردیبهشت سال ۱۳۹۸ و در سالگرد خروج آمریکا از برجام، در چند گام تعهدات هسته‌ای خود ذیل برجام را متوقف کرد. تولید اورانیوم فنی، غنی‌سازی ۳۰ و ۶۰ درصدی و البته استفاده از سانتریفیوژهای جدید و پیشرفته‌تر از موضوعاتی است که ایران پس از تعلیق اقداماتش در برجام انجام داده است. در بعد نظارتی نیز از اسفند ۱۳۹۹، اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی متوقف شد. این اقدام بخشی از قانونی بود که در آذرماه ۱۳۹۹ مجلس ایران به تصویب رساند و مهلتی چند ماهه به طرف های برجام داد تا به تعهدات عمدتا اقتصادی خود عمل کنند.
در زمانی که علی باقری کنی در حال پیاده شدن از هواپیمای تشریفات جمهوری اسلامی در وین بود، محمد اسلامی، رئیس جدید سازمان انرژی اتمی در تهران دستور کار مذاکرات وین را روشن کرد و گفت:
«مذاکرات آتی در وین درباره بازگشت طرف‌های دیگر به اجرای تعهدات خواهد بود و نه درباره مسائل هسته‌ای. دیگر طرف‌ها به تعهدات مندرج در توافق هسته‌ای پایبند نبوده‌اند و در عین حال، مدعی نیز هستند که این فضای منفی و رسانه‌ای علیه ما را نشان می‌دهد».
مقام‌های دولت جدید تهران روشن نکرده‌اند که آیا در ازای بازگشت آمریکا به برجام و تعلیق مجدد تحریم‌های اقتصادی حاضر به بازگشت به تعهدات خود ذیل برجام هستند و یا خیر. بخشی از دشورای‌های فنی بازگشت به آن تعهدات به از مدار خارج کردن سانتریفیوژهای جدیدی بازمی‌گردد که جایگزین سانتریفیوژهای آسیب‌دیده در خرابکاری و انفجار فروردین ماه در تاسیسات نطنز شدند. ایران می‌گوید این اقدام را اسرائیل انجام داده ولی مقام‌های تل آویو این موضوع را نه رد می‌کنند و نه تایید.
همچنین سرنوشت اورانیوم‌های غنی‌شده ۲۰ درصدی و نحوه انتقال، نگهداری و یا خرید آن موضوعی فنی است که باید در مذاکرات روشن شود.
فارغ از این ابعاد فنی، ایران می‌گوید که باید همه تحریم‌ها به شکل موثری لغو شود. برخی مقام‌ها از «لغو تحریم‌های مغایر با برجام» سخن می‌گویند و برخی دیگر از «همه تحریم‌ها». مشخص نیست کدام روایت قرار است به عنوان سیاست مذاکراتی ایران در وین دنبال شود. آمریکا می‌گوید حاضر به تعلیق تحریم‌های مغایر با برجام هست ولی به خواسته ایران برای ارائه تضمین در مورد اینکه رئیس‌جمهور بعد از بایدن هم به توافق متعهد بماند نمی تواند پاسخ بدهد.
در واشنگتن، رابرت مالی که از چهره‌های مهم در تدوین سیاست آمریکا در مذاکرات هسته‌ای است با رادیوی ملی این کشور مصاحبه کرد و گفت که بارها از مقام‌های ایرانی خواسته تا رودررو مذاکره کنند. او در مورد شیوه کنونی مذاکرات غیرمستقیم میان ایران و آمریکا گفت:
«ما در یک اتاق هتل خواهیم بود و منتظر خواهیم بود که دیگران، آنهایی که ایران موافقت می کند با آنها صحبت کند، چه گزارشی به ما می‌دهند. بنابراین این دقیقاً روش نادرستی است و ما بارها به ایران -به طور غیرمستقیم چون آنها مستقیم با ما صحبت نمی‌کنند- گفته‌ایم که اگر می‌خواهند نتیجه بگیرند، اگر می‌خواهند نتایج سریع‌تری بگیرند، راه بهتر آن است که رو در رو با ما بنشینند.»
مالی در مورد سیاست دولت جدید ایران در مورد برنامه هسته‌ای گفت:
«بایدن و بلینکن، روشن کرده‌اند که ما به دیپلماسی اهمیت می‌دهیم. ما آماده بازگشت به توافق و لغو همه تحریم‌هایی هستیم که با توافق برجام ناسازگار است. بنابراین اگر ایران می خواهد به توافق بازگردد، مسیر مشخصی برای آن وجود دارد. اگر نمی‌خواهد به توافق بازگردد، اگر می‌خواهد کاری که در حال حاضر انجام می‌دهد را ادامه دهد، یعنی در مذاکرات هسته‌ای تعلل کند و همزمان سرعت پیشرفت برنامه هسته‌ایش را زیاد کند، ما هم به این شیوه پاسخی مناسب خواهیم داد.»
نظرها
نظری وجود ندارد.