نظرسنجی زمانه: اقتصاد اسنپی و حقوق کارگران

موضوع نظرسنجی جدید زمانه «وضعیت کارگران و رانندگان در اسنپ و دیگر پلاتفرم‌های آنلاین ارائه خدمات» است.

اقتصاد گیگ (اقتصاد دیجیتال یا پلتفرمی) در حال تسخیر بخش خدمات اقتصاد ایران است. پلتفرم‌های آنلاین مانند اسنپ، دیجی کالا، کافه بازار، دیوار، شیپور، علی بابا، ایزی تاکسی و ماکسیم تعداد زیادی کارگر و راننده را به خدمت گرفته‌اند. تنها اسنپ به تنهایی حدود ۲ میلیون راننده دارد و دستکم ۲۰۰ هزار نفر نیز در سایر پلتفرم‌های وابسته به آن مانند اسنپ فود و اسنپ باکس کار می کنند.

اقتصاد گیگ به فضای کسب و کار مبتنی بر اشتغال کوتاه مدت و موقت اطلاق می‌شود و فضای کاری آن به رشد پلتفرم‌های آنلاین ارائه خدمات گره خورده است. فرایند اشتغال در این پلتفرم‌ها به نسبت آسان است و وعده‌ها دلربا: «کار آزاد و انعطاف پذیر، شما خویش فرما هستید، خودتان انتخاب می کنید چه زمانی و به چه میزانی کار کنید». منتقدان اما می‌گوید در پس این عبارات فریبنده اشکال جدیدی از استثمار نهفته است؛ و گسترش آن به ورشکستگی بسیاری از کاسبان خرده پا و سخت شدن شرایط کار برای رانندگان تاکسی انجامیده است.

ابراهیم رئیسی و  دولتمردان دولت سیزدهم، در وعده‌های خود برای خروج اقتصاد ایران از رکود و ایجاد اشتغال، بر گسترش کسب و کار آنلاین تاکید می‌کنند.

کارگران و رانندگان پلتفرم‌های بزرگ به‌ویژه اسنپ به دستمزدهای پایین و شرایط کار نامناسب معترض‌اند؛ به‌رغم پراکندگی مکانی و موقتی‌بودن شغل آنها توانسته‌اند خود را تا حدی سازماندهی کرده و با استفاده از فضای مجازی از جمله تلگرام و واتس‌آپ به هم‌پیوسته و مقاومت و اعتراض کنند. اعتراضات و اعتصاب‌های آنها تاکنون دستاوردهای کوچکی مانند افزایش مبلغ کرایه داشته اما مطالبات عمده آنها در مورد امنیت جانی و شغلی هنوز محقق نشده است.

نظر شما در مورد وضعیت کار و معیشت کارگران شاغل در این پلتفرم‌های ارائه خدمات آنلاین مانند اسنپ چیست؟ موقتی، پروژه‌ای و خویش‌فرما شدن روزافزون کارها نشانه رشد، تحرک و انعطاف بازار کار است یا بیگاری و استثمار بیشتر نیروی کار؟ به نظرتان کارکرد اجتماعی برچسب «خویش‌فرما» چیست؟ تاکید دولت بر گسترش کسب و کار آنلاین را چگونه می‌توان تفسیر کرد؟ کارکنان اسنپ، شیپور، علی بابا و دیجی کالا و …چگونه می‌توانند در جهت تحقق مطالبات صنفی خود گام بردارند؟

◄ برای شرکت در این نظرسنجی اینجا کلیک کنید. 

تا عصر پنج‌شنبه روز ۴ فرودین برابر با ۲۴ مارس فرصت دارید در این نظرسنجی شرکت کنید.

پنل نظرسنجی “زمانه” می‌خواهد با رجوع مستقیم به شما دیدگا‌ه‌های مختلف‌تان را در مورد مسئله‌های مهم سیاسی، فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی بازتاب دهد.

پرسش‌ها و پیشنهادهای خود را از طریق  panel@radiozamaneh.com  با ما در میان بگذارید.

◄ برای عضویت در پنل نظرسنجی زمانه اینجا کلیک کنید.