پیمانکاران سیمبانان را می‌کُشند

حوادث کار ماهانه جان چند تن از سیمبان‌های شرکت توزیع برق ایران را می‌گیرد. در آخرین نمونه نهم شهریور ماه یک کارگر سیمبان در کرمانشاه به دلیل برق گرفتگی جانش را از دست داد. به روایت خبرگزاری دولتی کار ایران (ایلنا) در پنج ماه نخست سال جاری خبر مصدومیت یا فوت دستکم ۹ سیمبان در نقاط مختلف ایران منتشر شده است.

شمار حوادث کاری رخ داده برای کارگران سیمبان‌ها که به واسطه شرکت‌های پیمانکاری استثمار می‌شوند، می‌تواند از آنچه که در رسانه‌های خبری منتشر شده بیشتر باشد.

پیمانکاران: سود بیشتر به قیمت جان کارگران

کارگران مصدوم شده یا جان‌باخته در حوادث اغلب با قراردادهای موقت مشغول به کار هستند. ایلنا به نقل از یکی از کارگران سیمبان که به افشای نامش تمایلی نداشت، نوشت:

به گفته این سیمبان، پیمانکاران کارگران را به کار در شرایط جوی نامساعد مجبور می‌کنند:

سیمبان دیگری هم این روایت را تأیید کرد. او هم که نامش فاش نشد، گفت:

پیمانکاران نیروی انسانی که به قاتل کارگران بدل شده‌اند، نه تنها ایمنی کار در شرایط جوی را نادیده می‌گیرند، بلکه به دلیل طمع سود بیشتر، از تأمین لباس و تجهیزات ایمنی مناسب و استاندارد برای کارگران امتناع می‌کنند.

به گفته سیمبانانی که با ایلنا گفت و گو کرده‌اند، پیمانکاران لوازم ایمنی و تجهیزات دست چندم و بی‌کیفیت را در اختیار کارگران می گذارند. یکی از این سیمبانان گفت:

بازرسان اداره کار، غایب همیشگی

پیمانکاران که همواره تنها به سود بیشتر از مسیر استثمار کارگران فکر می‌کنند، نه ابزار کار و ایمنی استاندارد و مناسب برای کارگران تهیه می‌کنند و نه حاضرند شمار کارگران را افزایش دهند. آن‌ها برای این‌که در نگاه کارفرمای اصلی، یعنی وزارت نیرو و شرکت توزیع برق «پیمانکار موفق» باشند، کارگران را برای انجام سریع کار تحت فشار می‌گذارند و نوبت‌کاری کارگران را به اجبار افزایش می‌دهند. در سه حادثه از ۹ حادثه گزارش شده، خستگی ناشی از کار دلیل اصلی حادثه عنوان شده است.

وزارت کار که وظیفه بازرسی از کارگاه‌ها را برعهده دارد هم به گفته کارگران «همیشه غائب است». یک سیمبان اوضاع را چنین روایت کرده است:

دولتِ کارگزارِ پیمانکاران

سیمبانان در سالهای اخیر بارها با نامه‌نگاری یا تجمع در مقابل ساختمان نهادهای دولتی خواستار تبدیل وضعیت خود شده‌اند. دولت و مجلس هم هر بار به کارگران قراردادی و پیمانی وعده کرده‌اند تبدیل وضعیت آن‌ها را پیگیری خواهند کرد. هیچ یک اما در عمل به خواسته کارگران رسیدگی نکرده‌اند و دست پیمانکاران را برای سودجویی بیشتر به قیمت جان کارگران باز گذاشته‌اند.

وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی در تداوم واگذاری مسئولیت‌های قانونی خود به بخش خصوصی، بخشی از بازرسی از کارگاه ها را به بخش غیردولتی واگذار کرده و بخش غیردولتی هم برای تأمین بازرس به همان شیوه پیمانکاران روی آورده است: بازرسان با قرارداد موقت که شمارشان بسیار کمتر از نیاز است.

شرکت توزیع برق هم به سان دیگر شرکت‌های دولتی حاضر به استخدام و تبدیل قرارداد کارگران پیمانی نیست و برای کاهش هزینه، ارزان ترین پیشنهاد رسیده را بدون توجه به امنیت کارگران تأیید می‌کند. تاوان این منفعت‌جویی بخش دولتی و خصوصی که اولی به دنبال هزینه کمتر است و دومی سود بیشتر، را کارگران با جانشان می‌دهند.