نرخ تورم کنترل نشده است، مردم توان خرید ندارند
دولت کاهش سرعت روند فزاینده قیمت کالا و خدمات را «کنترل نرخ تورم» و دستاورد می‌خواند. آنچه که در بازار اما اتفاق افتاده توقف کشش قیمتی و ناتوانی مردم از خرد بیشتر است.
درآمد سرانه در ایران بیش از یک سوم کاهش یافته است.
دولت ابراهیم رئیسی (عضو هیئت مرگ کشتار زندانیان سیاسی) متعهد شده بود پس از حذف ارز ترجیحی، قیمت کالاهای اساسی را به نرخ شهریور ۱۴۰۰ تثبیت کند. شش ماه پس از اجرای بخش دیگری از سیاست آزادسازی قیمت کالاها، نرخ تورم مواد غدایی همچنان بزرگ‌تر از ۷۰ درصد است.
آخرین گزارش مرکز آمار ایران از شاخص قیمت کالا و خدمات بیانگر تداوم روند افزایشی نرخ کالا و خدمات، به ویژه کالاهای اساسی و مواد خوراکی است. این مرکز نرخ تورم شهریور ۱۴۰۱ را ۴۹٬۷ درصد گزارش کرد که به معنای افزایش هزینه خانوارها برای خرید کالا و خدمات یکسان در مقایسه با شهریور ۱۴۰۰ است. شاخص تورم مواد خوراکی و آشامیدنی که در کنار مسکن کسر بزرگی از سبد هزینه خانوار را تشکیل می‌دهند در ششمین ماه سال ۷۵٬۴ درصد گزارش شد.
رسانه‌های وابسته به نهادهای دولتی و نظامی مدعی شده‌اند که دولت نرخ تورم را کنترل کرده و اثرات حذف ارز ترجیحی بر شاخص قیمت ها «تخلیه شده است».
فرامرز توفیقی که به عنوان رئیس کمیته مزد در شورای عالی کار حضور دارد، این ادعا را رد کرد. او گفت: کنترل تورم اتفاق نیافتده است و کند شدن روند افزایش قیمتها در مقایسه با تیر و مرداد به دلیل این است که بازار کشش قیمتی بیشتری نداشت.
میانگین قیمت برخی کالاهای خوراکی در بازار مصرف بیش از دو برابر افزایش یافته است. همزمان هزینه حمل و نقل عمومی، مسکن، آموزش و بخشی از حامل های انرژی نیز بیشتر شده است.
پیامد این وضعیت در بازار مصرف کاهش تقاضا و سرانه مصرف و به تبع آن بازگشت به دوره رکود است.
خبرگزاری دولتی کار ایران (ایلنا) به نقل از یک مشاور املاک در تهران گزارش کرد: بازار خرید مسکن و اجاره راکد است. بیش از هر وقت دیگری رکود در معاملات داریم.
این مشاور املاک گفت: «ممکن است تورم اسمیِ مسکن تا حدودی کند شده باشد اما این به دلیل سیاست‌های حمایتی دولت نیست؛ فقط به این خاطر است که توان بیش از این در مردم وجود ندارند؛ تقاضا نیست».
کاهش تقاضا پیش از این نیز از سوی برخی از مسئولان اتحادیه های صنفی تأیید شده بود.
یک کارگر تولید پوشاک در تهران هم وضعیت را اینگونه توصیف کرده است: ««ناتوانی همان ناتوانی‌ست؛ وقتی با این مختصات نمی‌توانیم هزینه‌ی تعمیر وسایل خانه و آشپزخانه را بخریم، وقتی نمی‌توانیم یک کوله پشتی نو برای فرزند محصل‌مان خریداری کنیم، دیگر چه فرقی دارد که تورم ماهانه در شهریور ۲٬۵ درصد کاهش داشته است؛ کم شدن عددی این شاخص‌ها نمی‌تواند برای ما نویدبخش وضع بهتر زندگی باشد.»
روند فزاینده نرخ تورم در سال‌های اخیر موجب کاهش شدید سرانه مصرف در ایران شده است.
بنا بر گزارش رسمی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی نزدیک به ۳۶ میلیون نفر از جمعیت ایران زیرخط فقر قرار دارند. جهش قیمت کالاهای اساسی در پی حذف ارز ترجیحی از اردیبهشت ماه سال جاری، احتمال می‌رود جمعیت زیر خط فقر بیشتر شده باشد.
دولت در قانون بودجه متعهد شده بود افزایش قیمت ناشی از حذف ارز ترجیحی را با پرداخت یارانه نقدی یا کالابرگ و تثبیت قیمت کالاها به نرخ شهریور ۱۴۰۰ جبران کند.
در آغاز تابستان دولت در لایحه اصلاح قانون بودجه از تعهد خود مبنی بر تثبت قیمت کالاها به نرخ شهریور عقب نشینی کرد.
نظرها
نظری وجود ندارد.