گزارش رخدادها ــ اعتراضها، هرچند پراکندهتر، در چهار گوشه ایران ادامه یافت
اهوازیهای معترض با شعار «سنندج، زاهدان، چشم و چراغ ایران» به خیابان آمدند. شهرهای کردنشین ایران کماکان صحنه تداوم حضور مردم معترض در خیابانها بودند. در تهران، تلاش حکومت برای مصادره دستاوردهای زنان ایرانی با زدن بیلبورد در میدان ولیعصر شکست خورد.
اعتراضهای سراسری پنجشنبه ۲۱ مهر در چندین شهر در نقاط مختلف ایران ادامه یافت. در غرب در شهرهای کردستان ایران همچون سنندج و بانه و مریوان، مردم بار دیگر علیرغم سرکوب شدید به خیابان آمدند. در جنوب در اهواز، معترضان تجمعهای گسترده برپا کردند. در مرکز در اراک، نیروهای سرکوب روز دیگری را در مقابله با مردم از سر گذراندند. و در شمال شرق، در شهر گلوگاه، خیابانها صحنهی اعتراض بود.
در تهران پوستر حکومتی «زنان سرزمین من» را پایین آوردند
پوستر بزرگی که با شعار «زنان سرزمین من/ بانوان مفاخر ایرانی» در بیلبورد مرکزی میدان ولیعصر در تهران نصبشده بود، بعد از بازخوردهای انتقادی و پس از اینکه زنانی که تصاویرشان در این پوستر آمده بود اعترض کردند، پایین آورده شد. به نظر می رسد که پوستر را خود شهرداری پایین آورده باشد.
این پوستر بزرگ را «خانه طراحان انقلاب اسلامی» که رابطه نزدیکی با «سازمان هنری رسانهای اوج» (وابسته به سپاه پاسداران) دارد، طراحی کرده است. تصویر کلاژی از زنان مشهور ایرانی است که همگی حجاب دارند. حتی برای تصویر فروغ فرخزاد هم، تصویری با حجاب از او یافتهاند.
پس از نصب و انتشار تصویر این بیلبورد در شبکهها، زنانی که تصویرشان در این پوستر آمده بود اعتراض کردند. از جمله فاطمه معتمدآریا که در پیام ویدیویی خشمگین و در حال گریه گفت که «در سرزمین قاتلان» زن نیست.
آنها که مردهاند و وارثان زنده دارند هم معترض شدند. از جمله کاوه سمندریان، پسر هما روستا، هنرپیشه حوزه تئاتر و مترجم. هما روستا هم خودش و هم خانوادهاش از فعالان ضد دیکتاتوری در ایران بودند. کاوه سمندریان در مورد استفاده از عکس مادرش نوشت:
«مادرم، هما روستا در تمام مدت زندگی شخصی و هنریش در کنار مردم بود و با شرافت و سربلند زندگی کرد... حالا بعد فوتش، تصویرش را تصاحب کرده و در میدانی نصب کردید که مدتیست به لطف شما، منظره کریه ارعاب و بیاحترامی به زنان و مردان را هر روز در آنجا با چشم خود شاهدم.»
مرضیه برومند، کارگردان، در اعتراض به این بیلبود در اینستاگرامش نوشت: «آقایان، عکس مرا از دیواری که زیرش بچهها و جوانها را سرکوب کردید بردارید.» زنان دیگری هم به این اقدام اعتراض کردند و آن را استفاده شرمآور حکومت توضیح دادند. نهایت پوستر را در شامگاه ۲۱ مهر ماه از بیلبورد پایین کشیدند.
اعتراض در اهواز
بنا به ویدئوهای منتشرشده در شبکههای اجتماعی، معترضان در اهواز در منطقه زیتون کارمندی اعتراض گستردهای برپا کردند.
مردم در اهواز شعار میدادند: «زن، زندگی، آزادی»؛ «توپ، تانک، فشفشه / آخوند باید گم بشه».
اهوازیهای معترض همچنین با شعار «سنندج، زاهدان، چشم و چراغ ایران» به خیابان آمدند.
ویدئوی زیر مربوط به میدان چیتا در منطقه زیتون کارمندی است:
در ویدئوی زیر از همان منطقه مردم معترض شعار «ننگ ما، ننگ ما / رهبر الدنگ ما» سر میدهند:
مأموران امنیتی و لباسشخصیها با حمله به تجمع مردم اهواز، اعتراض را به خشونت کشیدند. معترضان در پاسخ فریاد میزدند: «بسیجی برو گمشو»، «بیشرف، بیشرف».
کردستان: تداوم حضور مردمی در خیابان
فضای شهرهای مناطق کُردنشین از اوایل روز پنجشبه ۲۱ مهر بسیار امنیتی گزارش شد.
در چندین شهر از جمله در سنندج، مریوان، سقز و مهاباد نیروهای امنیتی و ضدشورش به منظور ممانعت از شکلگیری اعتراضات و سرکوب معترضان در سطح شهر مستقر شده بودند. برای ساعتهای طولانی در خیابانهای سنندج خودروهای نیروهای ضد شورش در حال گشتزنی بودند. اوایل صبح پنجشنبه در شبکههای اجتماعی تصاویری از مسدود شدن خیابان نوبهار در کرمانشاه از سوی نیروهای امنیتی، منتشر شد.
اما برگزاری تجمع و اعتراضهای مردمی به قتل حکومتی ژینا (مهسا) امینی در شهرهای مختلف کُردنشین علیرغم این فضای شدیداً امنیتی ادامه یافت، اگرچه از شدت دامنه اعتراضات نسبت به شبهای قبل تا حدودی کاسته شده بود.
در مهاباد معترضان بار دیگر به صورت محلهمحور به خیابان آمدند و با روش کردن آتش و مسدود کردن خیابانهای محلات به اعتراضات ادامه دادند.
در ویدئویی که از ادامه اعتراضات مردمی در مهاباد منتشر شده است، معترضان شعار: «ژن، ژیان، ئازادی» و «میکُشم میکُشم هر آنکه خواهرم کشت» میدهند.
در ایلام دستهای از معترضان مقابل نیروهای سرکوب ایستادهاند و شعار میدهند: «نترسید نترسید ما همه باهم هستیم.»
در تصاویری دیگری از اعتراضات مردمی در ایلام گروهی از نیروهای سرکوب معترضی را در حالی که مورد ضرب و جرح قرار میدهند، بازداشت میکنند.
معترضان بانهای در استان کردستان که در این مدت چندین بار در حمایت از مردم سنندج به خیابان آمدند، عصر پنجشنبه بار دیگر به خیابانها آمدند و با روشن کردن آتش یکی از خیابانهای شهر را مسدود کردند. در ویدئوی دیگری از بانه به وضوح دیده میشود که نیروهای امنیتی با خودرو و دنبال کردن معترضان به سمت آنها تیراندازی میکنند.
در ویدئویی که از سنندج در شبکههای اجتماعی منتشر شده است، نشان میدهد که معترضان همزمان با سر دادن شعار«بیشرف، بیشرف» در برابر نیروهای امنیتی که قصد بازداشت معترضان را داشتند، مقاومت میکنند و اجازه بازداشت معترضان را به آنها نمیدهند.
مریوان از دیگر شهرهای کردستان بود که بار دیگر معترضان به خیابانها آمدند و با روشن کردن آتش و مسدود کردن خیابان شعار: «مرگ بر دیکتاتور» میدهند.
در ویدوئی که از بوکان منتشر شده معترضان در منطقه میرآباد با روشن کردن آتش خیابانی را کاملا به تسخیر خود درآوردند. راوی در انتهای فیلم به کُردی میگوید: «زندهباد رفقای میرآباد.»
سقز، زادگاه ژینا (مهسا) امینی به مانند شبهای قبل پرشمار آمد. در ویدئویی منتشر شده نشان میدهد معترضان در یکی از محلات در تلاش برای عقب راندن نیروهای سرکوب هستند.
فضای شهرهای کردستان از سرکوب عصر چهارشنبه ۲۰ مهر کماکان ملتهب است و بازداشت شهروندان کُرد ادامه دارد.
بر اساس گزارش شبکه حقوق بشر کردستان در جریان اعتراضات چهارشنبه شب در شهرهای کرمانشاه، سنندج و بوکان دستکم چهار شهروند به نامهای کمال فقهی، عزیز مرادی، سینا نادری و آرمین صیادی با تیراندازی نیروهای امنیتی کشته شدند.
همچنین شبکه حقوق بشر گزارش کرده است که در جریان برگزاری اعتراضهای پنجشنبه شب در شهرهای سنندج، مریوان، ایلام و سقز، دستکم ۳۵ معترض با تیراندازی نیروهای امنیتی زخمی شدند و دستکم ۱۹ معترض بازداشت شدند.
دومین شب اعتراض در گلوگاه؛ مرگ بر دیکتاتور در ابهر
گلوگاه، شرقیترین شهر استان مازندران، برای دومین شب متوالی صحنه اعتراض بود.
ویدئویی از این اعتراضها منتسب به پنجشنبه منتشر شده است اما زمانه مستقلاً قادر به تأیید تاریخ آن نیست. معترضان در این ویدئو شعار «مرگ بر دیکتاتور» میدهند:
بنا به گزارشهای تأییدنشده دیگر در شبکههای اجتماعی، حسن یوسفی فرمانده بسیج گلوگاه در اعتراضات چهارشنبه شب گلوگاه به ضرب چاقو مجروح شده است.
تاکنون چندین تن از مأموران سرکوب در اعتراضها کشته یا زخمی شده اند. خبرگزاری «بسیج» پنجشنبه در گزارشی مدعی شد که تا کنون ۲۳ تن از بسیجیان و سپاهیان و مأموران نیروی انتظامی در جریان اعتراضها کشته شده اند. زمانه قادر به تأیید این آمار نیست.
اما جامعه دفاع از حقوق بشر در ایران شمار مردم معترض کشتهشده در خیابانها را بیش از ۲۰۰ تن تخمین زده است. تا کنون دست کم ۲۵ نوجوان زیر ۱۸ سال به دست نیروهای امنیتی کشته شده اند.
در ابهر، شهری در شمال استان زنجان هم شعار «مرگ بر دیکتاتور» شبانه در خیابانها طنینانداز شد.
ویدئوی زیر از اعتراضهای پنجشنبه شب این شهر منتشر شده است:
اعتراضها در منطقهی مرکزی ایران: اراک، قم، شیراز
مردم معترض بار دیگر در اراک، مرکز استان مرکزی به خیابانها آمدند.
در خیابان ملک این شهر که ویدئوی زیر از آنجا منتشر شده است، صدای بوق ممتد خودروها در اعتراض به گوش میرسد:
در ویدئوی دیگری از همان حوالی، صدای بوق و کف و سوت زدن معترضان را میتوان شنید:
در قم، مذهبیترین شهر ایران، اعتراضها پنجشنبه شب نیز ادامه یافت.
بنا به ویدئویی که پس از تمام شدن صحنهای از اعتراضها در خیابان مطهری این شهر ضبط شده، بقایای آتشهایی که احتمالا برای مقابله با نیروهای سرکوب و گاز اشکآور روشن شده اند، هنوز دیده میشود:
در شیراز هم مردم معترض بار دیگر دست به اعتراض زدند.
ویدئویی از این شهر منتشر شده که شهروندی را چاقو به دست در برابر شماری از نیروهای ضدشورش نشان میدهد. بنا به شرح همراه با این ویدئو، مأموران در حال تخریب خودروهای شهروندان بودند که این مرد چاقو به دست در برابر آنها میایستد. زمانه مستقلاً قادر به تأیید این ویدئو نیست:
عکس زیر نیز به ایستگاه مترویی در شیراز منتسب است که در آن زنای بدون حجاب در انتظار مترو ایستاده:
از رفسنجان نیز عکس جدیدی منتشر شده است که شعار «مرگ بر خامنهای» را بر روی در دفتر امام جمعه و نماینده ولی فقیه، نشان میدهد:
تهران و کرج به پشت پنجرهها رفتند
الگوی ۲۸ روز اعتراضات در ایران نشان میدهد که اعتراضات محلهمحور و چرخشی شدهاند. وقتی شهری و محلهای یک شب پرشما میآیند، نیروی سرکوب حضورش افزایش پیدا میکند.
تهران، کرج و شهرهای اطراف، در شامگاه ۲۱ مهر، کمتر به خیابان آمدند. شامگاه ۲۰ مهر هم سرکوب و هم مقاومت زیاد بود. با این حال، در روز ۲۱ مهر اعتراضهای خلاقانه شهروندان ادامه داشت.
آسمان تهران، پیامی را دید که بر مقوا نوشته شده بود و با بادنکهای زیادی به هوا فرستاده شده بود. روی مقوا نوشته بود: «ظلم نمیماند.»
معترضان همچنین بر بنر بزرگی که بر پل میرداماد در شهر تهران سوار است نوشتند: «مرگ بر خامنهای».
شعار دادن پشت پنجرهها هم در نارمک، سعادتآباد، اکباتان، تهرانپارس، پونک، جنتآباد، و ولنجک ادامه داشت. معترضان در نارمک تقسیم وظیفه کردند. گروه اول از پنجه میگفتند: «ننگ ما، ننگ ما». و گروه دوم پاسخ میدادند: «رهبر الندگ ما».
تصویری هم از مغازههای خیابان فردوسی منتشر شده که در آن کرکره همه مغازهها پایین است. مشخص نیست که این تعطیلی نوعی اعتصاب بازاریان است یا نه.
در کرج هم در مهرشهر و گوهردشت تجمعهای پراکنده شکل گرفت اما نیروهای سرکوب تیرهوایی میزنند و معترضان را متفرق میکردند. شعاردادن از پنجره خانهها بیشتر از شبهای قبل بود.
در گلشهر کرج، ویدیویی از شامگاه ۲۱ مهر منتشر شده که تراکم ترافیک و معترضان را در منطقه ۴۵ متری نشان میدهد. صدای تیراندازی ممتد میآید. روای که زنی پشت دوربین است میگویند «دارند تیر میزنند که مردم را متفرق کنند.»:
تصویری از دوربین مدار بسته یک آپارتمان در کرج منتشر شده که ۱۲ نفر نیروی گارد ویژه را نشان میدهد که در مقابل در این آپارتمان در روز روشن آمدهاند. آنها دارند سعی میکنند وارد آپارتمان شوند. این اتفاق در کرج در مورد خانه هایی که به معترضان پناه میدهند قبلا هم اتفاق افتاده است. آنها با باتونهای خود سعی میکنند در خانه و دوربین مدار بستهای که تصویر آنها را گرفته است بشکنند. نهایت وارد آپارتمان میشوند و دوربین دیگری، تصویر یورش این ۱۲ نفر است که به داخل پارکینگ آپارتمان حمله میکنند.
دانشجویان از فضای امنیتی دانشگاه شکایت دارند
از آغاز اعتراضات تا کنون، بیش از ۱۰۰ دانشگاه به اعتصابهای سراسری دانشگاهها پیوستند و گفتند در حمایت از معترضان در شهرهای مختلف و با مطالبه آزادی تمام دانشجویان بازداشت شده، سر کلاسها نمیروند.
روز ۲۰ مهر، بیش از ۱۰ دانشگاه، تجمع برگزار کردند. معمولا بعد از یک روز اعتراضات موفق و گسترده، دانشگاهها برای تجمعهای بیشتر در چند روز دیگر سازماندهی میکنند. بیشتر فراخوانها برای تجمعهای بیشتر برای روز شنبه ۲۳ مهر برنامهریزی شده است.
در روز ۲۱ مهر، دانشجویان دانشگاه آزاد نجفآباد اصفهان در اعتراض به سرکوب خشونتآمیز و بازداشتهای گسترده به ویژه در دانشگاهها جمع شدند. آنها به بسیج دانشجویی که این روزها لباس شخصیهای امنیتی هم بین آنها هست شعار دادند: «بسیجی برو گمشو»:
دانشجویان دانشگاه نوشیروانی بابل هم در بیانیهای اعلام کردند که روز ۲۰ مهر، نیروهای امنیتی که برای دستگری یکی از دانشجویان علامه ساکن بابل به محوطهی اطراف دانشگاه نوشیروانی آمده بودند، نهایت با پناهنده شدن آن دانشجو به داخل دانشگاه، وارد دانشگاه میشوند.، با ورود این نیروها این دانشجو و دانشجویان مورد حمله و خشونت آمیز نیروهای امنیتی قرار میگیرند و در داخل دانشگاه تیراندازی میکنند.
دانشجوها دانشگاه نوشیروانی بابل در اعتراض به این حمله خشونت آمیز به این دانشجو در دانشجویان دانشگاه نوشیروانی بابل، روز ۲۱ مهر تجمع برگزار کردند. آنها از رفتار نیروهای امنیتی و دادستان محلی شکایت کردند.
مأموران حراست در تجمع دانشجویان سعی کردند با تماس با دادستانی به ناراحتی و خشم دانشجویان پاسخ دهند اما دانشجویان به جو امنیتی دانشگاه و خود حراست که بخشی از مشکل است، اعتراض کردند.
موضوع پایان تفکیک جنسیتی در دانشگاه از مطالبههای دانشجویان است. ویدیویی رروز ۲۱ مهر، منتشر شد که تجمع دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی اصفهان را در روز ۲۰ مهر نشان میدهند. دانشجویان در این تجمع جهت رفع تفکیک جنسیتی در سلف مرکزی با ماموران حراست دانشگاه درگیر شدند. نهایت در اقدامی مدنی، دانشجویان سنی غذای خود را به محوطه دانشگاه بردند و زن و مرد کنار هم نشستند.
سازماندهیهای دانشجویی در کلید زدن دومینوهای واعتراضات در سطح محلات در شهرها کلیدی بودهاند. روزهای که دانشجویان تجمع و تظاهرات برنامه ریزی میکنند، در فضای محلات در شهرها هم معترضان بیشتر میآیند.
به گزارش فارس، روز پنجشنبه ۲۱ مهر، احمد وحیدی وزیر کشور در همایشی در حالی که میخواست نقش دانشجویان معترض را کمرنگ جلوه دهد با اشاره به تجمعات برخی دانشگاهها گفت که ۱۸ هزار دانشجو در اعتراضات در دانشگاهها شرکت کردهاند. با وجود اینکه این رقم قابل توجه است، وحیدی در مورد آن تاکید کرد:
در دانشگاههای در اوج شلوغی، ۱۸ هزار نفر از جریانات مختلف در تجمعات حضور داشتند، این در حالی است که کل دانشجویان ما ۳ میلیون و ۲۰۰ هزار نفر است اما به گونهای جلوه میدادند که انگار همه دانشجویان ما در تجمعات حضور داشتند.
تشکلهای صنفی معلمان بازداشت دانشآموزان معترض را محکوم کردند
در حالی که اعتراضهای دانشآموزان در شهرهای مختلف چه در محوطه مدارس و چه در خیابانهای شهرها ادامه دارد، تشکلهای صنفی معلمان بازداشت دانشآموزان را محکوم کردند.
در روز ۲۱ مهر، گزارشی از حمله نیروهای سرکوب به مدراس و بازداشت دانشآموزان در سنندج منتشر شد. نیروهای امنیتی اداره کل اطلاعات و سپاه با ورود به مدارس سنندج تعدادی از دانشآموزان دختر و پسر مدارس تیزهوشان را به دلیل سر دادن شعار «ژن، ژیان، ئازادی»، بازداشت کردند.
در روزهای گذشته هم حملههای مشابه به دانشآموزان در سقز و کرج گزارش شد. مدیر هنرستانی دخترانهای در کرج به دلیل عدم همکاری با امنیتیها برای تحویل دادن فیلم دوربینهای مدار بسته مدرسه بازداشت شد.
در شهر سقز، حامد سعیدی، معلمی که نگذاشت نیروهای امنیتی دانش آموزانش را بازداشت کنند، با ضرب و شتم بازداشت شد.
انجمن صنفی معلمان سقز در کردستان روز پنجشنبه ۲۱ مهرماە ۱۴۰۱، تجمعی تشکیل داد و به بازداشت دانشآموزان و معلمان، اعتراض کرد. این انجمن در بیانیهای نوشت که در شهرهای نیروهای امنیتی بدون مجوز وارد مدارس شدند، به داخل مدراس شلیک کردند، دو معلم زن سقزی را آسیب زدهاند. آنها همچنین «عملکرد خارج از وظایف سازمانی برخی مدیران در معرفی دانشآموزان بە نهادهای امنیتی» را محکوم کردند و «خواستار پاسخگویی و شفافسازی پیرامون اقدامات صورت گرفتە توسط آنها شدند.»
کانون صنفی معلمان ایران در شهر تهران هم در واکنش به صحبتهای وزیر آموزش و پرورش که گفته بود دانشآموزان بازداشت نشدهاند اما آنها را به کانونهای اصلاح و تربیت فرستادهاند، بیانیهای نوشت. این کانون صنفی همچنین اظهار بیاطلاعی وزیر از تعداد بازداشتی را تقبیح کرد و نوشت:
«اخبار کشته شدن دانشآموزان، دستگیری آنها، ورود نیروهای انتظامی و امنیتی به مدارس و… را با ناباوری میشنیدیم… اما تایید این اخبار، توجیه و عادی جلوه دادن آن توسط بالاترین مسئول (؟!) وزارتخانه نقطه پایانی شد برای تهمانده امیدی که در دل داشتیم.»
این کانون گفته است که وضعیت پادگانی شدن فضاهای آموزشی، بازداشت دانشآموزان و معلمان باید پایان یابد و دانش آموزان و معلمان بازداشت شده باید «فورا و بدون فوت وقت» آزاد شوند.
شورای هماهنگی تشکلهای صنفی فرهنگیان ایران هم، ورود نیروهای امنیتی به مدارس ایران را محکوم کرد. این شورا از همه معلمان و مدیران خواست که با نیروهای امنیتی همکاری نکنند.
نظرها
پژمان
کشته شدن مهسای عزیز مهبانگی بود بر مطالبات در هم فشرده و سرکوب سالیان دراز حکومت اهریمن. انبساط این مهبانگ اجتناب ناپذیر و عالمگیر است. اتحادیه اروپا تحریمهایی را بر علیه رژیم تدارک دیده است