قتل روزنامه‌نگاران در سال گذشته میلادی ۵۰ درصد افزایش یافته است

گزارش جدید کمیته حفاظت از روزنامه‌نگاران (CPJ) که روز سه‌شنبه ۴ بهمن / ۲۴ ژانویه منتشر شد، نشان می‌دهد که کشتار روزنامه‌نگاران در سراسر جهان در سال ۲۰۲۲ نسبت به سال قبل از آن ۵۰ درصد افزایش یافته است.

بر اساس گزارش این نهاد دیده‌بان رسانه مستقر در نیویورک، حداقل ۶۷ فعال رسانه‌های خبری در سال ۲۰۲۲ در سراسر جهان کشته شدند که بالاترین رقم از سال ۲۰۱۸ است. بیش از نیمی از این تعداد (۳۵ نفر) در اوکراین، مکزیک و هائیتی کشته شده‌اند.

روزنامه‌نگاران در این سه کشور می‌گویند افزایش خطر جانی موجب شده است که آن‌ها تحت فشار شدید کار کنند.

این تأثیر به‌ویژه در هائیتی قابل توجه است، جایی که هفت روزنامه‌نگار در سال ۲۰۲۲ کشته شدند. این تعداد کشته برای یک جزیره‌ کوچک با حدود ۱۲ میلیون نفر جمعیت زیاد است. برخی از این روزنامه‌نگاران توسط باندهای خشن خیابانی که پورتو پرنس، پایتخت هائیتی را تسخیر کرده‌اند کشته شدند، اما دست‌کم دو نفر از آن‌ها با تیراندازی پلیس جان خود را از دست دادند.

به‌گفته کمیته حفاظت از روزنامه‌نگاران، مکزیک نیز شاهد کشته شدن ۱۳ خبرنگار بود. گروه‌های رسانه‌ای دیگر این تعداد را ۱۵ نفر اعلام کرده‌اند و این تعداد، سال ۲۰۲۲ را به مرگبارترین سال در دست‌کم سه دهه اخیر برای خبرنگاران مکزیکی تبدیل کرد.

این کمیته همچنین گفت در اوکراین جنگ‌زده نیز در سال گذشته ۱۵ خبرنگار و فعال رسانه‌ای کشته شدند.

کمیته حفاظت از روزنامه‌نگاران گفت، قتل‌های سال گذشته شامل روزنامه‌نگاران در سرزمین‌های اشغالی فلسطین نیز می‌شود که در این میان قتل شیرین ابوعاقله، روزنامه‌نگار کهنه‌کار شبکه الجزیره بر «مصونیت از مجازات اسرائیل» پرتو افکند.

شیرین ابوعاقله در ۱۱ مه ۲۰۲۲ هنگام پوشش خبری حمله ارتش اسرائیل به شهر جنین در کرانه باختری به ضرب گلوله نیروهای اسرائیلی کشته شد.

اظهارات شاهدان، شواهد شبکه الجزیره و تحقیقات متعدد سازمان ملل، گروه‌های حقوق بشر و رسانه‌ها نشان‌دهنده آن است که یک سرباز اسرائیلی به سوی ابوعاقله شلیک کرده بود. تحقیقات اسرائیل اما گفته است که سربازان این رژیم از سوی جنگجویان فلسطینی در صحنه مورد هدف قرار گرفته‌اند، ادعایی که با فیلم‌های منتشرشده از این حادثه منطبق نیست.

کمیته حفاظت از روزنامه‌نگاران می‌گوید تحقیقات دولت اسرائیل تا به امروز «در پیگیری شفاف یا اتخاذ گام‌هایی برای محاکمه عاملان این قتل بی‌نتیجه بوده است».

قتل شیرین ابوعاقله یک سال پس از آن رخ داد که نیروهای اسرائیلی در محاصره نوار غزه چندین ساختمان را بمباران کردند.

کمیته حفاظت از روزنامه‌نگاران تأیید کرده است که از ۶۷ روزنامه‌نگار کشته‌شده در سال گذشته میلادی ۴۱ نفر «در ارتباط مستقیم با شغل خود» جان باخته‌اند. این کمیته افزود در حال بررسی انگیزه‌های قتل ۲۶ روزنامه‌نگار دیگر است.

به‌گفته کمیته حفاظت از روزنامه‌نگاران، خبرنگارانی که جنگ اوکراین را پوشش می‌دهند «با خطرات بزرگی روبه‌رو هستند». این کمیته در گزارش خود گفت:

در مکزیک، به‌نظر می‌رسد که دلایل قتل‌ روزنامه‌نگاران ترکیبی از خشونت باندهای مواد مخدر، فساد سیاسی محلی و عدم مجازات قاتلان بوده است.

در ۱۷ ژانویه ۲۰۲۲، مارگاریتو مارتینز، عکاس جنایی در خارج از خانه خود به ضرب گلوله کشته شد. پنج روز بعد در ۲۳ ژانویه، لوردس مالدونادو لوپز، خبرنگار با شلیک گلوله در داخل خودروی خود به قتل رسید.

بازرسان پرونده گفتند که رئیس یک باند مواد مخدر محلی به افراد مسلح حدود یک‌هزار دلار پرداخت کرده بود تا عکاس خبری را بکشند زیرا فکر می‌کرد مارتینز از او یا خانواده‌اش عکس گرفته است. عکس مورد بحث متعلق به مارتینز نبود.

مقامات دولتی چند مرد مسلح رده پایین را دستگیر و محاکمه کردند، اما کسانی که دستور قتل را صادر کرده‌ بودند مصون ماندند. کمیته حفاظت از خبرنگاران گفت:

جودی گینزبرگ، رئیس کمیته حفاظت از روزنامه‌نگاران به شبکه الجزیره گفت آمار گزارش جدید این کمیته تنها «نوک کوه یخ» را نشان می‌دهند. او گفت:

به‌گفته گینزبرگ، روند آزادی مطبوعات رو به کاهش و تهدیدها علیه روزنامه‌نگاران در حال افزایش است. او افزود:

«در همه جای دنیا روزنامه‌نگاران در معرض تهدید هستند و افزایش بی‌قانونی، تهدیدهای مقامات دولتی و فرهنگ مصونیت از مجازات... همه بخشی از این مشکل هستند.»

قتل‌های سال ۲۰۲۲ همچنین شامل چهار روزنامه‌نگار در فیلیپین و در هر کدام از کشورهای کلمبیا، برزیل، هندوراس، بنگلادش، هند، میانمار، سومالی و چاد نیز دو خبرنگار کشته شدند.

کمیته حفاظت از روزنامه‌نگاران گفت: