بازگشت مطالبه‌گری صنفی؛ تجدید نفس جنبش دانشجویی
گربه سیاه اعتصاب به جامعه بازگشته است، از جمله به دانشگاه‌ها. اسفند ماه شاهد اوج‌گیری دوباره‌ی جنبش صنفی دانشجویی بوده است.
عطا مفید
دانشجویان دانشگاه خواجه نصیر سینی‌های غذای خود را به نشانه اعتراض به کیفیت پایین آن در محوطه دانشگاه ردیف کرده‌اند. منبع: کانال شوراهای صنفی دانشجویان کشور
صف دراز سینی‌های غذا و گربه‌سیاهی که در حال مزمزه‌کردن یک پرس چلو قیمه است… در سنت اتحادیه‌های کارگری مستقل و غیردولتی، گربه‌ی سیاه نماد اعتصاب خودانگیخته است، و این تصویر اخیر نیز که روز شنبه ششم اسفند در کانال شورای صنفی دانشجویان دانشکده‌ی برق و کامپیوتر دانشگاه خواجه نصیر منتشر شد، خبر از شروع دوباره‌ی فعالیت‌های صنفی دانشجویان می‌داد. دانشجویان دانشکده‌های عمران و نقشه برداری، برق و کامپیوتر، مکانیک، صنایع و مواد، علوم و هوافضای دانشگاه خواجه نصیر این اقدام را روز به طور هماهنگ در پردیس سید خندان این دانشگاه انجام دادند.
وضعیت امنیتی دانشگاه‌ها
خیزش انقلابی ژینا از جمله به میانجی دانشگاه‌ها بود که صدایش موج‌موج پیچید. دانشگاه‌ها به ویژه با تولید چندین و چند کار هنری، به تکثیر تصویر و صدای خیزش انقلابی کمک کرد؛ طوری‌که حالا می‌توانیم به مدد این تصاویر و آواها از خاطره‌ی جمعی «زن، زندگی، آزادی» حرف بزنیم. افزون بر این، در جریان خیزش ژینا و تا پایان آذر ماه، طبق گزارش هرانا، ۶۳۷ دانشجو در سراسر کشور بازداشت شده بودند.
افزون بر برخوردها و احکام کیفری، دولت و مقامات دانشگاه‌ها نیز در حال پیاده‌کردن اقدامات سرکوبگرانه‌ی مختلفی برای انتقام‌گیری از دانشجویان هستند. صدور حکم‌های فله‌ای تعلیق، محرومیت از تحصیل و منع انتخاب واحد از همان نیم‌سال تحصیلی اول سال جاری آغاز شده بود و هنوز هم ادامه دارد. برای نمونه، طبق گزارش کانال شوراهای صنفی دانشجویان کشور، دانشگاه خوارزمی در پی صدور احکام سنگین انضباطی اعم از یک تا چند ترم تعلیق و منع موقت از تحصیل، در صدد تایید یا سنگین‌تر کردن احکام در شورای تجدید نظر و اجرای هر چه سریع‌تر این احکام برای دانشجویان و تخلیه‌ی و گرفتن خوابگاه از دانشجویان خوابگاهی است. (بنگرید به این‌جا)
سیاست‌های تحمیل مقررات پوشش برای دانشجویان زن سختگیرانه‌تر شده‌اند و دانشجویان از جمله به بهانه‌ی «عدم رعایت شئون اسلامی» به کمیته‌های انضباطی احضار (برای نمونه رجوع کنید به احضار ۲۰ تن از دانشجویان دانشگاه مدنی به کمیته‌ی انضباطی) و یا به اخراج از خوابگاه تهدید شده‌اند. (رجوع کنید به تهدید به اخراج دانشجویان زن از خوابگاه دانشگاه علامه) در دو مورد، دانشجویان به خاطر تن‌ندادن به قواعد تحمیلی پوشش، به جلسه‌ی مشاوره‌ی اجباری فراخوانده شده‌اند. (بنگرید به سرکوب از کمیته‌ی انضباطی تا مشاوره‌ی اجباری در دانشگاه شیراز و مشاوره‌ی اجباری این‌بار در دانشگاه سوره) در موردی دیگر، حراست دانشگاه کیف دانشجویان را به هنگام ورود به دانشگاه تفتیش کرده‌اند. (رجوع کنید به بازرسی کیف دانشجویان از سوی حراست دانشگاه شهر قدس)
یک نمونه‌ی جالب‌توجه از این اقدامات طرح مقیمی، رئیس دانشگاه تهران، برای تعطیل‌کردن دانشگاه پس از تعطیلات نوروز و در طول ماه رمضان است. از یک طرف، تعطیلی دانشگاه در دوره‌ی همه‌گیری کووید-۱۹ به دهن مقامات مزه کرده بود. مدیران دانشگاه، با خیال راحت از دانشگاه بی‌دانشجو، هم با تعطیل‌کردن جنبش صنفی دانشجویان نفس راحتی کشیدند، و هم امکان اجاره‌دادن فضاهای خالی دانشگاه فرصت‌های مالی جدیدی برایشان فراهم کرد.
این‌بار نیز، مقیمی قصد دارد با تعطیل‌کردن دانشگاه و خوابگاه‌ها برای تجدید نفس کنترل نیروهای امنیتی و حراست بر دانشگاه فرصت بخرد. البته، همین طرح عامل اعتراضات گسترده‌ای در میان دانشجویان شد. هشتم اسفند ماه، شب‌هنگام، دانشجویان پسر خوابگاهی کوی پسران دانشگاه تهران را با شعار «مقیمی حیا کن، ریاستو رها کن» پر کردند. (بنگرید به اعتراض دانشجویان به مجازی‌شدن دانشگاه و تعطیلی خوابگاه پس از تعطیلات نوروز)
تجدید نفس جنبش دانشجویی با مطالبه‌گری صنفی
با این‌همه، دانشجویان قربانی دست‌وپابسته‌ی تهاجم دولت و دستگاه‌های امنیتی‌اش نبوده‌اند. چرخه‌ای که از اواسط دهه‌ی ۱۳۹۰ فعال بوده است، یعنی چرخه‌ی جنبش‌های صنفی-طبقاتی و خیزش‌های عمومی، همچنان نیز فعال است: در پی اوج‌گیری خیزش عمومی این‌بار در قالب خیزش انقلابی ژینا، حالا در لایه‌های مختلف جامعه شاهد اوج‌گیری جنبش‌های صنفی-طبقاتیِ جناح‌های گوناگون نیروی کار هستیم. (برای نمونه بنگرید به اعتراضات کارگری از کانرود سازه چابهار تا سُرب و روی زنجان در یکم اسفند، در تهران، کنگان، مسجدسلیمان، اهواز و اردستان به تاریخ دوم اسفند، و از اردبیل تا اهواز به تاریخ هفتم اسفند)
دانشگاه نیز مشمول همین قاعده است. صف سینی غذای دانشجویان معترض دانشگاه خواجه نصیر (و گربه‌سیاه اعتصاب)، نقطه‌ی آغاز این موج از اعتراضات صنفی است. روز شنبه ششم اسفند ماه، دانشجویان دانشکده‌های دانشکده‌های عمران و نقشه‌برداری، برق و کامپیوتر، مکانیک، صنایع و مواد، علوم و هوافضای دانشگاه خواجه نصیر، در اقدامی هماهنگ در اعتراض به کیفیت پایین غذا، سینی غذای خود را در محوطه‌ی پردیس سید خندان این دانشگاه ردیف کردند. (بنگرید به این‌جا) روز نهم اسفند، چیدن سینی‌های غذای بی‌کیفیت به دانشگاه امیرکبیر نیز کشیده شد. (بنگرید به این‌جا) در همین راستا، کانال شوراهای صنفی روز یازدهم اسفند گزارش کرد که تعدادی از دانشجویان دانشگاه خواجه نصیر به ساختمان وزارت اطلاعات در میدان فردوسی احضار شده‌اند. (بنگرید به این‌جا)
روز دوشنبه هشتم اسفند ماه، دانشجویان دانشگاه تهران در اعتراض به طرح ریاست دانشگاه برای مجازی‌کردن کلاس‌ها و تعطیلی خوابگاه‌ها در ماه رمضان، در پردیس مرکزی این دانشگاه تجمع کردند. (بنگرید به ویدیوی این تجمع) دوشنبه شب، دانشجویان زن ساکن در خوابگاه فاطمیه‌ی دانشگاه تهران نیز در اعتراض به این طرح در محوطه‌ی خوابگاه دست به اعتراض زدند. (بنگرید به ویدیوی این تجمع) دانشجویان زن ساکن خوابگاه چمران دانشگاه تهران نیز همان شب دست به اقدامی مشابه زدند. (بنگرید به ویدیوی این تجمع و نیز این‌جا) دانشجویان ساکن خوابگاه‌های دخترانه‌ی چمران و فاطمیه روز نهم اسفند نیز اعتراضات خود را ادامه دادند. (بنگرید به ویدیوهای اعتراض ساکنان خوابگاه فاطمیه و خوابگاه چمران)
روز هشتم اسفند همچنین بیانیه‌ای از سوی دانشجویان رشته‌ی روابط بین‌الملل دانشگاه تهران منتشر شد که در آن نسبت به تعلیق یکی از اساتید خود به نام دکتر آرش رئیسی‌نژاد اعتراض کرده بودند. (متن بیانیه را در این‌جا بخوانید) دانشجویان گروه فلسفه علم و فلسفه معاصر دانشگاه آزاد واحد علوم و تحقیقات نیز در اعتراض به بازنشستگی پیش از موعد و بدون توضیحِ دکتر اکرمی، استاد تمام رشته‌ی فلسفه‌ی علم، نامه‌ای خطاب به ریاست دانشکده‌ی حقوق، الهیات و علوم سیاسی منتشر کردند. (متن نامه)
در همان روز، خبر اقدام یک راننده‌ی اسنپ به تعرض به یک دانشجوی ساکن خوابگاه دخترانه‌ی دانشگاه هنر اصفهان نیز منجر به تجمع دانشجویان شد. بنابر نوشته‌ی کانال شوراهای صنفی دانشجویان کشور، این خوابگاه دانشجویی خارج از شهر واقع شده و فاقد هرگونه امکانات رفاهی و حمل و نقلی مناسب است و اعتراض و پیگیری دانشجویان نیز تاکنون نتیجه‌ای در پی نداشته است. (بنگرید به این‌جا) تجمع دانشجویان معترض روز پس از آن نیز در محوطه‌ی دانشگاه هنر ادامه یافت. (بنگرید به این‌جا) دانشجویان در این تجمع بیانیه‌ای خواندند که شامل این مطالبات می‌شد:
پیگیری امنیت خوابگاه و حل مشکل ایاب و ذهاب تا پایان سالتشکیل کمیته‌ای مشترک از دانشجویان و مسئولان دانشگاه برای پیگیریتأمین رفاه دانشجویان تا زمان تأمین مکان جدید خوابگاهپیگیری تغییر مکان کارگاه‌های درسی از مجتمع آب و برقبرگزاری شورای عمومی در اولین فرصت
نظرها
نظری وجود ندارد.