چگونه با کودکان درباره بحران تغییرات اقلیمی صحبت کنیم؟

اگر به زمین، انسان‌ها و موجوداتی که روی آن زندگی می‌کنند اهمیت می‌دهید، به احتمال زیاد نسبت به آینده احساس ترس می‌کنید یا قبلا چنین احساسی را تجربه کرده‌اید. در چند سال گذشته، «اضطراب زیست‌محیطی» یا ترس مزمن از نابودی محیط زیست برای بسیاری از مردم به یک اصطلاح عادی تبدیل شده است. کارشناسان بهداشت عمومی به‌طور روز افزونی آسیب‌هایی را تشخیص می‌دهند که اضطراب زیست‌محیطی بر سلامت روان، به ویژه کودکان و نوجوانان و جوانان وارد می‌کند. 

در سال ۲۰۲۱، لنست اولین پژوهش در مقیاس بزرگ درباره اضطراب اقلیمی در کودکان را منتشر کرد. محققان ۱۰۰۰۰ جوان ۱۶ تا ۲۵ ساله را در ۱۰ کشور بررسی کردند و دریافتند که در تمام این کشورها، زندگی روزمره جوانان تحت تأثیر اضطراب اقلیمی و سایر احساسات و افکار آزاردهنده در مورد این موضوع قرار دارد. 

فرآیند تغییرات اقلیمی از بین نمی‌رود. این واقعیت بزرگسالان که والدین، پدربزرگ‌ها، مادربزرگ‌ها، معلمان، خاله‌ها، دایی‌ها، عموها، عمه‌ها، خواهران، برادران و دوستان را شامل می‌شود موظف می‌کند که از طریق صحبت کردن با آنها و آموزش دادن درباره این موضوع به‌گونه‌ای که مطابق سن و سال آنها باشد روش‌های تازه و بهتری برای حمایت از جوانان پیدا کنند.

شاید این کار ساده‌ای نباشد زیرا گفت‌وگوهای اقلیمی اغلب دشوارند. برای اینکه این گفت‌وگوها برایتان تسهیل شود به چند نکته زیر توجه کنید:

قدم اول شنیدن است

اگر یک نوجوان یا کودک موضوع بحران‌ اقلیمی را پیش کشید اول به حرف‌های او گوش دهید و ببینید چقدر اطلاعات دارد. از او بپرسید و پاسخ‌هایش را بشنوید. نوجوانان و کودکان ممکن است بیش از آنچه فکر می‌کنید درباره این موضوع بدانند. کودکان کم سن و سال ممکن است چیزهایی شنیده باشند اما اطلاعاتشان درست نباشد و نتوانید با آنها گفت‌وگویی عمیق داشته باشید. اگر کودکان این موضوع‌ را مطرح نکردند، شما لازم نیست مکالمه را شروع کنید. به جای آن، با کودکان در طبیعت وقت بیشتری بگذرانید و به پرورش عشق به سیاره و طبیعت تمرکز کنید. 

اگر به دانش خود اطمینان ندارید، می‌توانید در مورد بحران اقلیمی و انتشار گازهای گلخانه‌ای مطالعه کنید.

روش‌های مناسب برای آغاز گفت‌وگو را پیدا کنید

تارا بِک، مربی زیست محیطی و تجربی، بنیانگذار انجمن مدرسه جنگل ادمونتون و همزمان مادر است. رویکرد او به مکالمات اقلیمی بستگی به نقش او دارد. وقتی در نقش آموزگار است، به دنبال فرصت‌هایی می‌گردد تا تغییرات اقلیمی را با موضوعی که دانش‌آموز به آن اهمیت می‌دهد مرتبط کند. 

اما به عنوان والد، او بیشتر از رویکرد روایتگری استفاده می‌کند. او می‌گوید که وقتی انتخاب‌هایی می‌کند که می‌تواند بر وضعیت اقلیمی تأثیر بگذارد با فرزندانش درباره آن صحبت می‌کند. همچنین سعی می‌کند تصاویر و داستان‌های خبری را با بچه‌هایش به اشتراک بگذارد. او می‌کوشد این اخبار را از آنها پنهان نکند. گاهی فرزندانش به او می‌گویند که آیا می‌توانیم در این مورد صحبت نکنیم؟ در این لحظه است که او می‌داند آنها حوصله‌شان سر رفته یا در آن لحظه فهم موضوع بیش از حد توانشان است. او به خواسته فرزندانش احترام می‌گذارد و ادامه گفت‌وگو را به زمان دیگری موکول می‌کند. 

پایان دادن به گفت‌گو با یک نکته آرام و مثبت، شاید با تمرکز بر کاری که با هم برای کمک به کره زمین انجام می‌دهید، می‌تواند مفید باشد.

به دامان طبیعت بروید 

این به ویژه برای کودکان خردسال بسیار مهم است، اما برای جوانان و به طور کلی تمام انسان‌ها در تمام سنین اهمیت دارد که به‌طور مداوم مدت زمانی را در طبیعت سپری کنند. بر اساس داده‌های یک مطالعه در سال ۲۰۱۷ از دانشگاه بریتیش کلمبیا، کودکانی که مدت زمانی را در طبیعت می‌گذرانند، وقتی بزرگ می‌شوند بیشتر تمایل دارند که از طبیعت محافظت کنند. همچنین پژوهش‌ها نشان داده‌اند که حضور کودکان در طبیعت، باعث بهبود ظرفیت‌های شناختی و دامنه توجه آنها می‌شود و در عین حال سطح استرس را کاهش می‌دهد.

سعی کنید تجربیات مثبت را در طبیعت پرورش دهید. لازم نیست به سفرهای ماجراجویانه  و دور و دراز فکر کنید. می‌توانید از نزدیک خانه شروع کنید و طبیعت اطراف را کاوش کنید. نام پرندگان، حشرات و گیاهان محلی را یاد بگیرید. به دنبال رد پای حیوانات در یک پارک محلی بگردید. به‌طور منظم تمرین کنید که با کودکان و نوجوانان در یک نقطه مشخص بنشینید و طبیعت را نظاره کنید. 

جلوی ابراز احساسات آنها را نگیرید

زمانی که مونیکا سال سوم دانشگاه بود از اینکه وقتی او درباره بحران اقلیمی حرف می‌زد و پدر و مادرش عادت داشتند که احساسات او را نادیده بگیرند و سریع به دنبال راه حل باشند، بسیار سرخورده می‌شد.

او می‌گوید در خانواده‌اش این تمایل وجود داشت که اضطراب و احساس ناامیدی او را تقلیل دهند. به گفته مونیکا اگر برای فرزندان فضایی برای عصبانیت و غمگین بودن وجود نداشته باشد، آسیب می‌بینند. اگر نتوانیم با این ادراک که اوضاع بد است روبه‌رو شویم، ممکن است به این منجر شود که در نهایت واقعیت بحران اقلیمی را نادیده بگیریم. حس کردن غم و اندوه نسبت به چیزی که از دست رفته برای ایجاد تاب‌آوری اهمیت دارد.

اقلیم کودکان ما (Our Kids Climate) که سازمانی بین‌المللی است و از کودکان در برابر بحران آب و هوایی محافظت می کند، از این ایده حمایت می‌کند. آنها در راهنمای خود برای کمک به والدین برای صحبت با بچه‌ها در مورد تغییرات اقلیمی به بزرگسالان هشدار می‌دهند که به جوانان فرصت تفکر بدهند در برابر وسوسه پریدن مستقیم از مشکل به سمت راه‌حل‌ها مقاومت کنند. جوانان باید بدانند که در دنیایی با تغییرات اقلیمی بزرگ خواهند شد و حق دارند ابزارهای مناسب، از نظر احساسی، عملی و آموزشی را برای درگیر شدن کامل با آینده خود در اختیار داشته باشند. 

مطالعه کنید و درباره راه‌حل‌ها صحبت کنید

واقعیت این است که ما می‌دانیم چرا تغییرات اقلیمی رخ داده‌اند و راه‌حل متوقف کردن این روند آن را نیز می‌دانیم. فقط اراده سیاسی لازم است. اراده سیاسی نیز به اراده‌ای جمعی نیاز دارد که مطالبه‌گری کند. همزمان میلیون‌ها نفر در جهان در حال ایجاد و پالایش روش‌هایی هستند تا انتشار گازهای گلخانه‌ای را کاهش دهند. کمی وقت بگذارید تا درباره راه‌حل‌های اقلیمی و کارهایی که از دست ما بر می‌آید، بیاموزید.

بزرگسالان تنها کسانی نیستند که روی راه حل کار می کنند! همانطور که دانشمندان اقلیمی کاترین هی‌هو و روزیمار ریوس بریوس به ما یادآوری می‌کنند، «کودکانی هستند که برنده نمایشگاه‌های علمی برای طراحی روش‌های جدید برای دریافت انرژی از خورشید، باد، جزر و مد و حتی جلبک‌ها هستند. کودکان در اعتصابات اقلیمی شرکت می‌کنند و از دولت‌های فدرال ایالات متحده و کانادا برای حق داشتن آینده خود شکایت می‌کنند. جوانان در شبکه‌های اجتماعی راه‌حل‌هایی مانند کاهش زباله و کاشت درخت را به اشتراک می گذارند. آنها با مدارس، شهرها و سازمان‌های محلی خود برای تشویق تغییر در هر سطح همکاری می‌کنند. صداها و اقدامات کودکان در حال حاضر به‌طرز باورنکردنی موثر است».

بسیاری از بچه‌ها از فعالان جوانی که جنبش اقلیمی را در سرتاسر جهان رهبری می‌کنند، الهام می‌گیرند، از آتوم پلتیر Autumn Peltier و شوتسکات مارتینز Xiuhtexcatl Martinez گرفته تا لیا ناموگروا Leah Namugerwa و البته گِرِتا تونبرگ.

با این‌حال گرچه تشویق کردن کودکان به پیش‌قدم شدن و ایجاد تغییر سبب توانمندی‌شان می‌شود اما آنها نباید حس کنند که مسئولیت مشکلاتی که نسل‌های قبلی ایجاد کرده‌اند بر عهده آنهاست. ولی همزمان باید مراقب بود که جوانان تصور نکنند حل مشکلات بر عهده نسل بعدی است. بهتر است مشکلات زیست‌محیطی را چالشی در نظر بگیریم که همه باید روی آن کار کنیم و آن را برطرف کنیم.

الهام بگیرید، دست به عمل بزنید و با همدیگر بیاموزید

به کودکان نشان دهید که برای کمک به رفع بحران اقلیمی چه می‌کنید. این می‌تواند گیاه‌خواری، شیوه حمل و نقل به محل کار، خرید از فروشگاه‌های محلی و دست‌دومی به جای خرید وسایل جدید، حضور در تظاهرات‌ یا صحبت با شورای محلی‌تان باشد. به یاد داشته باشید: ما می‌دانیم که چگونه باید تغییرات اقلیمی را مهار کنیم. آنچه ما نیاز داریم این است که رهبران سیاسی ما اهداف بلند پروازانه‌ای تعیین کنند و پروژه‌هایی را حمایت مالی کنند که برای کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای و نجات خاک موثرند تا بتوانیم از وخامت تاثیرات گرمایش زمین جلوگیری کنیم. ما باید سیاستمداران را قانع کنیم که این سیاست‌گذاری‌های پایدار را نیاز داریم و برای تصویب و اجرای این خط‌ و مشی پایدار آنها را انتخاب خواهیم کرد.

*بخشی از این گزارش ترجمه‌ای از این مطلب است.