نتیجه تحقیق وزارت اطلاعات درباره حمله‌های شیمیایی به مدارس ایران: «تمارض بوده است»

وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی با صدور بیانیه‌ای درباره حملات شیمیایی به مدارس ایران این حملات را «بدحالی» دانش‌آموزان نه به علّت‌های پیچیده، و نه به دلیل استفاده از انواع سموم، که ناشی از «مواد، ابزار و انگیزه‌های بسیار بسیط» خواند. این وزارت‌خانه مدعی شده که در هیچ یک از یافته‌های صحنه‌ای و بررسی‌های آزمایشگاهی در معتبرترین آزمایشگاه‌های کشور، هیچ‌گونه ماده سمی که قابلیت ایجاد مسمومیت را دارا باشد، مشاهده نشده است.

از آذر ماه ۱۴۰۱، صدها مدرسه هدف حمله قرار گرفتند. این حملات ابتدا در استان قم گزارش شد و از آن زمان به استان‌های دیگر سرایت کرده است. بر اثر این حملات دختران دانش‌آموز با علائمی از جمله سرفه، مشکل در تنفس، سوزش بینی و گلو، تپش قلب، سردرد، تهوع، استفراغ و بی حسی در اندام‌ها در بیمارستان بستری شده‌اند و برخی از والدین از ترس امنیت دختران خود را به مدرسه نمی‌فرستند.

در حالی که در بیش از چهار ماه گذشته صدها مدرسه در ایران هدف حملات شیمیایی قرار گرفتند و هزاران دانش‌آموز با علایم مسمومیت در بیمارستان‌ها بستری شدند، وزارت اطلاعات ایران «تمارض» دانش‌آموزان را «یکی از عواملِ اثبات شده به تعداد قابل توجه» در این جریان خوانده است. به ادعای وزارت اطلاعات انگیزه‌های تمارض، «بازیگوشی، فرار از درس و امتحان» بوده و «در موارد اندکی انگیزه‌های القایی دیگران، به‌منظور ایجاد التهاب و اغتشاش دخیل بوده است.» این بیانیه همچنین به نقش «عامل هراس جمعی» در این حملات به طور مفصل پرداخته است.

مقامات جمهوری اسلامی از زمان آغاز این حملات که از پاییز گذشته آغاز شد این ادعاها را تکرار کرده و اقدام جدی برای پیگیری عوامل این حملات به مدارس و محافظت از دانش‌آموزان انجام نداده بودند.

اکنون با بیانیه وزارت اطلاعات مسئولیت این حملات تماما به گردن دانش‌آموزان افتاده بدون اینکه روشن شود سازماندهی چنین حملاتی در این ابعاد گسترده چطور از سوی دانش‌آموزان «بازیگوش» ممکن بوده است.

وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی همچنین در بیانیه خود معترضان و مخالفان جمهوری اسلامی را به تلاش برای به تعطیلی کساندن مدارس متهم کرده است. در این بیانیه آمده «همزمان با پروژه‌ی اغتشاشات پاییز ۱۴۰۱، نشانه‌هایی از تلاش عوامل دشمن برای هدف قرار دادن دانش‌آموزان (به‌ویژه دختران) و به تعطیلی کشاندن مدارس ملاحظه شد. به‌عنوان مثال در تاریخ ششم آذر ماه ۱۴۰۱ و سه روز پیش از ادعای مسمومیت در مدارس قم، یکی از حساب‌های کاربری فعال ضدانقلاب، چگونگی تعطیلی مدارس از طریق تولید و انتشار بوی نامطلوب را ذیل پروژه‌ای به نام «راهکاری برای به اعتصاب کشاندن مدارس و ادارات» آموزش داده است. 

وزارت اطلاعات همچنین رسانه‌های خارج از ایران را با عنوان «امپراطوری رسانه‌ای جریان سلطه» مسوول این حملات دانسته که «از همان آغاز، با شیوه و حجمی که بیانگر آمادگی قبلی می‌باشد، به صحنه ورود نموده و به موج‌آفرینی کم سابقه پیرامون موضوع و متهم‌سازی نظام به ناکارآمدی پرداختند و در نهایت نظام را به‌عنوان عاملِ ایجاد مسمومیت در مدارس دخترانه معرفی کردند.» در این بیانیه نامیدن این حملات به عنوان «حملات شیمیایی و بیولوژیک به مدارس» تحریف خوانده شده است.

این نهاد امنیتی در نهایت نتیجه‌گیری کرده که  مواد سمی در هیچ‌یک از مدارس کشور پخش نشده است؛ اما عوامل غیرسمی که موجب ایجاد هراس شده‌اند، به‌طور سهوی یا تعمدی در برخی از محیط‌های گزارش شده استعمال شده است.

وزارت اطلاعات همچنین مدعی شده که «افراد متعددی که متهم به کاربست مواد فوق‌الذکر بودند شناسایی، احضار یا بازداشت شدند و به تناسب تخلفات یا جرایم خود، مورد تذکر، تشکیل سابقه یا معرفی به مرجع محترم قضایی قرار گرفتند.» بنا بر ادعای این وزارت‌خانه «شبکه‌ انتشار مواد مسموم کننده در کشور، وجود نداشته اما شبکه‌های متعدد در فضای مجازی (از داخل یا خارج از کشور) به تولید و انتشار شایعات، دامن زدن به مدرسه‌هراسی، تلاش برای تعطیلی مدارس، به اعتراض کشاندن اولیاء دانش‌آموزان، متهم‌سازی تعمدی نظام جمهوری اسلامی و افراد و جریانات معتقد به نظام، به تعداد قابل توجهی ردیابی و شناسایی شدند که جملگی آن‌ها تحت تعقیب قرار گرفته یا خواهند گرفت.»

وزارت اطلاعات افراد، کانون‌ها، گروهک‌ها و حساب‌های کاربری و رسانه‌های جریان مسلط رسانه‌ای غربی (به‌ویژه فارسی زبان‌ها) و نیز تعدادی از سیاسیون بیگانه و نهادهای خارجی و سازمان‌های بین‌المللی را حلقه‌های زنجیره‌ یک جنگ ترکیبی علیه جمهوری اسلامی توصیف کرده است.

این بیانهی در حالی منتشر شده که هفته گذشته سازمان عفو بین‌الملل در فراخوانی برای اقدام فوری، اعلام کرده بود که از زمان انتشار خبر این حملات، مقامات به دنبال پنهان کردن شدت و مقیاس آنها بودند و هنوز تحقیقات مؤثر و مستقلی صورت نگرفته یا اقدامات معناداری برای پایان دادن به آنها انجام نداده‌اند.

به گفته عفو بین‌الملل مقامات همچنین تلاش کرده‌اند تا با تهدید و ارعاب والدین مضطرب، دختران مدرسه‌ای، معلمان، روزنامه‌نگاران و... به دلیل اعتراض مسالمت‌آمیز، گزارش‌ها در مورد کوتاهی مقامات در توقف مسمومیت‌ها، فراخوان‌های عمومی برای پاسخ‌گویی را خاموش کنند.

عفو بین‌الملل نوشته اطلاعاتی را از یک پزشک در داخل ایران دریافت کرده مبنی بر اینکه وزارت بهداشت پروتکلی را برای مراکز درمانی در کشور صادر کرده که به کادر پزشکی دستور می‌دهد علائمی را که دختران دانش‌آموز در اثر حملات گاز شیمیایی متحمل می‌شوند به «استرس» نسبت دهند. مقامات همچنین یک خبرنگار را که در مورد مسمومیت‌ها گزارش می‌داد دستگیر کرده و چندین نفر دیگر را برای بازجویی احضار کرده‌اند.