جام‌جهانی زنان در مرحله یک هشتم نهایی: نبرد نمایندگان آفریقا با استعمارگران

در هیاهوی خریدهای چند ده میلیون دلاری باشگاه‌های فوتبال مردان، مسابقات گروهی جام جهانی فوتبال زنان به مرحله یک هشتم نهایی رسید. آلمان قهرمان دو دوره (۲۰۰۳ و ۲۰۰۷) از صعود به مرحله بعدی باز ماند. برزیل، قطب فوتبال مردان، بازهم نتوانست به جمع ۱۶ تیم برتر زنان برسد تا سرمربی این تیم زبان به گلایه از نابرابری بگشاید و بگوید همه چیز برای مردان است.

شگفتی‌ساز جام تا اینجا جامائیکا است. تیمی که در باره رسیدن آن به استرالیا هم تردید وجود داشت چرا که فدراسیون فوتبال این کشور چند سال پیش تیم را منحل کرده بود. آنها اما با کمک‌های مردمی خود را به مسابقات رساندند و حالا جلوتر از برزیل به جمع ۱۶ تیم رسیده‌اند. بدبیاری آنها در مرحله بعد رویارویی با کلمبیایی است که به نظر می‌رسد یکی از بهترین تیم‌های این دوره است. کلمبیا در گروهی اول شد که آلمان قهرمان دو دوره هم حضور داشت. آنها آلمان و کره جنوبی را شکست دادند اما در برابر مراکش که پاییز ۲۰۲۲ تیم فوتبال مردانش تا جمع چهار تیم برتر جهان رفت، شکست خوردند.

به واقع این کلمبیا بود که راه صعود مراکشی‌ها را هموارتر کرد. آن‌ها در دومین بازی گروهی آلمانی را شکست دادند که با شش گل مراکش را شکست داده بود و در آخرین بازی تسلیم اراده مراکشی‌ها شدند که به روایت بازیکنانش «تاریخ» را نوشتند.

اغلب رسانه‌های ورزشی ایران اخبار مربوط به فوتبال زنان را نادیده گرفته‌اند، اما از تصویر تنها بازیکن محجبه تیم ملی مراکش نگذشتند. نهیله بنزینه با لباس و سر پوشیده بازی می‌کند اما در کنار همبازی‌های دیگرش که حجاب اسلامی ندارند، می‎رقصد، شادی می‌کند و با دبیرکل فیفا هم دست می‌دهد. در ایران اما ورزشکاران را به دلیل برداشتن روسری یا اعتراض به وضعیتی که بر مردم تحمیل شده است، محروم و مجازات می‌کنند. مقام‌های جمهوری اسلامی سال‌ها است تلاش می‌کنند با زور چهره «زن مسلمان موفق» را از آن خود کنند و بگویند که حجاب محدودیت نمی‌آورد. اما کیلومترها دورتر از ایران، جایی که حجاب اسلامی بر کسی تحمیل نشده، یک مراکشی به نماد آنچه که ایران می‌خواست با زور صاحب شود، تبدیل شده است.

در انتظار شادی یک قاره

از چهار تیمی که از قاره آفریقا آمدند سه تیم به جمع ۱۶ تیم رسیدند. آفریقای جنوبی با تیمی رقصنده و آوازه‌خوان که تصاویر رختکن‌هایش هم به اندازه بازی فوتبال دلنشین بود، تیم مراکش و تیم نیجریه. آفریقای جنوبی با باخت به هلند از جمع ۱۶ تیم کنار رفت. نیجریه باید با انگلیس بازی کند و مراکش هم به جنگ فرانسه می‌رود. بازی مراکش و فرانسه می‌تواند یکی از جذاب‌ترین بازی‌ها در داخل و بیرون زمین باشد.

مراکشی‌ها یکی از بزرگترین گروه‌های مهاجر در فرانسه‌اند که به حاشیه رانده شده‌اند. تاریخ استعمارگری فرانسه در آفریقا هیچگاه از حافظه ساکنان این قاره پاک نخواهد شد. همان‌قدر که دیدار الجزایر و فرانسه هیجان دارد، این مسابقه هم التهاب خواهد داشت. اگر مراکشی‌ها فرانسه را ببرند یک قاره را خوشحال کرده‌اند همانطور که اگر نیجریه از سد انگلیس بگذرد همه قاره آفریقا خوشحال خواهند شد.

نیجریه در دور گروهی میزبان را با نتیجه سه بر دو شکست داد، با کانادا تیم چهارم سال ۲۰۰۳ و ایرلند مساوی کرد و حالا اگر انگلیس را ببرد سه تکه از چهار کشور تحت سیطره خاندان سلطنتی را از مسابقات کنار زده است. نتیجه‌ای این‌چنینی، شکوهمند خواهد بود.

سهم زنان فوتبالیست از دلارهای نفتی: هیچ

ژاپن تنها تیم آسیایی است که از مرحله گروهی صعود کرد. چین، ویتنام، کره جنوبی و ویتنام دیگر نمایندگان قاره آسیا بودند که از صعود باز ماندند. از غرب آسیا و آسیای مرکزی هیچ نماینده‌ای حضور ندارد. کشورهای عربی/ اسلامی حوزه خلیج میلیون‌ها دلار برای استخدام ستاره‌های پا به سن گذاشته فوتبال مردان هزینه کرده‌اند و درست همزمان با این مسابقات، از ستاره‌های چند ده میلیون دلاری‌ای که تا چندی قبل در لیگ‌های معتبر اروپا بازی می‌کردند، رونمایی می‌کند اما حاضر نیستند برای فوتبال زنان یک دهم آن هزینه کنند. تصور کنید قطر آنقدر پول به فیفا داد که زمان مسابقات جام جهانی مردان را تغییر بدهد اما یک سنت هم برای تیم زنانش هزینه نمی‌کند. در باره ایران هم که نیازی به توضیح نیست: به تیم مردانی که شش گل از انگلیس خورد و به آمریکا باخت هدیه و پاداش میلیاردی داده‌اند اما تیم زنان لباس و زمین تمرین هم ندارد.

ژاپن، تنها نماینده آسیا در دور حذفی با شکست نروژ، قهرمان۱۹۹۵، نایب قهرمان ۱۹۹۱ و سوم ۲۰۱۵ به جمع هشت تیم رسید و شانس زیادی برای رسیدن به جمع چهار تیم برتر و حتی فینال دارد، به ویژه اینکه ایالات متحده آمریکا در مرحله یک هشتم به دست سوئد حذف شد.

از قاره اروپا اسپانیا، دانمارک، فرانسه، هلند، انگلیس، سوئد، سوئیس و نروژ به یک هشتم رسیدند. اسپانیا سوئیس را از پیش رو برداشت. هلند آفریقای جنوبی را برد، سوئد پرافتخارترین تیم فوتبال زنان جهان را به خانه فرستاد، نروژ اما از ژاپن شکست خورد. دانمارک هم باید با میزبان، استرالیا برای رسیدن به جمع هشت تیم بجنگد. تکلیف فرانسه و انگلیس را اما نمایندگان قاره آفریقا مشخص می‌کنند.

واقعیت تلخ این است که پوشش تلویزیونی جام جهانی زنان به اندازه مردان گسترده نیست. حتی پوشش خبری آن هم آنقدر وسیع نیست، درست مثل دستمزد بازیکنان تیم فوتبال زنان که خیلی کمتر از مردان فوتبالیست است. با این حال صحنه‌های زیبای پرشماری از شادی پس از گل، رقص دسته جمعی بازیکنان پس از برد، و تکنیک ناب آنها تا همین حالا نمایان شده است.

آن‌ها اما همانطور که مارتای برزیلی گفت هنوز بعد از بیست سال باید برای مقدمات بجنگند. برای برابری، برای اینکه بقیه باور کنند فوتبال فقط بازی مردان نیست.