دیده‌بان حقوق بشر: عربستان سعودی صدها پناهجوی اتیوپیایی را کشته است

دیده‌بان حقوق بشر در گزارشی اعلام کرد که نگهبانان مرزی در عربستان سعودی با مسلسل و خمپاره به سوی اتیوپیایی‌هایی که سعی داشتند از یمن وارد این کشور شوند شلیک کرده‌اند. در این گزارش آمده است که احتمالاً در سال‌های اخیر صدها مهاجر غیرمسلح در این تیراندازی‌ها کشته شده‌اند.

در گزارشی که این نهاد در روز دوشنبه ۲۱ اوت/ ۳۰ مرداد منتشر کرد به اطلاعات شاهدان عینی از حمله‌های سربازان و تصاویری که اجساد و مکان‌های دفن در مسیرهای مهاجران را نشان می‌داد، استناد شده است. دیده‌بان حقوق بشر می‌گوید که تعداد کشته‌شدگان حتی می‌تواند «احتمالاً هزاران نفر» باشد.

سازمان ملل متحد قبلاً از عربستان سعودی در مورد شلیک نیروهای این کشور به روی مهاجران در اثنای تشدید حمله‌ها در امتداد مرز جنوبی این کشور با یمن جنگ زده سؤال کرده است.

مقام‌های سعودی به درخواست‌ها برای اظهارنظر پاسخی نداده‌اند، اما قبلاً کشته شدن مهاجران توسط نیروهای خود را رد کرده بودند. شورشیان حوثی یمن که گفته می‌شود هفته‌ای ده‌ها هزار دلار از طریق قاچاق مهاجران از طریق مرز به دست می‌آورند هم به درخواست‌ها برای اظهار نظر پاسخ ندادند.

طبق آمار سال ۲۰۲۲ سازمان بین‌المللی مهاجرت، حدود ۷۵۰ هزار اتیوپیایی در عربستان سعودی زندگی می‌کنند که احتمالاً ۴۵۰ هزار نفر بدون مجوز وارد این کشور شده‌اند. جنگ داخلی دو ساله در منطقه تیگرای در شمال اتیوپی ده‌ها هزار نفر را آواره کرده و موج مهاجرت به سعودی هم تشدید شده است.

عربستان سعودی که با بیکاری جوانانش دست و پنجه نرم می‌کند، هزاران نفر را در هماهنگی با آدیس آبابا به اتیوپی بازگردانده است.

دیده‌بان حقوق بشر اعلام کرد که با ۳۸ مهاجر اتیوپیایی و چهار نفر از بستگان افرادی که در فاصله مارس ۲۰۲۲ تا ژوئن ۲۰۲۳ قصد عبور از مرز را داشتند صحبت کرده و گفته‌اند که دیدند سربازان سعودی به سوی مهاجران تیراندازی کردند یا مواد منفجره را به سمت آن‌ها پرتاب کردند.

در این گزارش آمده است که این گروه همچنین بیش از ۳۵۰ ویدیو و عکس ارسال شده در رسانه‌های اجتماعی یا جمع‌آوری شده از منابع دیگر را که بین ۱۲ مه ۲۰۲۱ تا ۱۸ ژوئیه ۲۰۲۳ فیلمبرداری شده است، تجزیه و تحلیل کرد. همچنین چند صد کیلومتر مربع از تصاویر ماهواره‌ای گرفته شده در فاصله فوریه ۲۰۲۲ و ژوئیه ۲۰۲۳ را بررسی کرد.

یافته‌های این تحقیق چنین جمع‌بندی شده است:

سازمان ملل گفته است که اداره مهاجرت تحت کنترل حوثی‌ها «با قاچاقچیان برای هدایت سیستماتیک مهاجران» به عربستان سعودی همکاری می‌کند و هفته‌ای ۵۰ هزار دلار درآمد دارد.

حوثی‌ها از سپتامبر ۲۰۱۴، پایتخت یمن، صنعا را در دست دارند. ائتلاف تحت رهبری عربستان سعودی از مارس ۲۰۱۵ بدون موفقیت در بیرون راندن حوثی‌ها از پایتخت، با حوثی‌ها می‌جنگد. در حالی که ریاض به دنبال راهی برای پایان دادن به جنگ است، تبادل آتش میان نیروهای تحت رهبری عربستان سعودی و حوثی‌ها تا حد زیادی متوقف شده است. با این حال، حوثی‌ها در طول سال‌های جنگ مدعی تهاجم‌های متعدد در سراسر مرز عربستان در این منطقه کوهستانی (گذرگاه مهاجران اتیوپیایی) شده‌اند.

گروه‌های مهاجران از اتیوپی در طول جنگ عربستان سعودی و یمن بارها هدف بازداشت، آزار و اذیت و حتی کشتار قرار گرفته‌اند. اما در ماه‌های اخیر، نگرانی فزاینده‌ای از سوی نهاد حقوق بشر سازمان ملل در مورد حمله نیروهای سعودی به مهاجرانی که از یمن وارد می‌شوند، وجود داشته است.

در نامه‌ای در تاریخ ۳ اکتبر ۲۰۲۲ از سوی سازمان ملل به سعودی‌ها تسلیم شد آمده است که بازرسان این سازمان «درباره ادعاهایی مبنی بر شلیک توپخانه‌ای فرامرزی و شلیک سلاح‌های سبک توسط نیروهای امنیتی سعودی که منجر به کشته شدن ۴۳۰ و مجروح شدن ۶۵۰ مهاجر شده است، گزارش‌هایی دریافت کرده‌اند».

در این نامه آمده است که پناهجویانی که بازداشت می‌شوند، اغلب تحت شکنجه قرار می‌گیرند و برای نمونه «آنها را در یک ردیف قرار می‌دهند و از پهلوی پا به آن‌ها شلیک می‌کنند تا ببینند گلوله تا کجای بدنسان وارد می‌شود یا از آن‌ها سؤال می‌شود که آیا ترجیح می‌دهند به دستشان شلیک شود یا به پایشان».

بازماندگان چنین حملاتی گزارش دادند که برای رهایی باید وانمود می‌کردند که مرده‌اند.

در نامه‌ای که در ماه مارس نمایندگی عربستان سعودی به دفتر سازمان ملل در ژنو ارسال کرد، آمده است که به طور قاطع ادعاهایی مبنی بر انجام هر گونه قتل‌های «سیستماتیک» توسط این کشور در مرزها را رد می‌کند. سعودی ها مدعی شده‌اند که سازمان ملل «اطلاعات محدودی» را ارائه کرده است، بنابراین نمی‌تواند «این ادعاها را تأیید یا اثبات کند».