بررسی آماری قتل‌های ناموسی در سه ماه اول ۱۴۰۲: واقعیت غم‌انگیز خشونت مبتنی بر جنسیت 

قتل «ناموسی» شکلی عمیقاً نگران کننده از شدیدترین نوع خشونت است که کم و بیش جوامع را در سراسر جهان آزار می‌دهد. قتل‌های ناموسی، شامل قتل افراد، اغلب زنان، برای بازگرداندن یا برای حفظ به اصطلاح «ناموس» و آبروی خانواده‌ها یا اقوام یا یک قبیله است. این قتل‌ها عمیقاً در هنجارهای فرهنگی، باورها و ارزش‌های مردسالارانه و غالبا مذهبی در هم تنیده هستند که نابرابری جنسیتی را تداوم می‌بخشند و نماد کامل و مصداق زن‌ستیزی عمیق، و انکار ابتدایی‌ترین حق بشر یعنی حق زندگی کردن است.

 قتل‌های ناموسی در ایران و چندین کشور دیگر با پویایی های فرهنگی و اجتماعی مشابه، مانند افغانستان، پاکستان، ترکیه، عراق، سوریه، عربستان و مصر و برخی دیگر از کشورهای آفریقایی موضوعی نگران کننده و از جمله بحران‌های اجتماعی است.

 با مروری بر وضعیت قتل‌های ناموسی در ایران در سه ماهه اول سال ۱۴۰۲ عمق فاجعه‌ای که هر روز زنی را به کام مرگ می کشد، می‌توان دریافت.

هدف این گزارش روشن کردن واقعیت غم‌انگیز قتل‌های ناموسی و نشان دادن گستره و شیوع آن در مناطق مختلف ایران، شناسایی و معرفی عوامل موثر بر افزایش آمار قتل ناموسی برای مبارزه با این عمل منفور است. با افزایش آگاهی و درک تک تک افراد جامعه ما امیدواریم که تغییر را تشویق کنیم و فرهنگی را ترویج کنیم که به زندگی همه افراد، صرف نظر از جنسیت، احترام بگذارد و برای آن ارزش قائل باشد.

یکی از فعالیت‌های کمپین توقف قتل‌های ناموسی، ثبت کردن و گزارش دادن قتل‌های ناموسی است. طی سه ماهه اول سال، دست‌کم ۴۹ قتل «ناموسی» در شهرهای مختلف ایران اتفاق افتاده است که در وب سایت کمپین منتشر شده‌اند. البته نمی‌توان ادعا کرد که این آمار دقیق است، زیرا برخی از قتل‌های ناموسی به رسانه‌ها راه نمی‌یابند یا به عنوان خودکشی گزارش می‌شوند. لازم است خاطر نشان کرد که گزارشات دیگری که برخی از رسانه‌ها در مورد قتل‌های ناموسی منتشر می‌کنند، به دلیل عدم دسترسی به اطلاعات نشان‌دهنده تعداد واقعی این قتل‌ها نیست. برای مثال می‌توان به گزارش روزنامه شرق چاپ تهران به تاریخ چهارشنبه ۱۴ تیر اشاره کرد.

در گزارش شرق آمده است: «از خرداد ۱۴۰۰ تا پایان خرداد ۱۴۰۲ دست‌کم ۱۶۵ زن در ایران به دست یکی از مردان خانواده خود کشته شده‌اند که ۴۱ مورد آن در حوالی پایتخت بوده است». این در حالی است که تنها در سه ماهه اول سال ۱۴۰۰ تعداد ۶۶ قتل ناموسی توسط نگارنده این مقاله مستند شده است. همچنین در سال ۱۳۹۹ نیز دست‌کم ۱۹۰ مورد قتل ناموسی طی تحقیقی که روی ۱۲۲۰ قتل در یک بازه زمانی ۲۰ ساله انجام شد، مستند شده است. 

همانطور که در بالا اشاره شد، تنها در سه ماه نخست سال جاری حداقل سال ۴۹ مورد قتل ناموسی در وب سایت کمپین گزارش شده است که ۴۵مورد آن شامل زنانی است که توسط شوهر، برادر، پدر و حتی شوهر سابق خود به قتل رسیده‌اند. بنابراین می توان گفت که در سه ماه اول هر دو روز بیش یک قتل ناموسی اتفاق افتاده است. ضمن اینکه گزارش روزنامه شرق توجه را به فاجعه قتل‌های ناموسی جلب می‌کند به نظر می‌رسد که آماری که توسط روزنامه شرق منتشر شده با واقعیت موجود فاصله دارد.

بر اساس اخبار منتشر شده در وب‌سایت توقف قتل‌های ناموسی در فروردین ۱۴۰۲دست‌کم ۱۶ مورد قتل ناموسی در شهرها و روستاهای مختلف اتفاق افتاده است که به برخی از آنها اشاره می‌شود.

دوشنبه ۷ فروردین ماه سال ۱۴۰۲، جسد سرشین پیره، ۳۶ ساله دارای دو فرزند و اهل روستای بیساران از توابع شهر مریوان در سد گاران شهرستان مریوان پیدا شد. سرشین به دست مردی حدودا ۴۲ ساله که با او در رابطه بود به قتل رسید. متهم به قتل در اعترافات خود گفته که ابتدا مقتول را خفه و سپس او را به سنگ بزرگی آویخته و جسدش را داخل آب انداخته است.

چهارشنبه ۹ فروردین ماه ۱۴۰۲ جسد مهناز ۴۰ ساله در منطقه تهرانپارس در داخل اتاق پذیرایی در حالی که مورد اصابت ضربات متعدد چاقو قرار گرفته بود، کشف شد. قاتل کسی نبود جز مهران همسر ۴۵ ساله مهناز. مهران در بازرسی اولیه انگیزه قتل را «اختلاف خانوادگی» عنوان کرد. 

قتل دو زن در فروردین ۱۴۰۲در شهرستان آباده باعث ترس و وحشت میان مردم شهر شده و شایعات زیادی را نیز به همراه داشت. زنی ۵۵ ساله به نام دنیا ۲۶ فروردین از خانه خارج شد و هرگز بازنگشت. چند روز بعد جسد دنیا در یکی از مناطق اطراف شهر پیدا شد و بررسی‌ها نشان می‌داد که وی به طرز هولناکی به قتل رسیده است.چند روز بعد دومین حادثه مشابه رخ داد. این‌بار هم خانواده‌ زنی با حضور در اداره پلیس خبر از گم‌شدن دخترشان دادند و کمی بعد جسد این زن در یکی از محله‌های آباده پیدا شد.

۲۷فروردین دنیا رضایی، ۱۹ ساله قربانی یک «قتل ناموسی» در روستای داردرفش خاتم آباد کرمانشاه شد. محمد رضایی پدر«دنیا» که به‌ جرم قتل دخترش در بازداشت بود، یک هفته پس از بازداشت، با رضایت همسر قاتل و مادر مقتول از زندان آزاد شد.

در کمتر از دو هفته در خوی سه قتل به نام ناموس اتفاق افتاد. ۲۵ فرودین مریم سلیمانی ٢٨ ساله، اهل روستای «قزل آخ» شهرستان خوی دراستان آذربایجان غربی که عکس‌ها و فیلم‌های او توسط یک مرد در فضای مجازی منتشر شده بود، با سوء‌ظن نسبت به او که رابطه خارج از ازدواج دارد، پس از دعوت به خانه پدری، ابتدا موهای سرش تراشیده و پس از ضرب و شتم و شکنجه شدید توسط دو برادر و پدرش به دار آویخته شد. او که در ١۳ سالگی قربانی کودک همسری شد، مادر سه فرزند بود.

اردیبهشت ماه نیز، دستکم ۱۵ قتل ناموسی اتفاق افتاده که ۱۳ نفر از آنها زنانی بودند که به دست همسر/ همسر سابق،‌ پدر، عمو و برادر خود و اغلب با ضربات چاقو، خفه کردن یا با شلیک گلوله به قتل رسیدند. از این میان دو مرد که گمان می رفته در رابطه با زن مقتول بوده‌اند، به دست بستگان زن کشته شده‌اند. 

شنبه ۹ اردیبهشت ۱۴۰۲ در یکی از توابع شهرستان خوی به نام بخس الند در روستای قزل‌آخ، شریوان هادی زاده ۲۴ ساله و پسر عمویش به نام حسین هادی‌زاده توسط همسر شریوان به قتل رسیدند. بر اساس گزارش رسیده به کمپین توقف قتل‌های ناموسی، همسر شریوان به نام مصطفی هادیزاده، عضو سپاه پاسداران بود که به دلیل آنچه ناموس گفته می‌شود، با اسلحه سازمانی که در اختیار داشته اقدام به کشتن شریوان و پسرعمویش حسین کرد.

معصومه مهکی ۲۹ ساله، ساکن روستای دم‌روستان از توابع شهرستان کوهدشت در استان لرستان و مادر یک فرزند دختر ۹ ساله به نام سوگل بود. معصومه در ۱۵ سالگی قربانی کودک همسری شده بود و با تلاش زیاد توانسته بود از همسر معتاد خود جدا شود. چند ماه پیش از آنکه جانش ستانده شود، با فردی به نام روح‌الله وارد رابطه عاطفی شده بود و قصد داشت در آینده‌ای نزدیک با او ازدواج کند، اما پدر معصومه به نام کهزاد مهکی، دائما دخترش را به بهانه داشتن دوست‌پسر و اینکه چرا قبل از ازدواج باهم به شهر و کافه و رستوران می‌روند، مورد ضرب‌وشتم قرار می‌داد. سرانجام چهارشنبه ۱۳ اردیبهشت ۱۴۰۲، پس از دعوای دوباره پدر و دختر در روستای «دم‌روستان» پدر خشمگین به بهانه دفاع از ناموس و حفظ شرافتش، با شلیک چند گلوله از اسلحه شکاری معصومه را به قتل رساند. زنان روستا به خبرنگاران گفتند: «معصومه هیچ گناهی جز تصمیم برای ازدواجی منطقی و درست نداشت.»

پنجشنبه اول اردیبهشت موسی مرد ۲۱ ساله در یاسوج نامزد ۱۶ ساله خود را به نام شیوا به دلیل منصرف شدنش از ازدواج با شلیک گلوله به قتل رساند. شیوا و موسی دختر خاله و پسرخاله بودند.

روز ۸ اردیبهشت ۱۴۰۲ شهرستان فیروز آباد، استان فارس شاهد قتل فجیع سه تن در یک زمان بود که دو نفر آنها مرد بودند. شامگاه روز جمعه «۸ اردیبهشت ماه ۱۴۰۲» و در پی اختلافات خانوادگی، فردی با اسلحه کمری اقدام به زخمی کردن مادر و سپس قتل همسر خواهرش کرد؛ در ادامه با ورود به منزل دختر مورد علاقه‌اش، پدر و مادر این دختر را نیز به قتل رساند. وی پس از اقدام به قتل، خودکشی کرد. در تحقیقات اولیه مشخص شد، این اقدام قاتل در پی عدم موافقت خانواده در ازدواج با دختر مورد علاقه‌اش انجام شده است.

دوشنبه اول خرداد ۱۴۰۲ رئیس پلیس آگاهی فرماندهی انتظامی استان از وقوع قتل یک دختر جوان در یکی از شهرک‌های زنجان خبر داد. قربانی زنی ۲۳ ساله با شلیک گلوله به سرش به قتل رسید. در تحقیقات ابتدایی و براساس گواهی شاهدان حاضر، قاتل یک مرد تقریبا ۴۰ ساله بوده که با اسلحه کلت کمری به سر مقتول شلیک و از محل متواری شد، که پس از ۲۴ ساعت قاتل بازداشت شد. 

شنبه ١٣ خرداد ١٤٠٢ روژین عظیمی، ۱۷ ساله در منزل خانوادگی خود واقع در روستای آخکند شهرستان دیواندره توسط برادرش و با ضربات متعدد چکش به طرز فجیعی بە قتل رسید. برادرش به او شک کرده بود که با پسری در ارتباط است و همین برای او کافی بود تا خواهرش را بکشد.

خرداد قتل پرستو شهبازی ۱۸ ساله توسط همسر ۲۹ ساله ساکن روستای «میرکی» در کردستان، بدلایل مسائل ناموسی، همسرش او را ابتدا حلق‌آویز و سپس با ضربات چاقو به قتل رسانید. پرستو ١٢ساله بود با اجبار ناپدری به عقد پیام شریفی که اعتیاد به مواد مخدر داشت، در‌آمد.

۳۱خردادماه ۱۴۰۲ خبر وقوع یک فقره قتل خانوادگی به مرکز پیام پلیس آگاهی اعلام شد. در بررسی‌های اولیه معلوم شد که شخصی ۳۵ ساله به وسیله ضربه چاقو همسر ۲۷ ساله خود را به قتل رسانده و دختر ۱۴ ساله‌ اش را نیز مجروح کرده است.

خرداد ماه ۱۴۰۲ مرد ۲۸ ساله‌ای به دلایل شخصی مرد جوانی را در یکی از استان‌های شمال کشور با ضربات چوب به قتل رسانده و جسد مرد جوان را به آتش کشید. پس از بازداشت، متهم در اولین بازرسی ها به جرم خود مبنی بر قتل مرد جوان و آتش زدن جسد وی به دلیل مزاحمت متوالی مقتول برای همسرش اعتراف کرد.

قتل‌های ناموسی علاوه بر زنان همه ساله از میان مردان نیز تعدادی قربانی می گیرد. تبلیغ برای ناموس‌پرستی از طریق رسانه‌ها یکی از عوامل قتل‌های ناموسی است که هر روز قربانی می گیرد.

۱۹خرداد ۱۴۰۲ جسد زن جوانی که به طرز فجیعی به قتل رسیده بود داخل کوره‌های آجرپزی در جاده شترک کشف شد. اغلب قتل‌هایی که به این شکل انجام می‌شود ممکن است قاتل هرگز شناسایی نشود یا چند سال طول بکشد تا قاتل شناسایی شود. مانند مورد ستاره زن ۲۲ ساله ای که توسط شوهر سابقش در سال ۱۳۹۶ به قتل رسید و قاتل پس از شش سال شناسایی و بازداشت شد.

از ۴۹ مورد قتل ناموسی در سه ماهه اول ۱۴۰۲ تعداد ۴۵ نفر آنها زن بودند. یک مورد به دلیل نگاه کردن به زن خانواده و یک مورد به دلیل داشتن رابطه با مقتول و دو مورد پسران مقتول بودند که توسط پدرشان به قتل رسیدند. 

بررسی آماری این قتل‌ها نشان می دهد که در ۱۹ مورد از اسلحه گرم شامل اسلحه شکاری، کلت کمری و حتی کلاشنیکف استفاده شده است. پس از اسلحه گرم چاقو بیشترین فراوانی را دارد به طوری‌که ۱۷مورد با ضربات چاقو به قتل رسیدند. هفت زن خفه شدند؛ سه زن آتش زده شدند؛ دو زن دار زده شده‌اند تا وانمود شود که خودکشی کرده‌اند و سه زن نیز با ضربات متعدد آجر، چکش یا میله آهنی کشته شده‌اند. وادار کردن به خودکشی از طریق خوراندن قرص برنج یا شیوه‌های دیگر از جمله روش‌هایی است که برای حذف فیزیکی قربانیان مورد استفاده قرار گرفته است.

زن‌کش‌ها چه نسبتی با مقتول دارند و انگیزه‌شان چیست؟

همانطور که درجدول توزیع فراوانی شماره ۴ ونمودار شماره ۵ نشان داده می شود بیشتر زنان به دست شوهر یا پدران خود کشته می‌شوند. به طوریکه ۱۸ زن بدست شوهر و ۱۱ زن به دست پدران خود کشته شده‌اند. از ۴۵ زن ۴ نفر از آنها به وسیله برادران خود کشته شده‌اند و یک مورد نیز با همدستی پدرو برادران به قتل رسیده است. برادرشوهر، نامزد، خواستگار، شوهرسابق و دایی از جمله کسانی هستند که مرتکب جنایت شده اند. دو مورد مردان قربانی قتل‌های ناموسی توسط شوهر زن به قتل رسیده‌اند.

چنانچه جدول شماره ۶ و نمودار شماره ۷ نشان می‌دهند، سوءظن یکی از انگیزه‌های اصلی قتل‌های ناموسی است به طوری‌که ۱۴ زن تنها به دلیل سوءظن بداشتن رابطه با مردی به قتل رسیده‌اند. حتی در یک مورد مردی به دلیل نگاه کردن به زن خانواده توسط شوهر زن به قتل رسیده است و یک مورد هم مردی که گمان رفته با زن رابطه دارد توسط شوهر زن به قتل می‌رسد. 

روژین عظیمی، دختر ۱۷ساله توسط برادرش به نام آرش به این دلیل که تصور کرده خواهرش با پسری رابطه دارد با ضربات چکش به سرش به قتل رسید. پرستو شهباری و مادر کودکی ۱۸ ماهه، به‌دلیل بدگمانی همسرش به او، ابتدا او را حلق‌آویز کرده و با ضربات چاقو او را به قتل می‌رساند.

پس از سوء‌ظن، دومین عامل قتل‌های ناموسی اختلافات خانوادگی است. در سه اول امسال ۱۳زن به این دلیل به دست مردان خانواده کشته شده‌اند. سالانه صدها زن توسط مردان خانواده و به ویژه همسران خود با عنوان اختلاف خانوادگی که نام رمز قتل‌های ناموسی است، کشته می‌شوند که با بررسی بیشتر مشخص می‌شود که قتل به دلیل اینکه مرد خودش را مالک زن می‌داند اورا به قتل می‌رساند. داشتن سوءظن و کنترل‌گری مردان که با مقاومت زنان مواجه می‌شود، یکی از دلایل بگومگو هایی است که بین زن و شوهر ها رخ می‌دهد. جدی گرفتن آنچه «دعوای خانوادگی» یا «اختلاف خانوادگی» نامیده می‌شود توسط اطرافیان در بسیاری از مواقع می‌تواند جلو بروز فاجعه را بگیرد.

این بررسی همچنین نشان می‌دهد که دو زن به دلیل سفر به ترکیه و دو زن به دلیل درخواست طلاق و چهار زن به‌دلیل داشتن رابطه با مردی، توسط بستگان مرد خود به قتل رسیده‌اند. بر اساس اطلاعات در دسترس وجمع آوری شده با توجه به اینکه سن قربانیان و سن مرتکبین جنایت در اغلب گزارش اطلاع رسانی نشده است، میانگین سن قربانیان ۲۵ سال و سن قاتل‌ها ۴۳ سال برآورد شده است. 

جدول بالا نشاندهنده محل وقوع قتل‌های ناموسی است که رسانه‌ای شده‌اند. بر اساس اطلاعات در دسترس بیشترین تعداد قتل ناموسی در استان تهران اتفاق افتاده است. استان مرکزی با شش مورد درمرتبه دوم و پس از آن خوزستان با چهار مورد، کردستان، آذربایجان غربی، لرستان و زنجان با سه مورد قتل ناموسی در مرتبه‌های بعدی قرار دارند. کرمانشاه، خراسان جنوبی، ایلام، استان البرز، خراسان رضوی، گیلان و مازندران نیز شاهد قتل‌های ناموسی بوده‌اند.

بررسی سوابق خانوادگی قربانیان نشان می‌دهد که کودک همسری، ازدواج های اجباری یا رد درخواست ازدواج از جمله عوامل موثر در بروز قتل‌های ناموسی است. طبق قوانین مدنی در جمهوری اسلامی دختران از ۱۳ سالگی می‌توانند ازدواج کنند، هرچند ثبت ازدواج دختران زیر سن ۱۳ سال هم با «رضایت ولی و رای دادگاه» امکان‌پذیر است زیرا در شرع اسلام پدر یا جد پدری می‌توانند دختر را به عقد هرکس که بخواهند در بیاورند. در حالی که طبق قوانین بین‌المللی و کنوانسیون‌های حقوق بشری زیر ۱۸ سال کودک محسوب می‌شود و ازدواج زیر این سن، کودک‌همسری محسوب می‌شود. طبق قوانین جمهوری اسلامی حق طلاق با مرد است و اگر زن تقاضای طلاق کند مرد آن توهین به خودش تلقی می‌کند. همچنین طلاق برای برخی خانواده ها ننگ تصور می‌شود و براین باور ارتجاعی پافشاری می‌کنند: که «زن با لباس سفید به خانه شوهر می رود و با کفن باید خارج شود.» قربانی کردن زنان و بی‌ارزش بودن جان زنان ناشی از آموزش‌های غلط و برتری دادن به مردان است.

نا کارآمدی و زن‌ستیز بودن قوانین جمهوری اسلامی از جمله دلایل افزایش قتل‌های ناموسی است و حکومت ایران با تبلیغات گسترده برای حجاب اجباری، ترویج کلیشه‌های جنسیتی از طریق کتاب‌های درسی و رسانه وضع قوانین سرکوبگرانه علیه زنان در گسترش و بازتولید قتل‌های ناموسی نقش اساسی دارد؛ مادهٔ ۶۳۰ قانون مجازات اسلامی مجوزی است برای قتل‌های ناموسی. طبق این ماده «هرگاه مرد همسر خود را در حال زنا با مرد اجنبی مشاهده کند و علم به تمکین زن داشته باشد می‌تواند در همان حال آنان را به قتل برساند و در صورتی که زن مکره (مجبور) باشد فقط می‌تواند مرد را به قتل برساند.

ساختار حقوقی به کمک نظام مردسالار و سنت های ارتجاعی رفته و گفتمان «ناموسی» از تعریف زنان و نگاه به زن و حقوقش وارد ساختار جامعه می‌کند. در نظام حقوقی ایران، زن به دلیل «جنسیت» به عنوان موجودی مستقل به رسمیت شناخته نشده و این پیشاپیش راه را بر خشونتی می گشاید که به طور سیستماتیک مجوزهای قانونی را برای خشونت در تمامی اشکال و خصوصاً حادترین نوع آن یعنی زن کشی فراهم می‌کنند.

بر اساس ماده ۶۱۲ قانون مجازات اسلامی: «هر کس مرتکب قتل عمد شود و شاکی نداشته یا شاکی داشته ولی از قصاص گذشت کرده باشد و یا بهر علت قصاص نشود در‌صورتیکه اقدام وی موجب اخلال در نظم و صیانت و امنیت جامعه یا بیم تجری مرتکب یا دیگران گردد دادگاه مرتکب را به حبس از سه تا ده سال‌ محکوم می‌نماید». در این مورد معاونت در قتل عمد موجب حبس از یک تا پنج سال خواهد بود. ماده ۶۱۲ و ۶۳۰ قانون مجازات اسلامی در ارتباط با زنان معنا پیدا می کنند. چرا که در این باره قانون از خود سلب مسئولیت می‌کند و مجوز و اختیار قانونی را به تصمیم شخصی و قضاوت فرد (قاتل) واگذار می‌کند و این دقیقاً جایی است که خشونت علیه زنان از راه‌های قانونی و لوایج مجوز گرفته و با توسل به تفکر مردسالاری و سنت‌های ارتجاعی پیاده می‌شود. مطابق با ماده ۳۰۱ قانون مجازات اسلامی اگر پدر یا جد پدری فرزند خود را بکشند قصاص نمی‌شوند بلکه باید دیه پرداخت کنند، در حالی که مادر در کشتن فرزند خود قصاص می‌شود.

 متاسفانه جنایتکاران، در قتل‌های ناموسی پس از ارتکاب جرم، در سایه قوانین ضد انسانی و ضد زن، در حکومت جمهوری اسلامی تحت پیگرد قانونی جدی قرار نمی گیرند. از آنجایی که قانون در نظام اسلامی، مجازات یا بخشش قاتل را به اولیای دم واگذار می کند و در بسیاری موارد، مرتکبان این جنایات که پدر، برادر یا همسر هستند که پس از مدتی کوتاه منع تعقیب گرفته و از مجازات‌شان چشم‌پوشی می‌شود.

خودداری از افشای نام قاتل و مقتول در جرایم ناموسی در ایران به بهانه حفظ آبروی خانواده‌ها سال‌هاست خط مشی حکومت جمهوری اسلامی در سرکوب پنهان زنان توسط مردان و تشویق به خشونت هر چه بیشتر علیه زنان است. رویه جمهوری اسلامی در حل مشکلات و معضلات اجتماعی در ایران، پنهان کاری، سکوت، انکارو در نهایت تکیه به قوانین اسلامی به عنوان «دستورات الهی» برای توجیه جنایت است.

 همچنین عدم اجرای عدالت عدم صدور حکم زندان‌های طولانی مدت و پرداخت جریمه نقدی سنگین در این‌گونه پرونده‌ها، خود مصداق حمایت از مردان خشونتگر است.

قتل‌های ناموسی تنها حذف فیزیکی یک نفر نیست بلکه عواقب مخربی برای افراد، خانواده ها و کل جامعه دارد. تأثیر عمیق آن بر بازماندگان، آسیب‌های روانی که اعضای خانواده با آن مواجه می شوند، پیامدهای گسترده‌تری برای جوامع  دارد. همچنین چرخه خشونت با قتل های ناموسی تداوم می‌یابد. 

تلاش‌ها برای مبارزه با قتل‌های ناموسی نیازمند رویکردی چند وجهی است که شامل آموزش، اصلاحات قانونی، مشارکت جامعه و کمپین‌های آگاهی‌بخشی می‌شود. مبارزه با قتل‌های ناموسی مستلزم راه‌کارهای متعدد است. ایجاد و حمایت از کمپین‌های آگاهی بخش مانند کمپین توقف قتل‌های ناموسی، آموزش و به چالش کشیدن کلیشه‌ها و هنجارهای فرهنگی است. قتل‌های ناموسی اغلب عمیقاً ریشه در هنجارهای فرهنگی و کلیشه هایی دارد که خشونت مبتنی بر جنسیت را تداوم می بخشد. کمپین‌های آگاهی این هنجارها را با ترویج روایت های جایگزین که بر برابری جنسیتی، احترام به حقوق فردی و ارزش زندگی هر انسانی تأکید می کنند، به چالش می‌کشند.

یکی از فوری‌ترین و ضروری‌ترین اقدامات تغییر قوانین تبعیض آمیزعلیه زنان، حذف کلیشه های جنسی و جنسیتی از کتاب‌های درسی و توقف سرکوب زنان برای حجاب اجباری است. 

پیوستن به کنوانسیون منع هرگونه تبعیض و خشونت علیه زنان و تضیمن اجرای آن و عمل به مفاد کنوانسیون یکی از خواسته‌های اساسی فعالان حقوق زن است که سا‌ل‌هاست برای تحقق این خواسته تلاش می‌کنند که تا کنون بدون پاسخ مانده.

یکی از راه‌های کاهش خشونت علیه زنان، بالا بردن آگاهی جامعه و به ویژه مردان نسبت به حقوق زنان است و نهادینه کردن این باور است که «زن ناموس هیچ کس نیست.»