حمله هوایی ایالات متحده و بریتانیا به مواضع حوثی‌ها در یمن

در اولین ساعت بامداد جمعه ۱۲ ژانویه ۲۰۲۴ / ۲۲ دی، آمریکا و بریتانیا به‌طور مشترک اهدافی را مرتبط با حوثی‌ها در یمن، هدف حمله هوایی قرار دادند. این حمله در امتداد حملات حوثی‌ها به کشتی‌های نزدیک به دولت‌های غربی در دریای سرخ است که به گفته حوثی‌ها، اسرائیل را در حملات به غزه حمایت می‌کنند.

خبرگزاری رویترز به نقل از مقام‌های آمریکایی نوشت که حملات علیه حوثی‌ها که مورد حمایت ایران هستند، از سوی آمریکا و بریتانیا آغاز شده است و آمریکا قرار است به‌زودی بیانیه‌ای در این رابطه منتشر کند.

ساعتی بعد، جو بایدن، ریاست جمهوری آمریکا در بیانیه‌ای اعلام کرد که این حمله را ائتلافی از کشورها انجام داده‌اند. کشورهایی درگیر مستقیم آمریکا و بریتانیا بودند. کشورهای استرالیا، بحرین، کانادا و هلند در نقش حمایتی بودند. بایدن در تمام متن بیانیه‌اش حوثی‌های یمن را «شورشیان حوثی» خواند و گفت که دلیل حمله تلافی‌جویانه ایجاد خطر، تهدید و تحدید «آزادی دریانوردی در یکی از حیاتی‌ترین آبراه‌های جهان» - یعنی دریای سرخ است.

تنها کشور عربی متحد آمریکا و بریتانیا برای حمله به یمن، بحرین بود. عربستان سعودی در این حمله با دیگر کشورهای ائتلاف متحد نشد و در واکنش به حمله به یمن گفت با «نگرانی شدید» عملیات نظامی در منطقه دریای سرخ و حملات هوایی به چندین مقر در یمن را دنبال می‌کند.

خبرگزاری آسوشیتدپرس در واشنگتن هم به نقل از مقام‌های آمریکایی نوشت که آمریکا و بریتانیا، دست‌کم ۱۰ نقطه را در خاک یمن با موشک‌های توماهاک از ناوهای جنگی و جت‌های جنگنده هدف حمله قرار دادند. همچنین جنگنده‌های آمریکایی اهدافی را بمباران کردند.

نقاطی که به آنها حمله کردند، شامل مقرهای نظامی، مراکز لجستیکی، سامانه‌های دفاع هوایی و انبارهای ذخیره سلاح حوثی‌هاست.

آسوشیتدپرس می‌گویند که مردم محلی و خبرنگارانش صدای چندین انفجار را در دستکم دو شهر صنعا، پایتخت یمن و بندر حدیده در دریای سرخ گزارش کرده‌اند. بیشتر انفجارها در اولین ساعت‌های بامداد جمعه ۱۲ ژانویه به‌وقت محلی شنیده شده است. این خبرگزاری نوشته است که منابع محلی‌اش اثری از جنگنده‌های آمریکایی ندیده‌اند.

واکنش حوثی‌ها: «کشورهای متجاوز» منتظر پاسخ باشند

خبرنگار الجزیره از صنعا، پایتخت یمن گزارش داد که یک پایگاه نظامی در شمال صنعا، در مجاورت فرودگاه حدیده، مناطقی در صعده و واحدهای نظامی حوثی‌ها در جریان حمله شبانه آمریکا و انگلیس هدف قرار گرفته‌اند.

الجزیره به نقل از مقامات حوثی این حملات را «تجاوز» از سوی آمریکا و بریتانیا توصیف کر و در ادامه از قول آنها گفت: «متجاوزان بهای کاری را که انجام داده‌اند خواهند پرداخت».

خبرگزاری تسنیم، نزدیک به حکومت ایران، نوشت که ساعاتی پس از حمله بریتانیا و آمریکا، حوثی‌ها با موشک‌های زمین به زمین به اهدافی متعلق به آمریکا در منطقه حمله کردند. تسنیم به نقل از علی القحلوم، عضو دفتر سیاسی انصارالله یمن گفت که «پاسخ تلافی‌جویانه» آنها به ناوها و کشتی‌های آمریکایی و انگلیسی در دریای سرخ آغاز شده است.

هنوز مقامات آمریکا یا بریتانیا چنین خبری را تأیید نکرده‌اند.

چند ساعت قبل از حمله آمریکا و بریتانیا، عبدالمالک الحوثی، رهبر حوثی‌ها گفت که حملات احتمالی آمریکا را بزرگ‌تر از حملات قبل پاسخ خواهند داد. حوثی‌ها می‌گویند که هدف آنها از حمله به کشتی‌های مستقر در دریای سرخ، متوقف کردن حمایت آمریکا، بریتانیا و دیگر کشورهای غربی از جنگ اسرائیل علیه حماس در نوار غزه است.

جو بایدن: در صورت ادامه حملات حوثی‌ها، اقدامات بیشتری می‌کنیم

جو بایدن در بیانیه‌اش حمله آمریکا و بریتانیا را «پاسخ مستقیم به حملات بی‌سابقه» حوثی‌ها علیه کشتی‌ها در دریای سرخ اعلام کرد و گفت اقدام‌های نظامی آنها آزادی تجارت و کشتیرانی را به خطر انداخته است. در این بیانیه بایدن اشاره کرد که حوثی‌ها برای اولین بار از موشک‌های بالستیک ضد ناوگان دریایی در حملات استفاده کرده‌اند.

با توجه به اینکه آمریکا حوثی‌ها را موردحمایت جمهوری اسلامی ایران می‌داند، این می‌تواند اشاره‌ای به تغییر آرایش سلاح‌های مورد استفاده آنها باشد.

ریاست جمهوری آمریکا به‌طور مشخص حمله هوایی بریتانیا و آمریکا را «اقدام دفاعی» خواند و گفت:

جو بایدن گفت پاسخ جامعه بین‌المللی به حملات حوثی‌ها «متحد و قاطع» بوده او در صورت لزوم اقدامات بیشتری هم برای محافظت از مردم خود و جریان آزاد تجارت بین‌المللی خواهد کرد.

لوید آستین، وزیر دفاع آمریکا، توضیحات بیشتری در مورد اهداف حملات نیروهایش به یمن بیان کرد و گفت نیروهای بریتانیا و آمریکا، مقرهای مرتبط با هواپیماهای بدون سرنشین، موشک‌های بالستیک و کروز، رادارهای دریایی و هوایی حوثی‌ها را هدف قرار دادند.

آستین گفت بریتانیا و آمریکا قصد دارند پیام روشنی به حوثی‌ها بفرستند که تهدید و تحدید کشتیرانی در دریای سرخ را نخواهند پذیرفت.

وزیر دفاع آمریکا در بیانیه‌ای در توضیح هدف حمله گفت: «این اقدام باهدف برهم زدن و تنزل توانایی حوثی‌ها برای به خطر انداختن دریانوردان و تهدید تجارت جهانی در یکی از حیاتی‌ترین آبراه‌های جهان است».

استفان مایلز، رئیس گروه سیاست خارجی «بدون جنگ پیروز شوید»، به اقدام کابینه بایدن در حمله به یمن بدون رأی‌گیری در کنگره، انتقاد کرد. او در شبکه‌های اجتماعی نوشت حملات به اهدافی در یمن «هم با قانون اساسی و هم با قطعنامه قدرت‌های جنگی در تضاد است». او در رابطه با اینکه این حمله بدون رأی‌گیری در کنگره آمریکا آغاز شده، نوشت: «مجوز کنگره نوعی تعارف نیست، بلکه یک الزام قانونی برای این نوع اقدام است».

چندین نماینده حزب دمکرات به تصمیم کابینه بایدن برای حمله به یمن واکنش نشان دادند و نوشتند که برای این اقدام از کنگره اجازه نگرفته است. دست‌کم یک نماینده به این کابینه توصیه کرد مشورت نزدیک با عربستان سعودی را در این مورد دنبال کند.

واکنش عربستان: از تشدید تنش‌ها نگرانیم

عربستان سعودی که به در حمله بامداد جمعه با آمریکا و بریتانیا نپیوست، در بیانیه‌ای از این حملات ابراز نگرانی کرد. به گزارش العربیه، این کشور در بیانیه‌ای که توسط خبرگزاری عربستان سعودی منتشر شد گفت:

جنگ بین حوثی‌های و ائتلاف به رهبری عربستان سعودی که بسیاری آن را جنگ نیابتی بین ایران و سعودی می‌دانند، تا حد زیادی در سال ۲۰۲۳ فروکش کرده است. با آغاز جنگ غزه، حوثی‌ها عملیات نظامی‌شان را در پاسخ به جنگ اسرائیل در منطقه دریای سرخ شدت دادند اما به عربستان سعودی در این مدت حمله نکرده‌اند.

عادی‌سازی روابط بین ایران و عربستان، از جمله دلایل فروکش کردن تخاصم‌ها میان حوثی‌ها و عربستان است.

ارتش آمریکا و بریتانیا این حملات را پس از هشدار هفته گذشته به حوثی‌ها و در تلافی حملات، تهدیدها و ایجاد محدودیت‌ها برای کشتی‌های تجاری و نظامی در دریای سرخ آغاز کردند. شورای امنیت سازمان ملل متحد روز چهارشنبه ۱۰ ژانویه در قطعنامه‌ای از حوثی‌ها در یمن خواست که حمله به کشتی‌های بین‌المللی در دریای سرخ را متوقف کنند.

در هفت هفته گذشته حوثی‌ها بیش از ۲۰ بار به کشتی‌های نظامی و تجاری در دریای سرخ و همچنین به سمت خود خاک اسرائیل حمله نظامی کردند. جدی‌ترین این حملات در روز سه شنبه ۹ ژانویه بود که حوثی‌ها بیش از ۲۰ پهپاد و موشک به سمت اهداف از جمله کشتی‌های نظامی و ناوهای آمریکا در منطقه، شلیک کردند.

تنش‌های نظامی در منطقه دریای سرخ، خلیج‌فارس و دریای عمان در روز پنجشنبه ۱۰ ژانویه شدت بیشتری گرفت. نیروی دریایی ایران در اقدامی تلافی‌جویانه نفت‌کش یونانی نیکولاس ST را توقیف کرد.

این همان کشتی سوئز راجان است که در اردیبهشت‌ماه سال جاری توسط آمریکا با حکم قضایی متوقف و نفت بار آن توقیف شد. این نفت متعلق به ایران بود و ایران آن را سرقت نفتی از سوی آمریکا خواند. حالا ایران همان نفت‌کش را، با نفتی دیگر توقیف کرده است.