افغانستان و مسائل آن

گروه پژوهش‌های ماتریالیستی دومین سمینار اینترنتی خود را با موضوع «افغانستان» در هشت روز از پنج‌شنبه ۸ فوریه ۲۰۲۴ (۱۹ دلو) تا یکشنبه ۱۸ فوریه (۲۹ دلو) برگزار می‌کند.

این سمینار از صفحه فیس‌بوک، توییتر ، یوتیوب و احتمالا اینستاگرام گروه پژوهش‌های ماتریالیستی پخش خواهد شد. پژوهش‌های ماتریالیستی، گروهی مستقل و بدون وابستگی به هیچ نهاد و سازمانی است.

 نقد اقتصاد سیاسی افغانستان، نولیبرالیسم و امپریالیسم شرقی و غربی، ستم ملی و ناسیونالیسم قومی، تاریخ مبارزاتی چپ در افغانستان، سازماندهی زنان علیه طالبان و … از جمله مباحث اصلی این سمینار است که بیش از ده پژوهشگر، نویسنده و کنشگر سیاسی افغانستانی به آن خواهند پرداخت.

برای مشاهده این سمینار به طور زنده  فیس‌بوک، توییتر، یوتیوب و اینستاگرام گروه پژوهش‌های ماتریالیستی را دنبال کنید. جلسات ساعت ۱۸ به وقت اروپای مرکزی (۲۱:۳۰ به وقت افغانستان) برگزار خواهد شد.

گروه پژوهش‌های ماتریالیستی در توضیح این سمینار نوشته است: شاید دو مفهوم «ادغام» و «انزوا» مقدمه‌ای برای ورود و سنجش اوضاع کنونی افغانستان باشد. از یک‌سو در داخل کشور، طالبان نیروهای پیشرو، کارگران و به ویژه زنان را – همچون دوره پیشین سلطه پنج ساله این گروه – به انزوای سیاسی کشانده است؛ از سوی دیگر، طالبان بیش از هر زمانی بر ادغام «در بازار جهانی» اصرار می‌ورزند. با همسان‌سازی توده‌ای در داخل و همزمان تحریکات مبتنی بر «به‌رسمیت‌شناسی بین‌المللی»، طالبان خواست یکدست‌شدن با منطق بازار را دارد تا به واسطه آن بتواند حضور خود را در قدرت تثبیت کند.

منطق ادغام و انزوا، منطق زیست کسانی نیز است که به تازگی کشور را ترک کرده و به مثابه پناهجو در سراسر جهان پراکنده شده است. شناسایی مهاجران افغانستانی به مثابه بدن‌هایی که ورای اسناد هویتی، شغل، ثروت، تحصیلات و غیره دارای شأنی پیشینی  هستند، همتراز شده است با انزوای شدید، سرخوردگی، فروپاشی ذهنی، مستأصل از آنچه که از کف رفته و هراسان از آینده.

سمینار افغانستان همین شرایط را به پرسش می‌کشد تا بتواند و امکان‌هایی را برای آینده طرح‌ریزی کند. این طرح‌ها مبتنی بر پرسش‌هایی از گذشته تاریخی، جریان‌های سیاسی موجود، اشکال گوناگون تبعیض و ستم، و در آخر سنجش شبکه روابط قدرت در جامعه کوتاه‌مدتی به نام افغانستان است. افق این سمینار همانا بازستانی یا احیای مجدد حیات سیاسی است، امری که در این دو سال و اندی، دست‌کم در ذهن و زبان زنان معترض در داخل کشور، ذیل شعار «نان، کار، آزادی» نقش بسته بود.

تفکر طالبانی قطعاً نمی‌تواند به یک دگماتیسم مذهبی و«ذهنیت مدرسه‌ای و جهادی» فروکاسته شود. از همین اکنون می‌توان اشکال گوناگون تفکر طالبانی را ذیل نام‌هایی چون «ملی‌گرایی»، «نولیبرالیسم»، «دولت اسلامی مجاهدین: اسلام میانه‌رو» و حتی «فدرالیسم قوم‌محور» مشاهده کرد. با درنظرداشت این واقعیت که نمی‌توان بر طرح‌های محافظه‌کارانه و مرتجع و غیرمردمی، نام آلترناتیو را اطلاق کرد، هدف سمینار ترسیم آینده‌ای است که در آن به معنای حقیقی کلمه، زن، زندگی و آزادی همزمان و همتراز باهم مجال تحقق را داشته باشند.

لینک این مطلب در تریبون زمانه

منبع: گروه پژوهش‌های ماتریالیستی