آمریکا طرح تازه‌ای برای آتش‌بس در غزه پیشنهاد می‌کند

مذاکرات برای پایان حملات مرگبار اسرائیل به باریکه غزه بدون نتیجه ادامه دارد. منابع آمریکایی، مصری گفته‌اند آمریکا تلاش می‌کند یک پیشنهاد جدید را به طرفین ارائه کند که «مشکلات عمده» دو طرف را برطرف می‌کند.

خبرگزاری رویترز به نقل از دو مقام آمریکایی، دو منبع امنیتی مصری و یک منبع آگاه گزارش کرد: پیشنهاد جدید با هدف حل مشکلات عمده پشت بن‌بست چند ماهه در مذاکرات با میانجیگری ایالات متحده، قطر و مصر به دنبال آتش‌بس در درگیری بین اسرائیل و حماس است.

آنگونه که رسانه‌های منطقه‌‌ای و بین‌المللی در روزهای اخیر گزارش کرده‌اند اختلاف نظر بر سر فهرست زندانیانی است که حماس خواهان تبادل آنها است و همین طور باقی ماندن نیروهای نظامی اسرائیل بر گذرگاه فیلادلفی در مرز مصر و باریکه غزه. بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل به صراحت گفته با عقب‌نشینی از فیلادلفی مخالف است. منتقدان نتانیاهو می‌گویند او ماندن در این گذرگاه را به جان «گروگان‌های اسرائیلی» ترجیح می‌دهد.

یک مقام دولتی در ایالات متحده آمریکا چهارشنبه ۱۴ شهریور / ۴ سپتامبر گفت که بر روی بیشتر مفاد طرح پیشنهادی توافق شده است و مذاکره‌کنندگان همچنان در حال تلاش برای رفع موانع باقی‌مانده هستند.

رویترز روز چهارشنبه به نقل از یک مقام ارشد کاخ سفید نوشت: پیش‌نویس توافق جدید ممکن است هفته آینده آماده شود. به گفته او رئیس سازمان سی‌آی‌ای آمریکا که سرپرستی مذاکره‌کنندگان آمریکایی در مصر و قطر را عهده‌دار است، به همراه برت مگ گور، هماهنگ کننده کاخ سفید در امور خاورمیانه و آنتونی بلینکن، وزیر خارجه بر روی طرح تازه کار می‌کنند.

همین خبرگزاری به نقل از یک منبع مصری نوشت به نظر می‌رسد رویکرد آمریکا از مشورتی به تلاش برای تحمیل یک آتش‌بس بر طرفین تغییر می‌کند.

مهمترین نقطه اختلاف در طرح پیشنهادی آمریکا کنترل گذرگاه مرزی فیلادلفی است. یک مقام آگاه بدون نام ادعا کرد که رئیس موساد در مذاکرات دوشنبه عقب‌نشینی از گذرگاه مرزی را پذیرفته است در مذاکرات دوشنبه گفته اسرائیل مایل است نیروهای خود را پس از مرحله نخست آتش‌بس که ۴۲ روز خواهد بود، از این منطقه خارج کند.

اما نتانیاهو که بی‌سابقه‌ترین اعتراض‌ها علیه خود پس از اقدام برای اصلاح قوانین قضایی را تجربه می‌کند در فاصله کوتاهی بر حفظ نیروهای نظامی در این گذرگاه اصرار کرد.

منبع آگاه رویترز گفت: «اصرار بر ماندن در گذرگاه فیلادلفی میانجی‌ها را در موقعیت دشواری قرار داده است. اگر اسرائیل در گذرگاه بماند نه حماس و نه مصر هیچ پیشنهادی را قبول نمی‌کنند».

مصر به صراحت با حضور نظامی اسرائیل در گذرگاه صلاح‌الدین یا فیلادلیف مخالفت کرده است. ترکیه و عربستان سعودی نیز گفته‌اند با این طرح مخالفند. پیش از این تشکیلات خودگردان فلسطینی در کرانه باختری هم که به عنوان بخشی از راهکار اسرائیل برای کنترل گذرگاه مرزی مطرح شده بود، با این طرح مخالفت کرده بود.

در اسرائیل نیز سیاستمداران منتقد نتانیاهو، او را متهم می‌کنند که با پافشاری بر حضور نظامی در این منطقه تلاش می‌کند مانع سقوط دولت خود شود.

به گفته منابع رویترز آمریکا در طرحی که قرار است در روزهای آتی به طرفین پیشنهاد کند، در حال بررسی مناطقی از کریدور فیلادلفی است که نیروهای اسرائیلی باید از آنجا عقب‌نشینی کنند و مناطقی که می‌توانند در آنجا بمانند.

در مقابل عزت الرشق، یکی از اعضای حماس به عنوان گروه فلسطینی که به صورت غیرمستقیم در مذاکرات حضور دارد هم گفته است هر پیشنهاد جدیدی را که «به خواسته‌های مقاومت و خواسته‌های مردم» فلسطین پاسخ دهد، بررسی خواهد کرد. حماس نیز در بیانیه‌ای که چهارشنبه منتشر شد، گفت نیازی به طرح جدید نیست و نتانیاهو به دنبال خرید زمان برای نابود کردن توافق است.

تلاش‌های آمریکا به عنوان اصلی‌ترین حامی اسرائیل و مصر و قطر به عنوان سه میانجی برای آتش‌بس تا کنون چند مرتبه شکست خورده است. مرگ شش تن از اسرائیلی‌هایی که حماس در حمله هفت اکتبر ۲۰۲۳ به اسارت گرفته بود در روزهای گذشته اما فشار بر دولت اسرائیل برای پذیرش آتش‌بس را افزایش داده است.

در حمله غیرمنتظره حماس و گروه‌های فلسطینی در هفت اکتبر حدود ۱۲۰۰ شهرک‌نشین اسرائیلی کشته و ۲۵۱ تن به اسارت گرفته شدند. گروهی از آنها در تنها توافق دو طرف با فلسطینی‌های زندانی مبادله شدند و شماری دیگر هم در حملات اسرائیل به غزه کشته. اسرائیل شمار محدودی از شهروندانشان را زنده به خانه بازگردانده و همین خشم عمومی را برانگیخته است. در مقابل اسرائیل بیش از ۴۰ هزار تن را در باریکه غزه کشته، بالغ بر ۹۰ هزار تن را مصدوم کرده و ساکنان آن را بارها آواره کرده است.

حملات اسرائیل به کرانه باختری هم رسیده است. در روزهای گذشته چند شهر در کرانه باختری هدف تهاجم قرار گرفتند. وزارت بهداشت تشکیلات خودگردان فلسطینی در کرانه باختری در تازه‌ترین گزارش کشته شدن ۶۹۷ تن را در کرانه باختری به دست نیروهای اسرائیلی در ۱۱ ماه گذشته تایید کرده است.