دولت ائتلافی آلمان فروپاشید

شامگاه چهارشنبه ائتلاف سه‌حزبی حاکم بر آلمان پس از آنکه اولاف شولتس، صدر اعظم سوسیال‌دموکرات، اعلام کرد وزیر دارایی خود، کریستیان لیندنر را به دلیل اختلافات پایدار بر سر هزینه‌ها و اصلاحات اقتصادی برکنار خواهد کرد، فروپاشید. این اقدام شولتس راه را برای برگزاری انتخابات زودهنگام در ماه‌های آینده هموار می‌کند.

این برکناری در واقع باعث خروج حزب دموکرات آزاد (FDP) که در امور مالی محافظه‌کار است، از این ائتلاف دشوار می‌شود و شولتس مجبور است درخواست رأی اعتماد کند.

به گزارش پایگاه خبری و تحلیلی پولیتیکو، مراسم رأی اعتماد در ۱۵ ژانویه / ۲۶ دی برگزار خواهد شد. اگر طبق پیش‌بینی‌ها شولتس در این رأی‌گیری شکست بخورد، تا ماه مارس یک انتخابات زودهنگام برگزار خواهد شد.

بی‌ثباتی سیاسی تازه در آلمان چند ساعت پس از پیروزی قاطع دونالد ترامپ در انتخابات ایالات متحده رخ داد. به‌نظر می‌رسد این نتیجه رهبران سیاسی آلمان را که در امور نظامی به آمریکا وابسته هستند و از سیاست‌های تعرفه‌ای ترامپ که می‌تواند صنعت آلمان را تضعیف کند نگران‌اند، شوکه کرده است.

شولتس در بیانیه‌ای گفت:

با این‌همه به نظر می‌رسد که اختلافات در داخل ائتلاف بسیار بود و نمی‌شد بر آن غلبه کرد. لیندنر، وزیر دارایی برکنارشده، و حزب FDP اصرار داشتند که دولت آلمان به قوانین سختگیرانه هزینه‌ها پایبند باشد و مالیات‌ها را کاهش دهد. این در حالی بود که حزب سوسیال‌دموکرات می‌خواست هزینه‌های اجتماعی را حفظ و صنعت آلمان را از طریق محرک‌های اقتصادی تقویت کند.

شولتس در بیانیه خود گفت:

شولتس گفت که از لیندنر خواسته بود قوانین هزینه‌ها را برای کمک بیشتر به اوکراین تسهیل کند، اما لیندنر امتناع کرد و گفت چنین اقدامی «نقض سوگند من بود.» لیندنر همچنین به پاسخ شولتس به ضعف اقتصادی آلمان حمله کرد.

لیندنر در بیانیه‌ای گفت:

حزب FDP کوچکترین حزب در ائتلاف است و اکنون فقط چهار درصد در نظرسنجی‌ها طرفدار دارد که کمتر از حد نصاب مورد نیاز برای ورود به پارلمان آلمان است. به نوشته پولیتیکو، این می‌تواند به آن معنی باشد که رهبران آن برای نجات آینده سیاسی خود در حال بررسی شکستن ائتلاف بوده‌اند و ظاهراً شولتس با برکناری لیندنر، پیش‌دستی کرده است.

انتظار می‌رود که انتخابات زودهنگام به تشکیل یک دولت جدید به رهبری اتحادیه دموکرات مسیحی (CDU) منجر شود که در حال حاضر با فاصله زیاد در نظرسنجی‌ها پیشتاز است. رهبران CDU در سال‌های اخیر بر سر مسئله مهاجران به سمت راست گرایش یافته‌اند و در عین حال از کمک‌های نظامی قوی‌تر برای اوکراین حمایت می‌کنند.

حزب راست افراطی «آلترناتیو برای آلمان» (AFD) نیز در ماه‌های گذشته محبوبیت بیشتری کسب کرده است. در سپتامبر / شهریور سال جاری، این حزب در یک پیروزی تاریخی در انتخابات ایالتی، توانست در ایالت تورینگن با کسب ۳۲,۸ درصد آرا به جایگاه اول و در ایالت زاکسن با کسب ۳۰,۶ درصد آرا به جایگاه دوم دست یابد. این نخستین بار از زمان جنگ جهانی دوم بود که یک حزب راست افراطی در انتخابات ایالتی آلمان پیروز می‌‎شد.

در حال حاضر در نظرسنجی‌های پولیتیکو، حزب دموکرات مسیحی با حدود ۳۲ درصد پیشتاز است و احزاب AFD، سوسیال‌دموکرات و سبز به ترتیب با ۱۸، ۱۶ و ۱۰ درصد در رتبه‌های بعدی قرار دارند.

یکی از مسائل کلیدی اختلافات فعلی ائتلاف، تصویب بودجه ۲۰۲۵ توسط پارلمان ـ بودجه‌ای که باید شکافی حداقل ۲,۴ میلیارد یورو را پر کند ـ و نیز توافق بر سر اقدامات برای بازسازی اقتصادی کشور بود.

بحران در ائتلاف پس از آن بالا گرفت که لیندنر سندی سیاسی با خواسته‌هایی برای اصلاحات اقتصادی لیبرالی منتشر کرد که پذیرش آن برای دو حزب دیگر دشوار بود. لیندنر همچنین خواستار کاهش مالیات و تسهیل سیاست‌های اقلیمی برای تحریک رشد اقتصادی شده بود.

انتظار می‌رود پیروزی ترامپ فشار سنگینی بر بزرگترین اقتصاد اروپا وارد کند. تحلیل موسسه اقتصادی آلمان (IW) برآورد کرده که یک جنگ تجاری جدید ممکن است در طی چهار سال ریاست‌جمهوری ترامپ، ۱۸۰ میلیارد یورو برای آلمان هزینه بتراشد.

بسیاری در آلمان امیدوار بودند که پیروزی ترامپ در انتخابات ایالات متحده، به دلیل نگرانی از اینکه رئیس‌جمهور آینده می‌تواند به بزرگترین اقتصاد اروپا فشار بیاورد، ائتلاف را مجبور به حفظ وحدت کند. اما در نهایت، حتی تهدید ترامپ نیز نتوانست احزاب متفرق را به کنار گذاشتن اختلافات خود وادار کند.