آیا آتش‌بس اسرائیل و حزب‌الله دوام خواهد داشت؟
صلح در بهترین حالت متزلزل است. اسرائیل همچنان به اهدافی در لبنان حمله خواهد کرد و انتقال قدرت در ایالات متحده آمریکا در پیش است. در این آتش‌بس هم دولت بایدن و هم حزب‌الله خود را پیروز می‌خوانند.
بخش سیاست
مردم جنگ‌زده پس از اجرای آتش‌بس بین اسرائیل و حزب‌الله، با وسایل زندگی به خانه‌های خود در حومه جنوبی بیروت بازمی‌گردند ـ ۲۷ نوامبر ۲۰۲۴ ـ عکس از خبرگزاری فرانسه
دولت جو بایدن آتش‌بس مورد انتظار میان حزب‌الله و اسرائیل را یک پیروزی دیپلماتیک می‌داند که تحت فشارهای فوق‌العاده، در دوره‌ای بلاتکلیف که همه منتظر روی کار آمدن دونالد ترامپ، رئیس جمهوری منتخب آمریکا هستند، به‌دست آمده است.
جو بایدن، رئیس جمهوری ایالات متحده آمریکا در یک سخنرانی در کاخ سفید نتیجه به‌دست آمده را «تاریخی» خواند و گفت این آتش‌بس «به ما یادآوری می‌کند که صلح ممکن است». او افزود این اقدام غیرنظامیان را به خانه‌هایشان باز می‌گرداند و نشان می‌دهد که فقط چرخه خشونت عمل نخواهد کرد.
با این حال، نشانه‌ها حاکی از آن است که صلح در بهترین حالت متزلزل است. حتی حملات اسرائیل و حزب‌الله تا ساعاتی قبل از توافق به‌شدت ادامه داشت. این توافق پیچیده ـ براساس گفته‌های مقام‌های اسرائیلی ـ به اسرائیل این امکان را می‌دهد که در صورت تهدید مستقیم امنیتی به حملات خود در لبنان ادامه دهد و این مسئله تا حد زیادی موکول به خویشتن‌داری بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل می‌شود.
ادامه آتش‌بس ۶۰ روزه همچنین بستگی به این دارد که ارتش لبنان بتواند صلح را در پایگاه‌های حزب‌الله حفظ کند، کمک تسلیحاتی به حزب‌الله نرسد و لبنان پس از جنگ ویرانگر خود را متحول کند.
از سوی دیگر باید در نظر گرفت که قدرت در ایالات متحده از یک دولت پایبند به متحدان بین‌المللی (دولت بایدن) به دولتی با جهان‌بینی «نخست آمریکا»ی ترامپ تغییر خواهد کرد.
با توجه به این‌ها، به‌نظر می‌رسد که احتمال از سرگیری جنگ در جنوب لبنان همچنان وجود دارد.
آرون دیوید میلر، یکی از اعضای ارشد بنیاد کارنگی برای صلح بین‌المللی و دیپلمات پیشین آمریکایی، در این‌باره نوشته است:
آتش‌بس اسرائیل و حزب‌الله موفقیتی قابل توجه و خوشایند است. اما این یک تغییر است، نه یک تحول. به ما توصیه می‌شود تا زمانی که به پایان ۶۰ روز [آتش‌بس] نرسیدیم از قضاوت خودداری کنیم. همه این‌ها ممکن است با آمدن ترامپ از بین برود.
با این حال، حتی وجود چنین توافقی، پیروزی نادری برای دولت بایدن پس از ماه‌ها دادن وعده است که می‌گفت مذاکره‌کنندگانش برای توقف جنگ‌های اسرائیل با حزب‌الله و حماس به آتش‌بس نزدیک شده‌اند.
یک مقام بلندپایه دولت آمریکا به روزنامه گاردین بریتانیا گفت، در اواخر اکتبر زمانی‌که دونالد ترامپ از ران درمر، وزیر امور استراتژیک اسرائیل حمایت ضمنی کرد، «روزنه‌ای در تاریکی» دیده شد. آکسیوس گزارش کرد که درمر سپس با مقام‌های ارشد دولت بایدن دیدار کرد تا جزئیات نهایی توافق را بررسی کند. به‌گفته این مشاور، انگیزه این توافق در دولت «از دست دادن جان‌ها و درک دو طرف از این بود که میدان جنگ پاسخ نهایی نخواهد بود».
گاردین نوشته است یکی از دلایل امیدواری این است که به‌نظر می‌رسد ترامپ نیز در این زمینه ادعای پیروزی می‌کند و خود را مالک این سیاست می‌داند. مایک والتز، نماینده فلوریدا، مشاور امنیت ملی آینده ترامپ، در شبکه اجتماعی ایکس نوشت:
همه به‌خاطر رئیس‌جمهور ترامپ پای میز مذاکره می‌آیند. پیروزی مهیج او پیام روشنی به بقیه جهان داد که هرج‌ومرج قابل تحمل نخواهد بود. خوشحالم که گام‌های مشخصی برای کاهش تنش در خاورمیانه می‌بینم.
مقام بلندپایه آمریکایی گفت دولت ایالات متحده معتقد است که با نگاه به آینده، ممکن است «دریچه‌ای از فرصت» گشوده شود تا از توافق با حزب‌الله به سمت آتش‌بس بسیار دست نیافتنی‌تر در غزه، پیش برویم. این مقام دولتی گفت:
فکر می‌کنم که اکنون چشم‌اندازهای سیاسی و ژئوپلیتیکی در دسترس‌تر باشند و باید ببینیم که در ۵۰ روز آینده یا هر چند روز دیگری که باشد، چه کاری می‌توانیم انجام دهیم. برای رسیدن به چنین هدفی، ما می‌دانیم که دولت جدید [در آمریکا] روی کار خواهد آمد.
این آتش‌بس بیشتر به توانایی ارتش لبنان برای حفظ صلح در جنوب این کشور متکی خواهد بود و این البته تضمین امنیتی مشابهی است که پس از جنگ سال ۲۰۰۶ اسرائیل و حزب‌الله شکست خورد. با این حال، این بار ایالات متحده نقش بسیار محوری‌تری در تأمین آن و سپس حمایت دیپلماتیک برای جلوگیری از شروع مجدد جنگ دارد.
دانیل بایمن، کارشناس ارشد مرکز مطالعات استراتژیک و بین‌المللی و استاد دانشکده خدمات خارجی دانشگاه جورج تاون، در این‌باره می‌نویسد:
امید واقعی برای تداوم آتش‌بس وجود دارد، اگرچه علامت‌های سوال زیادی باقی مانده است.
به‌نظر می‌رسد که اگر نیروهای لبنانی قادر به جلوگیری از تسلیح مجدد حزب‌الله یا حمایت‌های ایران از این گروه نباشند، ارتش اسرائیل دوباره حملات خود را افزایش دهد.
دانیل بایمن می‌نویسد:
پس از ۷ اکتبر، اسرائیل به بازدارندگی اعتماد بسیار کمتری دارد و بیشتر معتقد به ضعیف نگه داشتن دشمنان خود است. ممکن است حملات محدود را راهی برای ارسال پیام بداند و این کارساز هم باشد، اما چنین حملاتی همیشه با خطر تشدید تنش و جنگ مجدد همراه است.
رسانه‌های غربی در حالی از پیروزی دولت بایدن در برقراری آتش‌بس در لبنان می‌نویسند که در سوی دیگر، ایران و نیروهای نیابتیِ آن نیز آتش‌بس را به‌شکل گسترده‌ای «پیروزی حزب‌الله» ارزیابی کرده‌اند.
در لبنان نیز نیروهای نزدیک به حزب‌الله چنین عنوان می‌کنند که چون اسرائیل موفق نشده حزب‌الله را نابود کند این خود یک پیروزی است. رسانه‌های ایران هم در تحلیل‌های خود همین موضع را گرفته‌اند. روزنامه همشهری نوشته است:
موضوع مهمی چون حفظ هویت مقاومت و ناکام گذاشتن رژیم صهیونیستی (اسرائیل) در نابود کردن حزب‌الله و همچنین برهم زدن هیمنه اسرائیل که برآمده از تلاش بیش از ۷۰ ساله آنان در منطقه بود از جمله مهم‌ترین دلایلی است که می‌توان با در نظر گرفتن آن حزب‌الله را پیروز این نبرد سنگین ۱۴ ماهه دانست.
این در حالی است که دانیل هاگاری، سخنگوی ارتش اسرائیل چهارشنبه ۷ آذر / ۲۷ نوامبر در یک پیام ویدئویی بر تضعیف قابل‌توجه حزب‌الله لبنان تأکید کرد و گفت:
حزب‌الله نیروی نیابتی ایران است که جمهوری اسلامی منابع مالی، تسلیحاتی و انسانی بسیاری را برای تقویتش سرمایه‌گذاری کرده است. اکنون ایران یک دارایی استراتژیک در نزدیکی مرزهای ما را از دست داده است.
نظرها
نظری وجود ندارد.