حملات گسترده اسرائیل به زیرساخت‌های سوریه ـ سازمان ملل حملات اسرائیل را محکوم کرد

ارتش اسرائیل از وضعیت نامشخص سوریه سوءاستفاده کرده و زیرساخت‌های نظامی این کشور همسایه را مورد حمله قرار داده است.

به‌گفته دیده‌بان حقوق بشر سوریه، اسرائیل از زمان سرنگونی بشار اسد، حاکم سابق سوریه دست‌کم ۲۵۰ حمله هوایی به سوریه انجام داده است. در این حملات مهم‌ترین تأسیسات نظامی سوریه از جمله مراکز تحقیقاتی، انبارهای تسلیحات، کشتی‌های نیروی دریایی، فرودگاه‌ها و هواپیماها ویران شده‌اند.

به‌گفته شاهدان عینی، پس از حمله هوایی به یک مرکز تحقیقاتی مردم از استشمام بوی شدید گاز خبر دادند. بشار اسد در طول جنگ سوریه بارها از گاز سمی علیه غیرنظامیان و شورشیان استفاده کرد.

پدافند هوایی سوریه در دمشق، حمص، حما، لاذقیه و درعا نیز در اثر این حملات از کار افتاده‌اند.

دیده‌بان حقوق بشر سوریه همچنین گفته است که به سایتی در دمشق که گفته می‌شود کارشناس‌های ایرانی برای ساخت موشک از آن استفاده می‌کردند نیز حمله شده است.

رامی عبدالرحمن، مدیر دیده‌بان حقوق بشر سوریه به خبرگزاری آلمان گفت: این «سنگین‌ترین حملات [اسرائیل] در تاریخ سوریه است».

دو منبع امنیتی منطقه‌ای و یک منبع امنیتی سوریه روز سه‌شنبه ۲۰ آذر / ۱۰ دسامبر به خبرگزاری رویترز  اعلام کردند که حملات اسرائیل به جنوب سوریه به حدود ۲۵ کیلومتری جنوب غربی دمشق رسیده است.

منبع امنیتی سوری گفته است که نیروهای اسرائیلی به قَطَنَا، ۱۰ کیلومتر داخل قلمرو سوریه در شرق منطقه غیرنظامی رسیده‌اند. این منطقه بلندی‌های جولان اشغالی توسط اسرائیل را از سوریه جدا می‌کند.

توجیه سیاستمداران اسرائیلی

گیدئون ساعر، وزیر امور خارجه اسرائیل در اورشلیم (بیت‌المقدس) گفت:

در همین‌حال یسرائیل کاتس، وزیر دفاع اسرائیل گفت که ارتش اسرائیل «سلاح‌های استراتژیک سنگین»، از جمله موشک‌ها و سامانه‌های دفاع هوایی را نابود خواهد کرد.

بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل نیز گفت این کشور آماده است تا چهره خاورمیانه را تغییر دهد. او گفت سوریه‌ی اسد «مهم‌ترین حلقه در محور شرارت ایران» بود و اسرائیل اکنون «سوریه‌ای متفاوت» می‌خواهد که هم به نفع اسرائیل و هم برای ساکنان سوریه باشد.

نتانیاهو تأکید کرد که «دولت اسرائیل در حال تثبیت خود به‌عنوان مرکز قدرت در منطقه است، به‌گونه‌ای که دهه‌ها چنین نبوده است».

ارتش اسرائیل پیش از این به بخش‌هایی از یک منطقه حائل در بلندی‌های جولان اشغالی و مکان‌های دیگر، از جمله در کوه هرمون واقع در سمت سوریه، حمله کرده بود.

درخواست سازمان ملل برای پایبندی به توافق آتش‌بس

شورای امنیت سازمان ملل متحد دوشنبه ۱۹ آذر / ۹ دسامبر برای بررسی وضعیت سوریه پس از سقوط بشار اسد، رئیس جمهوری پیشین این کشور تشکیل جلسه داد و گفت که در روزهای آینده بر روی بیانیه‌ای کار خواهد کرد.

سازمان ملل ارتش اسرائیل را متهم کرد که با پیش‌روی در منطقه حائل غیرنظامی در سوریه، توافق آتش‌بس سال ۱۹۷۴ را نقض کرده است.

پس از مذاکرات شورای امنیت سازمان ملل در نیویورک، واسیلی نبنزیا، سفیر روسیه در سازمان ملل به خبرنگاران گفت:

ایران نیز تهاجم اسرائیل به منطقه حائل تحت نظارت سازمان ملل در بلندی‌های جولان را محکوم کرد. اسماعیل بقایی، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران، حمله اسرائیل به این منطقه را «نقض آشکار منشور سازمان ملل» دانست و گفت:

شبکه الجزیره نیز گزارش داد که حملات اسرائیل کار دولت جدید سوریه را «تقریباً غیرممکن» می‌کند. این شبکه گفت رژیم گذشته که بیش از نیم قرن دوام آورد از بین رفته است و اپوزیسیون سوریه فاقد تجربه اداره امور دولتی است و اکنون باید در حفظ امکانات دولتی موفق شود اما حملات اسرائیل مانع از آن است.

به‌گزارش بی‌بی‌سی جهانی، اسرائیل احتمالاً در مورد بلندی‌های جولان حساس‌تر است، زیرا خانواده ابومحمد الجولانی، رهبر «هیئت تحریر الشام» قوی‌ترین گروه کنونی در سوریه در آن‌جا ریشه دارند.

هزاران شهرک‌نشین اسرائیلی در حال حاضر در این منطقه در کنار حدود ۲۰ هزار سوری زندگی می‌کنند که بیشتر آن‌ها دروزی هستند که پس از تصرف جولان توسط اسرائیل در آن‌جا مانده‌اند.

اسرائیل سال‌های اخیر صدها حمله به اهدافی در سوریه انجام داده است که گفته می‌شود با ایران و گروه‌های مسلح متحدش مانند حزب‌الله مرتبط بوده‌اند.

حملات اسرائیل به سوریه از آغاز جنگ غزه در اکتبر ۲۰۲۳ در پاسخ به حملات فرامرزی به شمال اسرائیل از سوی حزب‌الله و سایر گروه‌ها در لبنان و سوریه، بیشتر شده است.

ماه گذشته دیده‌بان حقوق بشر سوریه گزارش داد که در سلسله حملات به یک انبار تسلیحات و مکان‌های دیگر در منطقه‌ای در نزدیکی پالمیرا که خانواده‌های شبه‌نظامیان تحت حمایت ایران در آن حضور داشتند، ۶۸ جنگجوی سوری و خارجی کشته شدند.

آوارگی میلیون‌ها سوری

در همین حال، کمیساریای عالی سازمان ملل متحد برای پناهندگان اعلام کرد که از ۲۷ نوامبر، زمان آغاز حملات نیروهای مخالف برای سرنگونی اسد، بین ۸۰۰ هزار تا یک میلیون نفر در داخل سوریه آواره شده‌اند.

از این تعداد ۱۵۰ هزار نفر «تجربه سومین جابه‌جایی» را دارند و زنان و دختران نزدیک به نیمی از این جمعیت را تشکیل می‌دهند.

وضعیت امنیتی در حلب، ادلب، حما، حمص و دمشق همچنان پرتنش است و جابه‌جایی‌های جمعیتی متعددی وجود دارد. در شرایط کنونی برخی از آوارگان داخلی به خانه‌های خود باز می‌گردند اما تعداد پناهجویانی که از خارج به سوریه بازمی‌گردند نسبتاً کم است.

کمیساریای عالی سازمان ملل متحد برای پناهندگان خاطرنشان کرد که بیش از ۱۳ میلیون سوری به دلیل جنگ ۱۴ ساله این کشور خانه‌های خود را ترک کرده‌اند و ۹۰ درصد از آن‌ها به کمک‌های بشردوستانه نیاز دارند.

انتصاب نخست‌وزیر جدید سوریه

دوشنبه شب محمد البشیر، نخست‌وزیر «دولت نجات سوریه» در استان ادلب برای تشکیل «دولت انتقالی سوریه» منصوب شد.

این تصمیم در نشست مشترک ابومحمد جولانی، رهبر گروه «هیئت تحریر الشام»، محمد البشیر و محمد الجلالی، نخست‌وزیر دولت پیشین در حکومت بشار اسد، برای تعیین چگونگی انتقال قدرت و جلوگیری از هرج‌ومرج در کشور گرفته شد.

محمد البشیر سال‌ها زیر نظر گروه «هیئت تحریر الشام» استان ادلب را اداره می‌کرد. او مهندس برق و الکترونیک است، فقه و حقوق خوانده و در سال ۲۰۱۱ ریاست بخش تجهیزات آزمایشگاه گاز شرکت گاز سوریه را برعهده داشته است. او همچنین، به‌مدت دو سال‌ونیم مدیریت آموزش دینی در وزارت اوقاف، دعوت و ارشاد را برعهده داشت.

فرماندهی کل سوریه شامگاه دوشنبه دستورالعمل‌های جدیدی منتشر کرد که به موجب آن دخالت در پوشش زنان یا اعمال هرگونه درخواست مرتبط با لباس یا ظاهر آن‌ها، از جمله درخواست حجاب، به‌طور کامل ممنوع است.

با این حال نگاه‌ها به دوران نوین در سوریه همچنان انتقادی است و بسیاری منتظر ارائه برنامه‌های رهبران کنونی این کشور و قانون اساسی جدید آن هستند.