سفر دوباره رئیس دولت به چابهار همزمان با تخریب سکونتگاه حاشیه‌نشین‌ها
پیش از دومین سفر مسعود پزشکیان به بلوچستان در فاصله‌ای کوتاه، نیروهای نظامی به همراه مأموران بنیاد مسکن سرپناه حاشیه‌نشینان چابهار را تخریب کردند.
بخش جامعه
دو زن بلوچ از روستای درداپ چابهار که خانه‌هایشان را تخریب کردند. پشت آنها چند کودک دیده می‌شوند. نماگرفت از ویدئو تخریب سرپناه حاشیه‌نشیان در ۱۶ دی ۱۴۰۳
پس از وزیر راه و شهرسازی که چهارشنبه ۱۹ دی به چابهار رفت، مسعود پزشکیان صبح ۲۰ دی ۱۴۰۳ برای دومین بار در فاصله‌ای کوتاه راهی بلوچستان شد. پیش از سفر این دو مقام ارشد دولتی نیروهای نظامی به سکونتگاه حاشیه‌نشین‌ها یورش بردند.
یورش به سکونتگاه حاشیه‌نشین‌ها در چابهار از روزهای نخست هفته منتهی به ۲۱ دی آغاز شد. رسانه‌های نزدیک به فعالان بلوچ، از جمله حال‌وش و کمپین فعالین بلوچ ویدئوهایی را از تخریب سرپناه ساکنان روستای داردپ در چابهار را منتشر کرد.
به گفته حال‌وش نیروهای نظامی به همراه مأموران بنیاد مسکن ساعت ۲ بامداد دوشنبه ۱۶ دی به روستای داردپ یورش بردند و سرپناه چند خانوار، از جمله یک زن را تخریب کردند. این زن در یک ویدئو می‌گوید خانه‌اش را مردم محلی ساخته‌اند و چیزی جز سرپناه نمی‌خواهد. حال‌وش گزارش کرد که او از دوشنبه ۱۶ دی تا به حال بر ویرانه سرپناه‌اش نشسته است.
به گفته منابع حال‌وش؛ ««نیروهای بنیاد مسکن بدون ارائه حکم قضایی و در نظر گرفتن شرایط انسانی و اجتماعی، اقدام به تخریب منازل شهروندان بلوچ از جمله خانه‌ای که تحت سرپرستی یک زن بوده کرده‌اند و علاوه بر تخریب، مادر خانواده را در مقابل چشمان فرزندانش، مورد ضرب و شتم قرار داده‌اند.»
تخریب سکونتگاه بومیان چابهار که به دلیل فقر در سرپناه‌های ناامن حاشیه سکونت دارند به قصد انتقال آنها به مکان‌های تعیین‌شده انجام می‌شود. فرزانه صادق، وزیر راه و شهرسازی که ۱۹ دی به چابهار سفر کرد، شامگاه همان روز ادعا کرد این جابجایی در گفت‌وگو و با خواست حاشیه‌نشین‌ها صورت می‌گیرد. به گفته او حاشیه‌نشینان به واحدهای مسکونی که بسیج پیمانکار ساخت آن است، منتقل می‌شوند.
صادق اما در گفت‌وگو با خبرگزاری رسمی دولت جمهوری اسلامی اعتراف کرد که به رغم پیشرفت فیزیکی خوب این پروژه، هنوز واحدهای مسکونی خالی هستند تا مشخص شود بومی‌ها تمایلی برای سکونت در واحدهای مسکونی ساخته بسیج ندارند.
این نخستین بار نیست که سرپناه حاشیه‌نشین‌ها تخریب می‌شود. در سال‌های اخیر بارها نیروهای نظامی به مناطق حاشیه‌نشین یورش بردند و خانه بومیان چابهار را تخریب کردند تا چهره منطقه آزاد تجاری را «زیباسازی» کنند. چابهار از مهمترین مناطق آزاد ایران و طرح توسعه سواحل مکران به شمار می‌رود.
به تازگی سخنگو و معاون اول رئیس دولت چهاردهم فاش کرده‌اند سواحل مکران که به حاشیه دریای عمان در حد فاصل بلوچستان تا بندرعباس در حاشیه خلیج فارس گفته می‌شود، یکی از مقاصد اصلی انتقال پایتخت است.
انتقال احتمالی پایتخت به سواحل مکران که قرار است طبق برنامه‌های توسعه ۸٬۵ درصد از جمعیت سایر نقاط ایران به آنجا منتقل شوند، بخشی از سیاست حکومت برای تغییر بافت جمعیت جغرافیای بلوچستان است. آبان ۱۴۰۲ مدیرعامل شرکت عمران شهرهای جدید ایران گفته بود جایابی و ساخت سه شهر در این منطقه آغاز شده و از سال ۱۴۰۳ جمعیت‌پذیری در این شهرها شروع می‌شود.
تغییر بافت جمعیت در سواحل مکران در سال‌های اخیر به عنوان یک راهکار برای آنچه که «تأمین امنیت» در جغرافیای بلوچستان عنوان می‌شود در دستور کار حکومت قرار گرفته است. به همین منظور نیز شورای توسعه سواحل مکران تشکیل و لایحه تبدیل این شورا به سازمان به مجلس تحویل شده است.
بلوچستان در سال‌های اخیر یکی از کانون‌های اعتراض علیه حکومت بوده است. در دهه ۸۰ پس از سپردن تأمین امنیت بلوچستان به سپاه پاسداران، درگیری میان گروه‌های شبه نظامی بلوچ و نظامیان ایران افزایش چشمگیری داشت. سطح درگیری‌ها پس از جمعه خونین زاهدان در ۸ مهر ۱۴۰۱ شدت گرفت و گروه‌های مسلح به چند پاسگاه و مقر نظامی حمله کردند. سپاه پاسداران نیز به بهانه مقابله با گروه‌های مسلح، سکونتگاه بلوچ‌ها در ایران و پاکستان را هدف حمله قرار داد و شمار زیادی از ساکنان این منطقه را به اتهام «وابستگی به گروه‌های تروریستی» بازداشت کرد.
همزمان با بازداشت گسترده شهروندان بلوچ، با تغییر رئیس دولت در سال ۱۴۰۳ حکومت با انتصاب یک استاندار سنی و بلوچ و دعوت از عبدالحمید اسماعیل‌زهی به مراسم معارفه استاندار جدید، رابطه تیره شده با مولوی‌ها در بلوچستان را ترمیم کرد. پس از آن مسعود پزشکیان به این منطقه سفر و با عبدالحمید اسماعیل‌زهی و دیگر مولوی‌ها دیدار کرد.
او به فاصله کوتاهی برای دومین بار در مدت سه ماه به بلوچستان رفت تا ادعا کند «دولت مصمم است مشکلات منطقه را برطرف کند».
رئیس دولت چابهار و مکران را «منطقه استراتژیک و حیاتی» خواند و گفت دولت «هر کاری از دستش برآید برای رشد و ارتقا منطقه دریغ نخواهد کرد».
توسعه سواحل مکران یکی از دستورهای رهبر جمهوری اسلامی ایران است. یک فرمانده ارتش در سال‌های قبل به نقل از علی خامنه‌ای سیستان و بلوچستان را «تنگه احد نظام» توصیف کرده بود. به دنبال این شبیه‌سازی تاریخی با یکی از جنگ‌های صدر اسلام، نیروهای نظامی و بنیادهای حکومتی مأموریت یافتند به بلوچستان بروند. حضور آنها در بلوچستان با سلب مالکیت از بومیان تحت عنوان برنامه‌های محرومیت‌زدایی و اشتغال آفرینی همراه شده است.
بر اساس گزارش نهادهای دولتی سیستان و بلوچستان که بالغ بر ۷۰ درصد جمعیت آن را بلوچ‌ها تشکیل می‌دهند فقیرترین استان ایران است. بالغ بر ۶۰ درصد جمعیت این استان درآمد زیرخط فقر دارند و بالاترین نرخ بازماندگی از تحصیل و سوء تغذیه را دارد.
نظرها
نظری وجود ندارد.