فرزانه بیژنی‌پور به‌دلیل دسترسی ناکافی به خدمات پزشکی در زندان قرچک درگذشت

سازمان حقوق بشر ایران خبر داد که شامگاه شنبه ۲۲ دی یک زندانی به نام فرزانه بیژنی‌پور که در بند شش زندان زنان قرچک محبوس بود، بر اثر خودداری پزشک زندان از رسیدگی درمانی کافی، جان باخت.

بنا به این گزارش، فرزانه بیژنی‌پور غروب شنبه ۲۲ دی با احساس لرز و حال بد به بهداری زندان مراجعه کرد اما پزشک زندان گفت که او تمارض می‌کند. یک بار دیگر همبندی‌هایش او را با حال بد به بهداری بردند اما پزشک به یک قرص مسکن اکتفا کرد و سرانجام شامگاه شنبه این زندانی بیهوش شد و پس از انتقال به بهداری در همان حال درگذشت.

این گزارش افزوده است که مقام‌های زندان زمانی اقدام به اعزام فرزانه بیژنی‌پور به بیمارستان کردند که از دنیا رفته بود.

در پی این رویداد، زندانیان بند شش زندان قرچک در اعتراض به سوء رفتار کادر درمان و مسئولان زندان، روز یکشنبه ۲۳ دی از دریافت غذا خودداری کردند.

«ندامتگاه شهر ری» که در فضای رسانه‌ای ایران به «زندان قرچک ورامین» شهرت دارد، زندان ویژه زنان در استان تهران است. زندانیان محبوس در زندان قرچک به‌دلیل وضعیت بهداشتی نامناسب، عدم ارائه خدمات درمانی مؤثر و کافی، شکنجه روانی و رفتارهای تحقیرآمیز زندانبان با زندانیان، از این زندان با عنوان «شکنجه‌گاه زنان زندانی» نام می‌برند.

وضعیت زندان قرچک پس از آغاز اعتراضات سراسری در شهریور۱۴۰۱، به‌علت انتقال شمار زیادی از بازداشتی‌های اعتراضات به این زندان وخیم‌تر شد و نبود کمترین امکانات زندگی انسانی برای زندانیان، نگرانی‌ها درباره سلامتی و امنیت آن‌ها را تشدید کرد.

سازمان حقوق بشر ایران نیز بارها خواستار بسته‌شدن فوری زندان قرچک و انتقال تمامی زندانیان به مکان‌هایی با حداقل استانداردهای بین‌المللی شده است.

این سازمان ۲۰ آذرماه گذشته هم‌زمان با روز جهانی حقوق بشر در گزارشی این زندان را «یکی از تاریک‌ترین نمادهای نقض سیستماتیک حقوق بشر در جمهوری اسلامی ایران» نامیده و گفته بود ساختمانی که اکنون به‌عنوان زندان زنان استفاده می‌شود «ابتدا به‌عنوان مرغداری طراحی شده بود» و «مکانی غیرانسانی برای نگهداری زنان زندانی» است و زندانیان در «فضایی بسیار کوچک، بدون تهویه و نور کافی» نگهداری می‌شود که «آب شرب ناسالم، کیفیت پایین غذا، نبود خدمات بهداشتی و درمانی مناسب، و رفتارهای تحقیرآمیز و جنسیت‌زده، تنها بخشی از رنج روزمره» آن‌ها است و در آن جا «ابتدایی‌ترین اصول کرامت انسانی» نیز نادیده گرفته می‌شود.

به‌گفته سازمان حقوق بشر ایران در زندان قرچک در سالن‌هایی با گنجایش کمتر از ۱۰۰ نفر، «بیش از ۱۵۰ نفر» نگهداری می‌شوند و حتی «در مواقعی این عدد به ۶۰۰ نفر هم رسیده» است.

زندانیان این زندان گفته‌اند که «حشرات موذی، از جمله سوسک، موش، سمندر، مارمولک، آب‌دزدک، و حتی رتیل سمی» در این زندان وجود دارند.

وضعیت غیراستاندارد زندان‌های جمهوری اسلامی همواره بر اساس گزارش‌های شاهدان عینی مورد انتقاد نهادهای حقوق بشری بین‌المللی بوده است.

همچنین نرساندن خدمات پزشکی به زندانیان بیمار و مرگ چندین نفر از زندانیان، مواردی هستند که بارها از زندان‌های ایران گزارش شده است.

سازمان عفو بین‌الملل در سال ۱۴۰۱ در گزارشی تحقیقی با عنوان «در اتاق انتظار مرگ: مرگ‌های در پی محرومیت از مراقبت‌های پزشکی در زندان‌های ایران»، موردهایی را مستند کرد و نشان داد که چگونه مقام‌های زندان‌ها با ممانعت از اعزام یا تأخیر در انتقال اورژانسی زندانیان به بیمارستان، در مرگ زندانیان نقش داشته یا حتا مسبب اصلی آن هستند.

حفاظت از جان و سلامت همه زندانیان به هر عنوان اتهامی از وظایف دولت‌هاست و جمهوری اسلامی نیز طبق قوانین خودش و قوانین بین‌المللی باید از جان همه زندانیان محافظت کند.