اولیویه گروندو، شهروند فرانسوی زندانی در ایران از سکوت خبری خارج شد: من بی‌گناهم

چند روز پس از آزادی چیچیلیا سالا، خبرنگار ایتالیایی که در تهران بازداشت بود، یک شهروند فرانسوی که از اکتبر ۲۰۲۲ در ایران زندانی است، از سکوت خارج شد. در پیامی شنیداری که دوشنبه ۲۴ دی / ۱۳ ژانویه از رادیو «فرانس اَنتِر» پخش شد، اولیویه گروندو که بیش از دو سال است در زندان به‌سر می‌برد، هویت خود را فاش کرد و از «استیصال» خود و دو هموطنش سسیل کولِر و ژاک پاری که آن‌ها نیز توسط جمهوری اسلامی زندانی شده‌اند، سخن گفت.

خروج این زندانی فرانسوی از گمنامی نتیجه اقدامات دیپلماتیک جدید در مورد گروگان‌های زندانی در دست جمهوری اسلامی ایران است. هم‌زمان مذاکرات درباره برنامه هسته‌ای ایران روز دوشنبه در سوئیس آغاز شد، و دو گروگان دیگر ناهید تقوی، شهروند ایرانی ـ آلمانی، و چیچیلیا سالا، خبرنگار ایتالیایی آزاد شده‌اند.

پنج سال حبس

اولیویه گروندو که نزدیکانش او را فردی علاقه‌مند به سفر و شعر توصیف می‌کنند، در اکتبر ۲۰۲۲ (۱۴۰۱) در شیراز بازداشت شد. او به پنج سال حبس به اتهام «توطئه علیه جمهوری اسلامی» محکوم شده است.

تریستان، دوست اولیویه گروندو به خبرگزاری فرانسه گفت فاش کردن هویت او «خطر بزرگی» بود و اضطراب زیادی به‌همراه داشت. او گفت اولیویه از بازگشت به سلول انفرادی، که در ابتدای بازداشتش به‌شدت از آن رنج ‌برد، هراس داشت. با این حال، با توجه به وخامت وضعیت سلامتی‌اش، تصمیم گرفت پرونده خود را علنی کند و از خانواده‌های دیگر گروگان‌ها پیروی کند.

شرایط «غیرقابل تحمل»

در پیامی که از طریق تلفن و رادیو «فرانس اَنتِر» پخش شد، اولیویه گروندو استیصال خود را چنین بیان کرد: «بازگشت چیست؟ رؤیایی قدیمی است که دیگر نمی‌تواند به این انتظار بی‌پایان معنا ببخشد. من واقعاً بسیار خسته‌ام». او افزود: «شما که قدرت تأثیرگذاری بر این پرونده را دارید، این حقیقت را بشنوید. نیروی سیسیل، نیروی ژاک، نیروی اولیویه در حال تحلیل رفتن است.»

اشاره اولیویه گروندو به دو هموطنش، سیسیل کولِر و شریک زندگی او ژاک پاری است، که از سال ۲۰۲۲ (اردیبهشت ۱۴۰۱) در ایران زندانی هستند. اتهام این دو تحریک اعتراضات کارگری در ایران است اما خانواده‌های آن‌ها این اتهام را رد کرده‌اند.

اولیویه گروندو گفت: «مسئولیت من این است که این روایت را منتقل کنم. مسئولیت حفظ بقای این سه نفر بر دوش شماست.»

او در بخش دیگری از پیامش تأکید کرد: «من بی‌گناهم. همه این‌جا می‌دانند که من بی‌گناهم.»

جمهوری اسلامی ایران که چندین شهروند غربی یا دو تابعیتی را در بازداشت دارد، از سوی نزدیکان آن‌ها و نهادهای غیردولتی متهم است که از این افراد به‌عنوان ابزار فشار در مذاکرات بین دولتی استفاده می‌کند.

روز جمعه ۲۱ دی / ۱۰ ژانویه، فرانسه سفیر ایران را احضار کرد تا وضعیت «گروگان‌های دولتی» فرانسوی را محکوم کند. وزارت امور خارجه فرانسه ضمن تأکید بر «الزام آزادی فوری» این شهروندان افزود شرایط بازداشت آن‌ها «غیرقابل تحمل» است و در برخی موارد، طبق قوانین بین‌المللی، مصداق شکنجه محسوب می‌شود.

این وزارتخانه همچنین به شهروندان فرانسوی توصیه کرده است که به ایران سفر نکنند و در صورت حضور در این کشور، به دلیل خطر بازداشت و حبس خودسرانه، آن‌جا را ترک کنند.

ایران متهم به نقض تعهدات بین‌المللی است

روز دوشنبه، نزدیکان اولیویه گروندو از کاهش روحیه او سخن گفتند. ترز گروندو، مادرش گفت: «در آغاز زمان دیپلماسی بود و ما اجازه دادیم کارها پیش برود، اما چیزی تغییر نکرد. سپس زمان بررسی اولیویه فرا رسید، و اکنون زمان رسانه‌‌ای کردن [مسئله] است.» به گفته او، پسرش در ابتدای پرونده به مدت ۷۲ روز در بازداشت موقت به‌سر برد، دوره‌ای که خانواده «هیچ خبری» از او نداشت و مقام‌های ایرانی با سفارت تماس نگرفتند که این اقدام نقض تعهدات بین‌المللی آن‌هاست.

هفته گذشته، رم موفق شد آزادی چیچیلیا سالا، خبرنگار ایتالیایی را پس از سه هفته انزوا در زندانی در تهران، به دست آورد. آزادی او به عنوان موفقیت بزرگ دیپلماتیک توسط جورجیا ملونی، نخست‌وزیر ایتالیا، مورد تقدیر قرار گرفت. او از «فعالیت شدید» کانال‌های دیپلماتیک و اطلاعاتی سخن گفت.

روز یکشنبه، چهار روز پس از آن، تهران ایتالیا نیز محمد عابدینی نجف‌آبادی را که در این کشور به اتهام نقض تحریم‌های آمریکا به درخواست واشنگتن بازداشت شده بود، از زندان آزاد کرد.

در همین روز سرانجام ناهید تقوی، شهروند ایرانی ـ آلمانی پس از گذشت بیش از ۱۵۰۰ روز حبس در ایران، آزاد شد و به آلمان بازگشت.