اتحادیه اروپا می‌گوید در پاسخ به تعرفه‌های آمریکا بر فولاد و آلومینیوم دست به «اقدامات متقابل متناسب» می‌زند

دونالد ترامپ، رئیس‌ جمهوری آمریکا، تعرفه‌های جدیدی به میزان ۲۵ درصد بر تمام واردات فولاد و آلومینیوم به ایالات متحده آمریکا اعلام کرده است. او با امضای فرمان‌های مربوطه، وعده‌ کارزار انتخاباتی خود را محقق کرد که گفته بود واردات را با تعرفه‌هایی مشابه تعرفه‌هایی که سایر کشورها بر صادرات آمریکا اعمال می‌کنند پاسخ خواهد داد.

زمان اجرای این تعرفه‌ها ابتدا نامشخص بود. چندین رسانه آمریکایی با استناد به منابع دولتی، ۱۴ اسفند / ۴ مارس را به‌عنوان تاریخ اغاز اعمال این تعرفه‌ها گزارش کرده‌اند.

اتحادیه اروپا: «اقدامات متقابل قاطع و متناسب»

اورزولا فون در لاین، رئیس کمیسیون اروپا، سه‌شنبه ۲۳ بهمن / ۱۱ فوریه در نخستین بیانیه خود در این‌باره اعلام کرد که اتحادیه اروپا با «اقدامات متقابل قاطع و متناسب» به این تعرفه‌ها پاسخ خواهد داد.

او افزود کمیسیون اروپا قصد دارد بر روی راه‌ حل‌هایی کار کند که هم برای ایالات متحده و هم برای اروپا قابل قبول باشد. او تأکید کرد که تعرفه‌ها در هر صورت «برای شرکت‌ها و مصرف‌کنندگان مضر خواهند بود».

استثنا برای استرالیا 

ترامپ چند ساعت پیش از این اعلام اعرفه‌های جدید در کاخ سفید گفت: «امروز تعرفه‌های ما بر فولاد و آلومینیوم را ساده‌تر می‌کنم. این مسئله بزرگی است.» او گفت از این طریق آمریکا دوباره ثروتمند خواهد شد.

اگرچه به‌طور کلی هیچ استثنا یا معافیتی در نظر گرفته نشده است، اما در عین حال دونالد ترامپ یک استثنای ویژه برای استرالیا در مورد تعرفه‌های فولاد در نظر گرفته است.

ترامپ استثنای احتمالی استرالیا از این تعرفه‌ها را با مازاد تجاری آمریکا نسبت به این کشور توجیه کرد. او گفت: «دلیل این است که آن‌ها هواپیماهای زیادی می‌خرند. آن‌ها بسیار دور هستند و به هواپیماهای زیادی نیاز دارند.»

استرالیا در بازارهای صادراتی فولاد نقش کوچکی دارد، اما دارای ذخایر قابل توجه سنگ آهن، ماده خام مهم برای تولید فولاد، است. اگر ترامپ موافقت کند که استرالیا از این تعرفه‌ها معاف شود، این کشور یکی از اولین کشورهایی خواهد بود که از چنین قاعده‌ای بهره‌مند می‌شود.

دونالد ترامپ همچنین گفت که ایالات متحده در حال بررسی اعمال تعرفه‌های ویژه بر خودروها، تراشه‌ها و محصولات دارویی است. رئیس ‌جمهوری آمریکا گفت مخالفتی ندارد اگر کشورهای دیگر اقدامات تلافی‌جویانه انجام دهند.

ترامپ در دوره اول ریاست ‌جمهوری خود تا سال ۲۰۲۱ نیز تعرفه‌های بیشتری بر فولاد و آلومینیوم اعمال کرده بود. اتحادیه اروپا در آن زمان با تعرفه‌هایی بر محصولات آمریکایی مانند شلوار جین، ویسکی و موتورسیکلت‌ پاسخ داد.

بروکسل پیش از این واکنش خود به تعرفه‌های جدید آمریکا بر فولاد و آلومینیوم را آماده کرده است. با این حال، اتحادیه اروپا تنها پس از دریافت توضیحات دقیق یا کتبی واکنش نشان خواهد داد. اتحادیه اروپا هیچ دلیل موجهی برای اعمال تعرفه‌ها بر صادرات خود نمی‌بیند.

واکنش‌های بین‌المللی 

فرانسوا-فیلیپ شامپاین، وزیر صنعت کانادا، تعرفه‌های آمریکا را «کاملاً غیرمنصفانه» خواند، زیرا فولاد و آلومینیوم کانادا از صنایع مهم آمریکا مانند دفاعی، کشتی‌سازی، انرژی و خودروسازی حمایت می‌کند.

در کره جنوبی، وزارت صنعت تولیدکنندگان فولاد را به گفت‌وگو درباره چگونگی کاهش تأثیرات این تعرفه‌ها فراخواند.

هنگ‌کنگ حتی قصد دارد به سازمان تجارت جهانی (WTO) شکایت کند، زیرا «ایالات متحده وضعیت آن را به‌عنوان یک منطقه گمرکی مستقل کاملاً نادیده گرفته است». اریک چان، دبیرکل کمیته امنیت ملی هنگ‌کنگ، این موضوع را روز سه‌شنبه اعلام کرد.

پیچیدگی بیشتر بازار فولاد

تعرفه‌های جدید آمریکا وضعیت بازار فولاد را که برای بسیاری از بخش‌های صنعتی حیاتی است، پیچیده‌تر می‌کند. این بازار پیش از این به‌دلیل تولید بیش از حد چین و مشکلات کوره‌های بلند اروپا بی‌ثبات شده بود.

براساس آخرین آمار انجمن جهانی فولاد (World Steel)، در سال ۲۰۲۳ حدود ۱,۸۹ میلیارد تن فولاد در سراسر جهان تولید شد.

چین، به‌عنوان رهبر بازار جهانی، با تولید ۱,۰۲ میلیارد تن بیش از نیمی از این مقدار را تولید کرد، در حالی که ایالات متحده با ۸۱ میلیون تن فاصله زیادی از چین داشت.

ایالات متحده در سال ۲۰۲۳ حدود ۲۶,۴ میلیون تن فولاد وارد کرد که آن را به دومین واردکننده بزرگ پس از اتحادیه اروپا تبدیل می‌کند.

کانادا بزرگ‌ترین صادرکننده به آمریکا

کانادا تأمین‌کننده اصلی فولاد ایالات متحده است. براساس داده‌های وزارت تجارت آمریکا، در سال ۲۰۲۴ ایالات متحده ۵,۹۵ میلیون تن فولاد از کانادا وارد کرد و پس از آن برزیل با ۴,۰۸ میلیون تن، اتحادیه اروپا با ۳,۸۹ میلیون تن، و مکزیک و کره جنوبی به ترتیب با ۳,۱۹ و ۲,۵ میلیون تن قرار گرفتند. در مقابل، چین تنها حدود ۴۷۰ هزار تن فولاد به آمریکا صادر کرد.

اعلام برنامه‌های جدید برای تعرفه‌های متقابل 

رئیس ‌جمهوری آمریکا همچنین اعلام کرد که در روزهای آینده برنامه‌هایی برای معرفی تعرفه‌های متقابل ارائه خواهد کرد.

دونالد ترامپ در مصاحبه‌ای با فاکس‌نیوز گفت که سایر کشورها سال‌هاست بر واردات از آمریکا تعرفه اعمال می‌کنند. او گفت: «منصفانه نیست که کشورهای دیگر سال‌ها از ما سوءاستفاده کرده‌اند و حالا ناگهان ما نباید تعرفه اعمال کنیم.»

او افزود که به احتمال زیاد روز دوشنبه یا سه‌شنبه یک «برنامه بسیار پیچیده» برای تعرفه‌های متقابل ارائه خواهد کرد.