دبیرکل خانه پرستار: ترک شغل و مهاجرت پرستاران در یک سال اخیر چند برابر شده است
وضعیت پرستاران در ایران روزبهروز وخیمتر میشود. شرایط اقتصادی چنان بد است که تعرفههای خدمات درمانی پرستاران عملاً به فراموشی سپرده شده است. برخی پرستاران در خودرو میخوابند و بهدلیل کمبود پرستار جان انسانها از دست میرود.

تجمع اعتراضی پرستاران بیمارستان ابنسینای مشهد ـ سهشنبه ۳۰ مرداد ۱۴۰۳ ـ عکس از شبکههای اجتماعی
پرستاران ایران در یک سال اخیر بیشترین تجمعات اعتراضی را برگزار کردهاند. بهگزارش خبرگزاری کار ایران (ایلنا) از ابتدای سال جاری در استانهای مختلف، از جمله فارس، همدان، کهگیلویه و بویراحمد، خوزستان، اصفهان، مازندران، فارس، البرز، یزد، بوشهر، کرمانشاه، آذربایجان شرقی، مرکزی، خراسان رضوی، هرمزگان، ایلام و … بیش از ۵۰ مورد اعتراض پرستاران تا پایان بهمنماه ثبت شده است.
در این اعتراضات، پرستاران خواستار کاهش ساعت کار و اضافهکاری اجباری، اجرای عادلانه تعرفهبندی خدمات پرستاری، پرداخت کارانه، تبدیل قراردادهای موقت و شرکتی به قرارداد مستقیم، افزایش دستمزد و رفع تبعیض مزدی شدهاند.
تعرفههای شغلی پرستاران همچنان نادیده گرفته میشود
در سال جاری هم مدیران درمان سازمان تأمین اجتماعی و هم وزیر بهداشت چندین بار در مورد اصلاح تعرفههای خدمات درمانی پرستاران وعده دادند اما این وعدهها هرگز تحقق نیافته است.
در سال ۱۳۹۴ محمد آقاجانی، معاون وزیر بهداشت وقت، فاصلهی بین دریافتی پرستاران و پزشکان را تنها دو برابر عنوان کرد اما از سال ۱۴۰۲ به این سو این فاصله به بیش از سه برابر افزایش یافته است. در طی یک سال اخیر تعرفه گروهی از پزشکان حتی ۴۵ درصد افزایش داشته است.
تا قبل از سال ۱۳۷۴ نظام سلامت کشور رویه تقریباً ثابت و مشخصی داشت. طبق این نظام که موسوم به نظام حقوق ثابت بود، همه اعضای کادر درمان اعم از پزشک و پرستار براساس حقوق ثابت ماهانه عمل و دستمزد دریافت میکردند. از سال ۱۳۷۴ و با محوریت وزارت بهداشت وقت و حمایت پزشکان و جامعه قدرتمند پزشکی، تغییر کلی و جزئی نظام سلامت و درمان کشور آغاز شد. براساس این نظام، بیشتر خدمات بهداشتی و درمانی در قالب انواع و اقسام گوناگون تعرفهها تقسیمبندی شد و بار مالی ارائه خدمات درمانی از دوش دولت بر دوش مردم منتقل شد.
قانون تعرفهگذاری خدمات پرستاری در سال ۱۳۸۶ تصویب شد و هنوز هم یا اجرا نشده و یا به شکل ناقص به اجرا در آمده است.
براساس قانون تعرفهگذاری خدمات پرستاری، تمامی خدماتی که پرستاران انجام میدهند، شامل تعرفه میشود و در قبال آن هزینهای دریافت میکنند.
اکنون وضعیت اقتصادی کشور وخیم و بودجهها برای افزایش تعرفههای درمانی بیمارستانها محدود است، از این رو بیمهها، هیئت امنای بیمارستانها و مدیران سازمان برنامه و بودجه بیشترین مقاومتها را در زمینه افزایش تعرفههای پرستاران میکنند.
شرایط دریافتیهای پرستاران در سال جاری به حدی بود که احمد نجاتیان، رئیس سازمان نظام پرستاری در تابستان امسال از لزوم افزایش حداقل «دوبرابری» حقوق کادر درمان پرستار با اصلاح تعرفهها سخن گفته بود.
کمبود پرستار به قیمت جان انسانها
وضعیت شغلی پرستاران در سالهای اخیر چنان بد شده است که موضوع مهاجرت آنها همچنان از موضوعات اصلی نظام بهداشتی ایران محسوب میشود.
محمد شریفی مقدم، دبیرکل خانه پرستار در اینباره به ایلنا گفت:
راهی که سیستم حکمرانی نظام سلامت کشور پیش روی جامعه پرستاری قرار داده است، راهی است که اعتراض در قالب تجمع، کمآسیبترین واکنش به آن است. واکنش بدتر خروج جمعی قابل توجه پرستاران از این شغل یا ادامه دادن به خدمت در این شغل در خارج کشور و مهاجرت است که هر دوی این پدیدهها در یک سال اخیر چند برابر شده است.
شریفی مقدم «ناامیدی جامعه پرستاری از اصلاحات مربوط به مدیریت منابع انسانی این بخش و اصلاح اساسی نظام تعرفهبندی خدمات و معیشت» پرستاران را از عوامل ترک این شغل و مهاجرت پرستاران دانست و ضمن تأکید بر اینکه آماری از میزان خروجیها از بخش پرستاری کشور اعلام نمیشود، گفت:
بیمارستانهای ما از دولتی و دانشگاهی تا تأمین اجتماعی امروزه با مشکل حاد کمبود پرستار مواجه است و این کمبود مانند سایر ناترازیها و کمبودهای کشور عمل نمیکند، بلکه بهخاطر این کمبود جان انسانها از دست میرود.
بهگفته دبیرکل خانه پرستار سازمان بهداشت جهانی میگوید اگر نرخ کف و زیر حد استاندارد از سه پرستار به ازای هر یکهزار نفر جمعیت کمتر باشد، با مرگومیر بیشتر بیماران مواجه خواهیم بود. این درحالی است که «طی سالهای اخیر ما در این نرخ زیر استاندارد رکورد زدیم و بهازای هر یکهزار نفر جمعیت، کمتر از ۱,۵ نفر پرستار داریم».
خواب در خودرو
در شرایطی که بیشتر پرستاران قرارداد موقت و شرکتی دارند خروج شغلی آنها نیز در آمارها منعکس نمیشود. با این حال شریفی مقدم میگوید ترک کار نیروهای رسمی در سال گذشته که از اکنون بهتر بود ۱۸۰۰ نفر در سال تخمین زده شد که در آمار کلی پرستاران کشور بسیار بالاست.
بهگفته او استان تهران و برخی استانهای محروم با کمبود جدی پرستار مواجهاند و «بیش از ۵۰ هزار نفر از پرستاران که عمدتاً زن هستند، در خانه نشستند».
همچنین بخش قابل توجهی از پرستاران راههای دیگری مثل ترک کار و انتخاب شغل دوم، مثل رانندگی برای تاکسیهای آنلاین را در کنار کار خود انتخاب کردهاند.
دبیرکل خانه پرستار درباره بخش دیگری از پرستاران کشور گفت:
برخی از پرستاران فعلی ما از شهرستان به تهران آمدند و بهدلیل شرایط مهاجرت بین استانی در کار خود باقی ماندند.
شریفی مقدم افزود:
برخی از این پرستاران فاقد مسکن بوده و برای آنکه کرایه منزل ندهند، چند شیفت کار میکنند و در ساعات استراحت خود، در خودروی شخصی میخوابند. آنها حتی برای استحمام نیز از حمام بیمارستان استفاده میکنند و بهنوعی در شرایط آوارگونه زندگی میکنند.
نظرها
نظری وجود ندارد.