نسخه متفاوت پزشکان در سوئیس؛ تجویز «موزهگردی» به جای قرص و دارو
«هنردرمانی فقط مختص نوشاتل یا سوئیس نیست؛ این ایده میتواند الگویی جهانی باشد. تصور کنید در هر گوشه از دنیا، پزشکان به جای نسخههای دارویی سنگین، بازدید از موزهها و تماشای تئاتر را برای بیماران تجویز کنند.»

موزه مقاومت هلند-عکس از مایک بینک - Mike Bink
شهر نوشاتل در سوئیس طرحی نوآورانه و متفاوت برای درمان بیماران به راه انداخته است؛ بازدید از موزه به عنوان شیوه درمان. در این طرح، پزشکان میتوانند برای بیماران خود نسخهای صادر کنند که به جای دارو، آنها را راهی موزههای شهر میکند. هزینه بازدید نیز به طور کامل توسط شهرداری پرداخت میشود.
این برنامه آزمایشی دوساله که با حمایت مقامات محلی و منطقهای اجرایی شده، به بیماران این امکان را میدهد که به چهار موزه مهم نوشاتل مراجعه کنند و هنر را به عنوان بخشی از روند درمان تجربه کنند؛ اقدامی که هم سلامت روان و هم سلامت جسم آنها را تقویت میکند.
هنر به جای قرص؛ درمانی برای روان و جسم
ایده اصلی این طرح بر مبنای گزارش سازمان جهانی بهداشت (WHO) در سال ۲۰۱۹ شکل گرفته است؛ گزارشی که نشان میدهد هنر میتواند تأثیر بسزایی در بهبود سلامت روان، کاهش اثرات تروما، جلوگیری از زوال شناختی، ضعف جسمی و حتی مرگ زودرس داشته باشد.
این گزارش میگوید که بازدید از موزهها نه تنها ذهن را آرام میکند بلکه بهانهای برای تحرک بدنی و خروج از فضای بسته خانه است. ایستادن، قدم زدن و تعامل با آثار هنری میتواند مانند یک داروی پیشگیرانه عمل کند و حال جسم و ذهن را بهتر سازد.
«ژولی کورسیه دولافونتن»، عضو شورای شهر نوشاتل، میگوید:
ایده این طرح از دوران پاندمی کرونا جرقه خورد؛ زمانی که تعطیلی مراکز فرهنگی به ما نشان داد چقدر نیازمند چنین فضاهایی برای بهتر شدن حالمان هستیم.
او افزود:
تا امروز بیش از ۵۰۰ نسخه موزه صادر و بودجهای بالغ بر ۱۰ هزار فرانک سوئیس (حدود ۱۱ هزار دلار آمریکا) برای اجرای این طرح در نظر گرفته شده است. با این هزینه اندک، نتایج مثبت و گستردهای را هدف گرفتهایم.
این طرح تنها مختص بیماران با اختلالات روانی و افسردگی نیست. دکتر مارک-اولیویه سوون، رئیس بخش جراحی در شبکه بیمارستانی نوشاتل، یکی از نخستین پزشکانی است که این نسخه ویژه را برای بیمارانش تجویز کرده است.
او توضیح میدهد:
دو بیمار داشتم که برای آمادگی پیش از عمل جراحی نیاز به تحرک بدنی و بهبود شرایط روانی داشتند. نسخه موزه بهترین گزینه بود تا آنها را از فضای بسته خانه خارج کند و همزمان، هم ورزش سبک کنند و هم از نظر ذهنی فعال شوند.
به گفته دکتر سوون، برخلاف توصیههای کلی پزشکی که معمولاً از بیماران میخواهند بیشتر پیادهروی یا ورزش کنند، این نسخه مشخص و عملی است و بیماران با رغبت بیشتری آن را اجرا میکنند. او تأکید میکند:
برای من به عنوان یک پزشک، لذتبخش است که نسخهای متفاوت و مفید بنویسم؛ اینکه به بیمار بگویم: این یک دستور پزشکی است، شما موظفید یکی از موزههای زیبای شهر را ببینید.
«ماریان دو رینیه نفسکی»، مدیر بخش ارتباطات فرهنگی در نوشاتل و طراح این پروژه، میگوید:
ایده اصلی را از طرحی مشابه در موزه هنرهای زیبای مونترال کانادا الهام گرفتیم که از سال ۲۰۱۹ اجرا شده است.
او معتقد است گروههای مختلف بیماران از جمله افراد مبتلا به افسردگی، بیماران مزمن و حتی افراد دچار مشکلات حرکتی میتوانند از این طرح بهرهمند شوند. نفسکی میگوید:
یکی از اهداف ما این است که بیماران کمتحرک یا منزوی را از خانه خارج کنیم و با قرار دادن آنها در محیطی الهامبخش و زیبا، به بهبود وضعیت جسمی و روانیشان کمک کنیم.
گام بعدی؛ تئاتر و رقص در نسخه درمانی
به گفته مسئولان نوشاتل، اگر نتایج این طرح مثبت باشد، گسترش آن به دیگر هنرها مانند تئاتر و رقص نیز در دستور کار قرار خواهد گرفت. کورسیه دولافونتن میگوید:
امیدواریم در آینده سیستم درمانی سوئیس نیز فرهنگ و هنر را به عنوان بخشی از فرآیند درمانی به رسمیت بشناسد و هزینههای آن را پوشش دهد.
او اضافه میکند:
هنردرمانی فقط مختص نوشاتل یا سوئیس نیست؛ این ایده میتواند الگویی جهانی باشد. تصور کنید در هر گوشه از دنیا، پزشکان به جای نسخههای دارویی سنگین، بازدید از موزهها و تماشای تئاتر را برای بیماران تجویز کنند.
نظرها
نظری وجود ندارد.