اعلام رفع فیلترینگ از واتس‌اپ و گوگل‌پلی در ایران

به‌دنبال تشکیل جلسه شورای عالی فضای مجازی، نهاد تصمیم‌گیرنده درباره دسترسی به اینترنت در ایران، رسانه‌های حکومتی از تصمیم این شورا برای رفع فیلترینگ از پیام‌رسان واتس‌اپ و پلتفرم گوگل‌پلی خبر دادند. خبرگزاری حکومتی تسنیم نوشت در جلسه روز سه‌شنبه چهارم دی/۲۴ دسامبر به ریاست مسعود پزشکیان رئیس‌جمهور و با حضور سران قوای مقننه و قضائیه و همچنین اعضای حقوقی و حقیقی شورای عالی فضای مجازی، «اعضا ضمن تأکید بر اهمیت حکمرانی قانونمند در فضای مجازی به رفع محدودیت‌های دسترسی به برخی سکوهای پرکاربرد خارجی شامل واتس‌اپ و گوگل‌پلی، با اجماع رای مثبت دادند». رفع فیلتر از پیام‌رسان تلگرام نیز به ارائه تلگرام از طریق سکوهای داخلی مشروط شده است.

ستار هاشمی، وزیر ارتباطات دولت جمهوری اسلامی در شبکه اجتماعی ایکس/توییتر اعلام کرد گام اول رفع فیلترینگ با همدلی و وفاق برداشته شده و در این زمینه از رئیس جمهوری و همراهی رسانه‌ها تشکر کرد. او جزییاتی از این گام اول ارائه نداده است.

تا لحظه نگارش این گزارش همچنان دسترسی به پلتفرم‌های واتس‌اپ و گوگل‌پلی در ایران مسدود گزارش شده است.

احتمال تصویب اینترنت طبقاتی

یکی از مهمترین طرح‌های حکومت ایران برای محدود کردن اینترنت طرح طبقاتی‌کردن دسترسی به اینترنت است که در طرح دولت تحت عنوان «ساماندهی اینترنت اقشار» معرفی شده است. درباره تصویب این طرح هنوز اظهارنظر مستقیمی انجام نشده است اما به‌نظر می‌رسد دولت و سایر نهادهای حکومت ایران بر سر طبقاتی‌کردن اینترنت توافق دارند.

با توجه به اظهارنظرها درباره «همراهی شورای عالی فضای مجازی با دولت پزشکیان» احتمال می‌رود بخش‌های دیگر طرح دولت از جمله «تقویت سکوهای داخلی توسط نهادهای حاکمیتی و بخش خصوصی»‌ و ارائه پلتفرم‌های فیلترشده مانند یوتیوب «از طریق درگاه‌های حکمرانی‌پذیر» نیز تصویب شده باشد.

کارشناسان بارها درباره رواج پوسته‌های جعلی و ناامن پیام‌رسان‌ها و استفاده حکومت ایران از پوسته‌ها و سکوهای داخلی برای جاسوسی‌ و نظارت بر شهروندان هشدار داده‌اند.

وبسایت انتخاب ساعاتی پیش از این جلسه، از نامه ۱۳۶ نماینده مجلس به شورای مجازی خبر داد که در این نامه نمایندگان خواستار تداوم فیلترینگ «سکوهای خارجی» شده بودند.

در آخرین روزهای شهریور سال ۱۴۰۱ و بعد از شروع اعتراضات سراسری به قتل حکومتی ژینا (مهسا) امینی و آغاز جنبش «زن، زندگی، آزادی» حکومت ایران به دلایل امنیتی بسیاری از پلتفرم‌ها از جمله واتس‌اپ، اینستاگرام، لینکدین، اپل‌استور و… فیلتر شدند. طبق گزارش‌ فعالان اقتصادی فیلترینگ پلتفرم‌های خارجی ضرر و زیان اقتصادی هنگفتی به شهروندان وارد کرده و از سوی مقابل باعث سرریز شدن سود فراوان به جیب فروشنده‌های فیلترشکن و وی‌پی‌ان و همچنین انحصاری‌ شدن بسیاری از پلتفرم‌های جایگزین در ایران شده است.