عربستان، میزبان مذاکرات صلح اوکراین ــ روسیه حضور ندارد

به گفته یک مقام بلندپایه در کی‌یف، عربستان سعودی در حال آماده شدن برای میزبانی نشستی برای بحث در مورد طرح ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهوری اوکراین برای بازگشت صلح و ختم جنگ در کشورش است.

آندری یرماک، رئیس دفتر زلنسکی، روز یکشنبه ۳۰ ژوئیه/ ۸ مرداد گفت که مقام‌های چندین کشور در نشست عربستان سعودی شرکت خواهند کرد، اما نگفت که این نشست در چه زمانی و در کدام شهر برگزار خواهد شد.

روزنامه وال استریت ژورنال که برای اولین بار گزارشی از این اجلاس با استناد به اطلاعات «دیپلمات‌های درگیر در این گفت‌وگو» منتشر کرد، گفت که این مذاکرات در روزهای ۵ و ۶ اوت (۱۴ و ۱۵ مرداد) در شهر جده با حضور حدود ۳۰ کشور برگزار خواهد شد.

وال‌استریت ژورنال گفت که مقامات اوکراینی و غربی امیدوارند که این تلاش‌ها بتواند در اجلاس صلح اواخر امسال به اوج خود برسد، جایی که رهبران جهانی اصول مشترک برای حل و فصل جنگ را تعیین خواهند کرد.

یرماک در تلگرام نوشت، گفت‌وگو درباره فرمول صلح اوکراین انجام خواهد شد که «شامل ۱۰ نکته اساسی است که اجرای آن نه تنها صلح را برای اوکراین تضمین می‌کند، بلکه مکانیسم‌هایی را برای مقابله با درگیری‌های آینده در جهان ایجاد می‌کند».

پیش از این، اوکراین فرمول ۱۰ ماده‌ای صلح را شامل احیای تمامیت ارضی اوکراین، خروج نیروهای روسی، آزادی همه زندانیان، دادگاهی برای مسئولان تجاوز و تضمین امنیت اوکراین ارائه کرده بود.

یرماک گفت: «ما معتقدیم که طرح صلح اوکراین باید به عنوان مبنای (ختم جنگ) در نظر گرفته شود، زیرا جنگ در سرزمین ما در حال وقوع است.»

وی افزود: «این نشست در عربستان سعودی پس از گردهمایی مقامات ارشد کشورهای جهان در کپنهاگ، پایتخت دانمارک در اواخر ژوئن انجام می‌شود.»

کشورهایی که در نشست اولیه مذاکرات صلح اوکراین شرکت کردند شامل برزیل، هند، ترکیه و آفریقای جنوبی بودند.

بر اساس گزارش وال‌استریت ژورنال، ۳۰ کشور دعوت‌شده برای نشست جده شامل شیلی، مصر، کشورهای اتحادیه اروپا، اندونزی، مکزیک، لهستان، بریتانیا، ایالات متحده و زامبیا هستند.

به گزارش خبرگزاری آسوشیتدپرس، روسیه به این نشست دعوت نشده است. این خبرگزاری به نقل از یک مقام (بدون افشای نام)، نوشت که انتظار می‌رود یک مقام بلندپایه دولت آمریکا نیز در این مراسم شرکت کند.

نشست صلح جده به دنبال بازدید زلنسکی از نشست سران اتحادیه عرب در همین شهر در ماه مه برای تحت فشار قرار دادن این کشورها برای حمایت از کی‌یف صورت می‌گیرد.

از زمانی که روسیه در فوریه ۲۰۲۲ جنگ تمام عیار علیه اوکراین را آغاز کرد، کشورهای عربی عمدتاً بی‌طرف مانده‌اند؛ تا حدی به خاطر روابط نظامی و اقتصادی‌شان با مسکو.

عربستان سعودی همچنین روابط نزدیکش را با روسیه به عنوان بخشی از گروه اوپک پلاس حفظ کرده است. اما میزبانی از چنین مذاکراتی به ارتقای شهرت محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان سعودی کمک می‌کند، که به دنبال تنش‌زدایی با ایران و فشار برای صلح در جنگ چند ساله سعودی در یمن بوده است.

برای اوکراین، گفت‌وگوها همزمان با تلاش‌های این کشور برای تقویت وضعیت امنیتی خود است.

یرماک همچنین روز یکشنبه گفت که اوکراین هفته آینده مذاکراتی را با ایالات متحده در مورد توافق دوجانبه در مورد تضمین‌های امنیتی آغاز خواهد کرد. او گفت که این گفت‌وگوها در راستای اجرای بخشی از بیانیه رهبران گروه ۷ در اوایل ماه جاری میلادی است که زمینه را برای کشورها فراهم می‌کند تا به اوکراین برای تقویت قوای نظامی‌اش کمک کنند.

یرماک گفت که اوکراین به دنبال «تعهدات خاص و بلندمدتی است که توانایی اوکراین برای پیروزی در حال حاضر و جلوگیری از تجاوز روسیه در آینده را تضمین کند».

مقام‌های آمریکایی خبر اوکراینی‌ها در مورد این مذاکرات را تأیید نکرده‌اند.

در همین حال، طرح‌های صلح دیگری در بحبوحه جنگ مطرح شده است.

ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه، در آخر هفته با رهبران آفریقا در سن پترزبورگ دیدار کرد و در مورد طرح پیشنهادی‌اش برای صلح هم با آن‌ها سخن گفت. چین و پاپ فرانسیس نیز جداگانه تلاش کرده‌اند تا طرحی ارائه دهند. هیچ جزئیاتی از این طرح‌ها منتشر نشده است.

همزمان با این تحولات دمیتری مدودف، یکی از مقامات ارشد روسیه روز یکشنبه گفت که ممکن است روسیه مجبور به استفاده از سلاح هسته‌ای در صورت موفقیت اوکراین در ضدحمله‌اش شود. این آخرین مورد از یک سری تهدید‌های هسته‌ای است که در ماه‌های گذشته بارها از زبان روس‌ها شنیده شده است.

مدودف، نایب رئیس شورای امنیت روسیه در پیامی در تلگرام نوشت: «فقط تصور کنید که مهاجمان... با همراهی ناتو، موفق شوند و در نهایت بخشی از سرزمین ما از بین برود. در این صورت باید بر اساس مقررات فرمان ریاست جمهوری روسیه از سلاح هسته‌ای استفاده کنیم.»

رئیس جمهوری سابق روسیه افزود: «خیلی ساده است. هیچ راه حل دیگری وجود نخواهد داشت. دشمنان ما باید برای جنگجویان ما دعا کنند که نگذارند جهان در آتش (جنگ) هسته‌ای فرو رود.»