بالاگرفتن آتش جنگ با تلاش اوکراین برای گشودن راه صادرات غله

آتش جنگ در اوکراین با حمله‌ی موشکی به مقر فرماندهی نیروی دریایی روسیه در کریمه بالا گرفت.

جمعه ۲۲ سپتامبر تصویرهایی از انفجار مقر فرماندهی نیروی دریایی روسیه در بندر سواستوپول در جنوب غربی شبه‌جزیره کریمه منتشر شد؛ انفجاری حاصل برخورد موشک اوکراین به آن. منابع روس گفته اند موشک از نوع «سایه توفان» (Storm Shadow) بود که بریتانیا فراهم کرده و هواپیمایی اوکراینی آن را شلیک کرده است.

اطلاعات ارتش اوکراین شنبه ۲۳ سپتامبر ادعا کرد ۹ تن در این حمله کشته و ۱۶ تن مجروح شده اند و دو ژنرال روس هم در میان زخمی‌ها هستند.

پس از حمله، وزارت دفاع روسیه اعلام کرده بود که یک سرباز مفقود شده است.

گزارش‌هایی از کشته شدن ویکتور سوکولوف، فرمانده ناوگان دریای سیاه روسیه خبر داده بودند اما هنوز رسماً تأیید نشده اند.

مقام‌های نظامی روس شنبه ۲۳ سپتامبر بار دیگر از حمله هوایی به سواستوپول خبر دادند.

همزمان مقامی در کریمه از حمله سایبری بی‌سابقه به زیرساخت دیجیتال کریمه خبر داد.

در روز حمله به مقر فرماندهی نیروی دریایی روس‌ها در کریمه، حمله موشکی نیروی هوایی مسکو به زیرساخت غیرنظامی شهر کرمنچوک در استان پولتاوای اوکراین، یک کشته و ۱۶ مجروح برجای گذاشت.

شنبه جنگ در باخموت هم شدت گرفت. سربازان اوکراینی با استفاده از توپ‌های هویتزری که ایالات متحده و متحدانش در ناتو در اختیار کی‌یف قرار داده اند، خطوط روسیه را زیر آتش گرفت.

چرا اوکراین حمله‌ها به ناوگان دریای سیاه روسیه را شدت داده است؟

اولکسی دانیلوف، منشی شورای امنیت اوکراین، در پیامی توئیتری تهدید کرد که نیروهای مسلح اوکراین ناوگان دریایی روسیه در دریای سیاه را مثل کالباس، قطعه‌قطعه می‌کند.

دلیل حمله‌های شدت‌گرفته‌ی اوکراین را باید در نگرانی‌اش از توقف صادرات غله فهمید؛ به ویژه پس از تحولاتی که در رابطه‌اش با همسایه‌ی غربی، لهستان، رخ داده است.

پس از آنکه روسیه به اوکراین حمله کرد و خطوط دریانوری در دریای سیاه بسته شد، بخشی از غلات اوکراین از طریق زمینی به کشورهای همسایه در شرق اروپا صادر می‌شد. کشاورزان این کشورها اما معترض‌اند که واردات غلات ارزان اوکراینی باعث ضرر و زیان آنها شده است.

در مه، کمیسیون اروپایی واردات غلات به لهستان، مجارستان، بلغارستان، رومانی و اسلوواکی را برای محافظت از کشاورزان آنها منع کرد ولی جمعه گفت این ممنوعیت دیگر پایان یافته است. لهستان و اسلوواکی و بلغارستان بلافاصله گفتند که به ممنوعیت واردات غلات اوکراین ادامه می‌دهند.

این در حالی است که توافق صادرات غله مسکو و کی‌یف به میانجیگری ترکیه هم ژوئیه فروپاشید و روسیه خطوط کشتی‌رانی دریای سیاه را به روی صادرات غله اوکراین بست.

اوکراین که زیر جنگ با اقتصادی فروپاشیده دست‌و‌پنجه نرم می‌کند، نیاز شدیدی به درآمد حاصل از صادرات غلات دارد. ولودیمیر زلنسکی، رئیس جمهوری اوکراین، چهارشنبه در سخنرانی‌اش در سازمان ملل کشورهای اروپایی که وادرات غلات را ممنوع کرده‌اند، به ریاکاری و «بازی کردن به نفع روسیه» متهم کرد.

در واکنش، لهستان سفیر اوکراین را احضار کرد. ماتئوش موراویه‌تسکی، نخست‌وزیر لهستان هم که دولتش در آستانه‌ی انتخابات و در رقابت سخت با جریان نیرومند راست افراطی است، چهارشنبه گفت که این کشور ارسال سلاح به اوکراین را متوقف می‌کند.

این البته تهدیدی لفاظانه بود. لهستان تمام سلاح‌هایی را که می‌توانست، ابتدای جنگ ارسال کرد و اکنون مسیر ارسال سلاح ایالات متحده و ناتو به اوکراین است. به علاوه، لهستان به شدت وابسته واشنگتن، بزرگترین تأمین‌کننده سلاح برای اوکراین است.

اما در انتخابات پارلمانی پیش رو در روز ۱۵ اکتبر حزب «عدالت و قانون» لهستان برای حفظ قدرت نیاز به رأی روستاها و شهرهای کوچکی دارد که اکثرا کشاورزند و نارضایتی‌شان می‌تواند در نتیجه انتخابات اثر بگذارد و دولت راست‌گرای کنونی را از قدرت برکنار کند.

بنابراین، اوکراین در تلاش برای یافتن راهی برای افزایش صادرات غلات است و حمله‌ها به ناوگان دریای سیاه روسیه را شدت بخشیده است.

افزایش رایزنی برای دریافت کمک‌های مالی و نظامی

همزمان ولودیمیر زلنسکی توری در آمریکای شمالی برای دریافت کمک مالی و نظامی بیشتر از آمریکا و کانادا داشت.

دولت جو بایدن گفت که ۳۲۵ میلیون دلار به اوکراین کمک می‌کند، درحالی‌که حمایت جمهوری‌خواهان آمریکایی از اوکراین رو به کاهش است. در مجموعاً چهار دور گذشته‌ای که حمایت جمهوری‌خواهان و دموکرات‌ها در کنگره کمک به اوکراین را آسان کرده بود، واشنگتن ۱۱۳ میلیارد دلار به کی‌یف کمک کرده است.

پنجشنبه که زلنسکی در آمریکا در حال رایزنی بود، روسیه بزرگترین حمله از اواسط ماه گذشته میلادی به اوکراین را انجام داد و توپخانه‌ها و موشک‌های روسی در شهرهای مختلف اوکراین زیرساخت‌ها را هدف قرار دادند و سه تن را هم کشتند.

بر اساس آخرین گزارش‌ها که هنوز رسماً تأیید نشده، جو بایدن با واگذاری «تعداد کمی» موشک‌های اتاکمز به اوکراین موافقت کرده است. این موشک‌ها تا ۳۰۰ کیلومتر برد دارند.

زلنسکی در اوتاوا هم موفق‌ بود و توانست قول کانادا برای کمک نظامی ۶۵۰ میلیون دلاری ظرف سه سال آینده را بگیرد. جاستین ترودو، نخست‌وزیر کانادا گفت که ۵۰ خودروی زرهی، اعزام مربیان پرواز با جت اف‌ـ‌۱۶ و کمک به تعمیر و نگهداری تجهیزات بخشی از این کمک‌ها است.

غرب به خاطر تلاش کمتر جهت صلح و ارسال هر چه بیشتر تجهیزات نظامی به جنگ در اوکراین در معرض انتقاد است.

از سوی دیگر، سیاست روسیه و جنگ ویرانگرش در اوکراین نه تنها جان‌های بسیاری را گرفته، بلکه قیمت جهانی غذا را به شدت افزایش داده است؛ آتشی که دودش به چشم آسیب‌پذیرترین جمعیت‌ها در این‌گوشه و آن‌گوشه سیاره می‌رود.