آیدا کیخایی و تجربه مهاجرت

آیدا کیخائی از بازیگران شناخته شده ایرانی و دانش‌آموخته رشته تئاتر از دانشکده هنرهای زیبا دانشگاه تهران است. او در نمایشی که به تازگی به کارگردانی محمد یعقوبی، همسرش روی صحنه می‌رود بازی می‌کند. یعقوبی نمایش‌نامه را به دو زبان و انگلیسی و فارسی نوشته است و نام انگلیسی و فارسی آن هم با هم فرق دارد. این نمایش به انگلیسی: Erworm و به فارسی: «تیمور لنگ» نام دارد.

آیدا کیخائی درباره تجربه مهاجرت می‌گوید:

مصاحبه با او را ببینید و بشنوید:

کیخائی بازیگری در تئاتر را از سال ۱۳۷۴ هم‌زمان با تحصیل در رشته بازیگری آغاز کرد و یکی از بنیان‌گذاران گروه تئاتر «این‌روزها» بود که در سال ۱۳۸۱ در تئاتر ایران با نمایش «قرمز و دیگران» نوشته و کار محمد یعقوبی اعلام موجودیت کرد. کیخایی از سال ۲۰۱۵  همراه همسرش در کانادا زندگی می‌کند. او در سال  ۲۰۱۸ نمایش «تیم شنا» نوشتهٔ جابر رمضانی را به انگلیسی در فستیوال سامرورکس در تورنتو به روی صحنه برد که با استقبال بسیار زیادی در این فستیوال موجه شد.

آیدا کیخایی در سال ۲۰۲۰ پس از بازی به زبان انگلیسی در نمایش «زمستان شصت و شش» در فستیوال نکست‌استیج در تورنتو مورد توجه منتقدان قرار گرفت. او درباره تجربه بازیگری به زبان دوم می‌گوید:

کیخایی یادآوری می‌کند که تجربه بازیگری با کارگردانی متفاوت است. «تجربه زیستن به جای دیگری» فقط برای بازیگر روی صحنه اتفاق می‌افتد. این تجربه به گفته کیخایی «وسوسه‌انگیز» است.

او یادآوری می‌کند که نخستین نقش‌اش در مهاجرت در نقش یک تازه‌وارد بود. بنابراین لهجه مانع بزرگی نبود. اما در کارهای بعدی می‌بایست لهجه را بپذیرد. او راهکاری را هم یافته است: بیان کلمات انگلیسی به سکل زبان صحنه در یک نمایش فارسی‌زبان. کاری سخت دشوار اما میسر.

کیخایی در این مصاحبه با جنبش «زن، زندگی، آزادی» و مواضع متفاوت هنرمندان مهاجر نیز اشاره می‌کند. برخی که نگران سفر به ایران بودند، سکوت را ترجیح دادند. کیخایی می‌گوید این گروه از هنرمندان را درک نمی‌کند.