اعتراضات و بازداشت‌های گسترده در ترکیه پس از بازداشت امام‌اوغلو
دستگیری اکرم امام‌اوغلو، مهم‌ترین رقیب اردوغان، نگرانی‌های بین‌المللی را برانگیخته است. در ترکیه هزاران نفر اعتراض کردند و ده‌ها نفر بازداشت شدند. دستگاه قضایی ترکیه شرکت ساختمانی امام‌اوغلو را هم توقیف کرد.
اعتراضات در استانبول علیه بازداشت اکرم امام‌اوغلو، شهردار این شهر
پس از بازداشت اکرم امام‌اوغلو، شهردار استانبول، شرکت ساختمانی او نیز توقیف شد. دادستانی کل استانبول در بیانیه‌ای اعلام کرد که کنترل شرکت ساختمانی امام‌اوغلو بر اساس گزارش‌های تحقیقاتی مربوط به جرایم مالی توسط یک دادگاه جنایی انجام شده است.
مقامات ترکیه روز گذشته، چهارشنبه ۲۹ اسفند / ۱۹ مارس مهم‌ترین رقیب سیاسی رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهور این کشور را دستگیر کردند. به امام‌اوغلو اتهاماتی از جمله فساد و «حمایت از یک گروه تروریستی» وارد شده است. منتقدان این دستگیری را دارای انگیزه‌های سیاسی می‌دانند.
«تلاش برای کودتا علیه رئیس‌جمهور آینده»
حزب جمهوری‌خواه خلق (CHP)، بزرگترین حزب اپوزیسیون، این اقدام را «تلاش برای کودتا علیه رئیس‌جمهور آینده ما» خواند. اورزولا فون در لاین، رئیس کمیسیون اروپا، این بازداشت را «بسیار نگران‌کننده» توصیف کرد و هشدار داد که ترکیه به‌عنوان عضو شورای اروپا و نامزد عضویت در اتحادیه اروپا باید به ارزش‌های دموکراتیک و به‌ویژه حقوق مقامات منتخب احترام بگذارد.
دولت آلمان، کشوری که بیشترین شهروندان ترکیه‌ای در اروپا را دارد نیز این دستگیری را مورد انتقاد قرار داد و آن را «عقب‌گردی جدی برای دموکراسی در این کشور» خواند. در برلین نیز علیه دستگیری امام‌اوغلو تظاهرات شد.
اکرم امام‌اوغلو به‌عنوان یکی از کسانی که بیشترین بخت پیروزی مقابل اردوغان در انتخابات ریاست‌جمهوری سال ۲۰۲۸ را دارد، شناخته می‌شود. با بازداشت این چهره سیاسی ۵۴ ساله، سرکوب مخالفان که ماه‌هاست ادامه دارد، به اوج تازه‌ای رسیده است. دولت ترکیه هرگونه انگیزه سیاسی در این پرونده را رد کرده است.
اعتراضات در ترکیه
شب گذشته در ترکیه اعتراضاتی علیه دستگیری امام‌اوغلو صورت گرفت. به‌رغم ممنوعیت تظاهرات، هزاران نفر در استانبول با حضور گسترده پلیس در مقابل شهرداری جمع شدند. جمعیت خواستار استعفای اردوغان شدند و او را متهم کردند که می‌خواهد با این بازداشت بزرگترین رقیب خود را از سر راه بردارد. به‌گزارش رسانه‌ها، در حاشیه این اعتراضات درگیری‌ها و دستگیری‌هایی رخ داد.
شبکه «هالک تی‌وی» گزارش داد که در آنکارا نیز صورت گرفت. در دانشگاه فنی خاورمیانه (ODTÜ) درگیری‌هایی بین دانشجویان و پلیس گزارش شد و شماری از معترضان دستگیر شدند.
تحقیقات درباره صدها پست در شبکه‌های اجتماعی
از دیروز بسیاری از شبکه‌های اجتماعی و پیام‌رسان‌ها در ترکیه با محدودیت مواجه شده‌اند. امروز، پنج‌شنبه یکم فروردین / ۲۰ مارس نیز این محدودیت‌ها ادامه دارد. یامان آکدنیز، فعال حقوق سایبری، در شبکه اجتماعی اکس نوشت که اعتراضات و انتقادات آنلاینی نسبت به اقدامات مقامات در حال پیگیری است.
بنا به گزارش‌های رسمی، تا صبح پنج‌شنبه بیش از ۱۸ میلیون پست در مورد این موضوع تنها در پلتفرم اکس منتشر شده است. علیه چندین کاربر شبکه‌های اجتماعی تحقیقاتی در حال انجام است و ۳۷ نفر تاکنون دستگیر شده‌اند. علی یرلیکایا، وزیر کشور ترکیه، در شبکه اجتماعی اکس نوشت که به‌دلیل «پست‌های تحریک‌آمیز» در مجموع علیه ۲۶۱ کاربر تحقیق شده که ۶۲ مورد آن‌ها در خارج از کشور هستند.
ابطال مدرک دانشگاهی
یلماز تونج، وزیر دادگستری ترکیه، پیش از اعتراضات هشدار داده و ارتباط تحقیقات قضایی با اردوغان را «ادعایی بی‌اساس» خوانده بود. به‌گفته او، تحقیقات درباره اتهامات فساد و حمایت از یک گروه تروریستی علیه امام‌اوغلو در حال انجام است. او و شش نفر دیگر متهم به حمایت از حزب کارگران کردستان (PKK) هستند.
به‌گزارش خبرگزاری آناتولی، زمینه تحقیقات تروریستی، همکاری بین حزب جمهوری‌خواه خلق و حزب برابری و دموکراسی خلق‌ها (Dem)، حزب مدافع حقوق کُردها، در انتخابات محلی بوده است. این احزاب برای کسب اکثریت در شوراهای محلی با هم همکاری کرده بودند.
دستگیری امام‌اوغلو یک روز پس از ابطال مدرک دانشگاهی او توسط دانشگاه استانبول صورت گرفت. اگر این تصمیم تأیید شود، او از نامزدی در انتخابات ریاست‌جمهوری محروم خواهد شد.
«نوعی کودتای غیرنظامی»
قرار بود یکشنبه آینده حزب جمهوری‌خواه خلق نامزد اصلی خود را برای انتخابات معرفی کند. به‌گفته هورجان اصلی آکسوی، کارشناس سیاست ترکیه، دولت با این بازداشت می‌خواست مانع انتخاب امام‌اوغلو شود. این نخستین بار در تاریخ ترکیه است که دولت حتی انتخابات درون‌حزبی را نیز متوقف می‌کند. او گفت: «این گامی به سوی اقتدارگرایی کامل است. این نوعی کودتای غیرنظامی است». اصلی آکسوی افزود آنکارا به‌خوبی می‌داند که در حال حاضر هیچ واکنش جدی از سوی اتحادیه اروپا یا ایالات متحده آمریکا در قبال اقدامات داخلی‌اش صورت نمی‌گیرد.
رجب طیب اردوغان تاکنون در مورد این پرونده اظهارنظری نکرده است. به‌گزارش خبرگزاری دولتی آناتولی، دست‌کم ۸۷ نفر دیگر همراه با امام‌اوغلو دستگیر شده‌اند و علیه ۱۰۶ نفر تحقیقات در حال انجام است. امام‌اوغلو پس از دستگیری به اداره پلیس استانبول منتقل شد و قرار است در آن‌جا اظهارات خود را ارائه دهد. به‌گفته کانون وکلای ترکیه، ثبت تمام اظهارات ممکن است تا روز یکشنبه طول بکشد.
چندین تحقیق علیه مخالفان اردوغان
این اولین بار نیست که تحقیقات «تروریستی» علیه مقامات سیاسی و مخالفان اردوغان در ترکیه انجام می‌شود. به‌تازگی عده‌ای از شهرداران حزب برابری و دموکراسی خلق‌ها به‌دلیل چنین تحقیقاتی از سمت خود برکنار شده و توسط مدیران وابسته به دولت جایگزین شدند. هنوز مشخص نیست که آیا در مورد امام‌اوغلو نیز چنین اتفاقی خواهد افتاد یا خیر. افزون بر او، شهرداران دو منطقه در استانبول و یک خواننده مشهور نیز دستگیر شده‌اند.
جلوگیری از نامزدی امام‌اوغلو
معرفی امام‌اوغلو به‌عنوان کاندیدای ریاست‌جمهوری حزب جمهوری‌خواه خلق مدت‌ها پیش از انتخابات، ممکن است به این دلیل باشد که این حزب می‌خواست او را از سرکوب سیاسی محافظت کند. امام‌اوغلو در چندین پرونده دیگر با خطر حبس و محرومیت از فعالیت‌های سیاسی روبه‌روست اما او هرگونه اتهامی را رد می‌کند. از ماه‌ها پیش، گشودن پرونده‌های قضایی علیه مخالفان و جامعه مدنی افزایش یافته است.
پیروزی امام‌اوغلو در انتخابات شهرداری استانبول در سال ۲۰۱۹، که پرجمعیت‌ترین شهر و استان ترکیه است، به‌عنوان بزرگترین شکست حزب اردوغان تا آن زمان شناخته می‌شود. حزب حاکم عدالت و توسعه (AKP) تا آن زمان این کلان‌شهر را اداره می‌کرد. در انتخابات محلی سال ۲۰۲۴، امام‌اوغلو بار دیگر در استانبول پیروز شد.
براساس نظرسنجی‌های اخیر، امام‌اوغلو بخت خوبی برای پیروزی در انتخابات ریاست‌جمهوری آینده دارد. اردوغان بیش از ۲۰ سال است که ترکیه را به‌عنوان نخست‌وزیر یا رئیس‌جمهور اداره می‌کند و خود زمانی شهردار استانبول بود.
براساس قانون اساسی فعلی، او در انتخابات سال ۲۰۲۸ نمی‌تواند دوباره نامزد شود، مگر اینکه پارلمان به برگزاری انتخابات زودهنگام رأی دهد. برای این کار، حزب او و متحدانش در پارلمان به آرای مخالفان نیاز دارند.
نظرها
نظری وجود ندارد.