آمریکا: در مذاکرات آتش‌بس اوکراین پیشرفت داشته‌ایم، به زودی بیانیه می‌دهیم

هیأت‌های دیپلماتیک اوکراین و ایالات متحده قرار است روز سه‌شنبه ۵ فروردین/ ۲۵ مارس در عربستان سعودی دیدار کنند. این دیدار پس از مذاکرات روز دوشنبه میان مقامات روسیه و آمریکا در ریاض برگزار می‌شود که با هدف بررسی پیشنهاد آتش‌بس محدود در دریای سیاه انجام شد؛ طرحی که واشنگتن امیدوار است راه را برای مذاکرات گسترده‌تر صلح هموار کند.

منابع کاخ سفید اعلام کرده‌اند که مذاکرات در ریاض پیشرفت‌هایی داشته و انتظار می‌رود «در آینده نزدیک» بیانیه‌ای مثبت منتشر شود. یک منبع روس نیز به رویترز گفته است مذاکرات دوشنبه شب به پایان رسیده و پیش‌نویس بیانیه مشترک برای تأیید نهایی به مسکو و واشنگتن ارسال شده است. هدف این است که این بیانیه روز سه‌شنبه منتشر شود. با این حال، سخنگوی کرملین تأکید کرده است که هیچ سندی امضا نخواهد شد.

بر اساس گزارش شبکه CBS، قرار است آمریکا و روسیه صبح سه‌شنبه بیانیه‌ای مشترک درباره این مذاکرات منتشر کنند.

ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهور اوکراین، در سخنرانی شبانه خود اعلام کرد که هیأت اوکراینی پس از پایان مذاکرات روسیه و آمریکا در ریاض با تیم آمریکایی دیدار خواهد کرد. به گفته یک منبع در هیأت اوکراینی، این گفت‌وگوها روز سه‌شنبه انجام می‌شود.

هفته گذشته، روسیه پیشنهاد ترامپ برای آتش‌بس کامل ۳۰ روزه در اوکراین را رد کرد و تنها با توقف حمله به زیرساخت‌های انرژی موافقت کرده است. ترامپ گفته است در مذاکرات فعلی مسائلی همچون خطوط مرزی، مالکیت نیروگاه‌ها و تقسیم قدرت مطرح شده است.

در همین حال، حملات روسیه و اوکراین همچنان ادامه دارد. اوکراین اعلام کرد در حمله موشکی روسیه دست‌کم ۸۸ نفر زخمی شده‌اند و روسیه نیز اوکراین را متهم کرده است که در حمله‌ای هدفمند دو خبرنگار و راننده آن‌ها را کشته است. وزیر خارجه اوکراین با انتقاد از رفتار روسیه گفت: «مسکو از صلح سخن می‌گوید، اما همزمان مناطق مسکونی در شهرهای اوکراین را بمباران می‌کند.»

آتش‌بس دریایی؟

مذاکرات ریاض در ادامه تماس‌های تلفنی اخیر بین ترامپ، زلنسکی و پوتین و همچنین دیدار مقام‌های اوکراینی و آمریکایی در روز یکشنبه در عربستان انجام شد. ترامپ که حمایت دیپلماتیک از اوکراین را کاهش داده، گفته هدفش پایان سریع جنگ است.

کاخ سفید تأکید کرده است هدف اولیه مذاکرات در عربستان دستیابی به آتش‌بس دریایی در دریای سیاه و تضمین ایمنی کشتیرانی است. با این حال، از سال ۲۰۲۳ و پس از عقب‌نشینی نیروی دریایی روسیه از مناطق مورد مناقشه، درگیری‌های دریایی کاهش یافته و اوکراین موفق شده برخی بنادر خود را عملیاتی کند.

سخنگوی کرملین گفت این مذاکرات «در درجه اول درباره ایمنی کشتیرانی است» و روسیه از اجرایی نشدن برخی خواسته‌هایش در توافق پیشین سازمان ملل درباره دریای سیاه ناراضی است.

بر اساس گزارش‌ها، هیأت آمریکایی به رهبری اندرو پیک از شورای امنیت ملی کاخ سفید و مایکل آنتون از وزارت خارجه در مذاکرات حضور داشتند. طرف روسی را نیز گریگوری کاراسین، رئیس کمیسیون روابط خارجی سنای روسیه، نمایندگی می‌کند.

کاراسین در جریان مذاکرات گفته است گفتگوها «خلاقانه» پیش می‌رود و مسائل مورد اختلاف دو کشور بررسی شده است.

ترامپ از روند مذاکرات ابراز رضایت کرده و گفته است از تعامل با پوتین خشنود است. با این حال، قدرت‌های اروپایی همچنان نسبت به نیت واقعی پوتین برای سازش تردید دارند و معتقدند او همچنان بر خواسته‌های حداکثری خود پافشاری می‌کند.

پوتین گفته است آماده مذاکره درباره صلح است اما اوکراین باید به‌طور رسمی از پیوستن به ناتو صرف‌نظر کند و نیروهای خود را از چهار منطقه‌ای که روسیه به‌طور یک‌جانبه آن‌ها را ضمیمه کرده، خارج کند.

مایک والتز، مشاور امنیت ملی کاخ سفید، گفته است که هیأت‌های آمریکا، روسیه و اوکراین هم‌اکنون در یک مجموعه در ریاض حضور دارند. به گفته او، علاوه بر آتش‌بس دریایی، خطوط تماس میان دو ارتش، اقدامات راستی‌آزمایی، نیروهای حافظ صلح و تثبیت خطوط فعلی نیز در دستور کار مذاکرات قرار دارد.