چرا راست افراطی اسرائیل تلاش کرد جلوی دستگیری سربازان مظنون به تجاوز جنسی به یک زندانی فلسطینی را بگیرد؟

ارتش اسرائيل روز دوشنبه ۸ مرداد / ۲۹ ژوئیه، ۹ سربازان اسرائیلی را به ظن آزار و تجاوز جنسی به یک زندانی فلسطینی در بازداشتگاه بدنام سدی تیمان (Sde Teiman) دستگیر کرد. فعالان راست افراطی اسرائيل در یورشی که در آن دست‌کم یک وزیر کابینه بنیامین نتانیاهو و نمایندگان راست ‌افراطی در کنست نیز حضور داشتند، تلاش کردند مانع این دستگیری شوند.

معترضان، پرچم اسرائیل به‌دست به این بازداشتگاه هجوم بردند و در حالی که شعار «شرم کنید» سر می‌دادند با «پلیس نظامی» درگیر شده و سعی کردند مانع بازداشت سربازانی شوند که برای بازجویی دستگیر شده‌اند. آن‌ها از سربازان مظنون به شکنجه و تجاوز جنسی دفاع کردند و گفتند که سربازها «به وظیفه خود عمل می‌کنند».

طبق گزارش رسانه‌های اسرائيل برخی از معترضان موفق نشدند وارد پایگاه شوند. روزنامه هاآرتص به نقل از یکی از سربازان نوشته که برخی از اعضای ارتش هم در این درگیری به سمت پلیس نظامی که برای بازداشت سربازان آمده بود اسپری فلفل زده‌اند.

به گفته رسانه‌های محلی تظاهرکنندگان در ادامه سعی کردند به پایگاه نظامی بیت لید (Beit Lid)، جایی که سربازان به آنجا منتقل شده بودند، نفوذ کنند.

ماجرا از کجا شروع شد؟

ارتش اسرائیل روز دوشنبه اعلام کرد که ۹ سرباز را پس از طرح ادعای «آزار فاحش» یک زندانی در بازداشتگاه سدی تیمان بازداشت کرده است. این تأسیسات که قبلاً یک پایگاه نظامی بوده پس از حمله ۷ اکتبر حماس به اسرائيل و آغاز جنگ اسرائیل در غزه برای محبوس کردن فلسطینی‌هایی که اسرائيل در غزه بازداشت می‌کند به‌کار گرفته شد.

ارتش اسرائیل جزییات بیشتری در مورد آزار ادعایی فاش نکرد و تنها گفت که مقام ارشد حقوقی ارتش تحقیقاتی را آغاز کرده است. اما رسانه‌های اسرائیلی گزارش دادند که یک اسیر فلسطینی پس از جراحات شدید و در حالی که قادر به راه رفتن نیست به بیمارستان منتقل شده است. با این‌حال نزدیک به دو ماه پیش گزارش‌هایی از شکنجه جسمی و روانی بازداشت‌شدگان در این تأسیسات منتشر شد که خود اسرائیلی‌ها از آن پرده برداشته بودند.

طبق گزارش تایمز اسرائیل دستور بازداشت سربازان از سوی یفت تومر-یروشالمی، ژنرال و وکیل نظامی اسرائیل صادر شده و تحقیقات پلیس نظامی در مورد اتهام شکنجه و تجاوز جنسی آغاز شده است.

بر مبنای گزارش هاآرتص، سربازان بازداشت‌شده متعلق به یگانی به نام نیروی ۱۰۰ هستند که وظیفه حفاظت از بازداشتگاه سدی تیمان را برعهده دارد.

«مبارزان قهرمان» یا مأموران «جانی»؟

در اسرائيل ارتش دخالت راست افراطی و حمله به پایگاه نظامی را محکوم کرد. هرتزی هالوی، رئیس ستاد کل ارتش اسرائیل در بیانیه‌ای گفت که راست افراطی نباید با ارتش که سرگرم جنگ در غزه (و کشتار فلسطینی‌ها) است درگیر شود. او گفت: «نفوذ به یک پایگاه نظامی و برهم‌زدن نظم در آنجا رفتار تندی است که به هیچ وجه قابل‌قبول نیست. ما در بحبوحه جنگ هستیم و اقداماتی از این دست امنیت کشور را به خطر می اندازد. من به شدت این حادثه را محکوم می‌کنم و ما در تلاش هستیم تا نظم را در پایگاه برقرار کنیم.»

بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائيل هم حمله به تأسیسات ارتش را شدیداً محکوم کرد و خواستار حفظ آرامش شد. یوآو گالانت، وزیر دفاع اسرائیل هم به‌نوعی تلاش کرد جو را آرام کند و گفت: «ما باید به طرف‌های مجاز اجازه دهیم تا تحقیقات لازم را انجام دهند.»

با این‌حال سیاستمداران راست افراطی نظر دیگری دارند. آن‌ها نگران «تحقیر سربازان» و تغییر تصویر نظامیان‌اند و از ارتش خواسته‌اند تحقیقات درباره سربازها را متوقف کند. بتسالل اسموتریچ، وزیر دارایی اسرائیل در اکس/توییتر یک پیام ویدئویی منتشر کرد، سربازان را «مبارزان قهرمان» اسرائيل خواند و خطاب به وکیل نظامی اسرائيل گفت که دست از سر «مبارزان قهرمان» اسرائيل بردارد.

ایتامار بن گویر، وزیر امنیت ملی و سایر اعضای حزب راست افراطی اوتزما یهودیت پا را فراتر گذاشتند و اعلام کردند که برای آزادی سربازان به سمت سدی تیمان می‌روند.

یولی ادلشتاین، رئیس کمیته امور خارجه و دفاع کنست هم اعلام کرد که روز سه‌شنبه برای بحث درباره دستگیری‌ها جلسه استماع برگزار خواهد کرد و گفت: «سربازان ما جنایتکار نیستند و این تعقیب تحقیرآمیز سربازان ما برای من غیرقابل قبول است».

هاآرتص به نقل از یاریو لوین، وزیر دادگستری اسرائيل گفت که از دیدن «تصاویر خشن دستگیری سربازان» شوکه شده است.

اظهارات چه کسانی باعث دستگیری سربازان اسرائیلی شد؟

دقیقاً مشخص نیست. همچنین این‌که چرا تحقیقات درباره شکنجه این زندانی مشخص انجام می‌شود هم نامعلوم است. در عین‌حال صداهای افشاگر حتی از درون اسرائيل هم شنیده می‌شوند. سازمان غیردولتی اسرائیلی «شکستن سکوت» (Breaking the Silence) که متشکل از کهنه‌سربازان ارتش است روز دوشنبه بیانیه‌ای را در اکس/توییتر منتشر و تأکید کرد که اسرائیل اسیران فلسطینی را در شرایط وخیمی در زندان‌ها نگه می‌دارد.

این سازمان به طعنه نوشت: «ده‌ها زندانی کشته شده، محدودیت‌های نامحدود که منجر به قطع عضو می‌شود، عمل‌های پزشکی بدون بیهوشی، کم خوابی، ضرب و شتم وحشیانه، شکنجه جنسی؛ این‌ها دلایلی نیست که به خاطر آن‌ اوباش دست‌راستی به رهبری وزرای کنست به بازداشتگاه سدی تیمان یورش بردند. دلیل آن دستگیری سربازان مظنون به شکنجه جنسی یک زندانی فلسطینی است».

سربازان سابق ارتش اسرائيل معتقدند حمله‌ای که به رهبری گروه MK Zvi Sukkot و به اتفاق وزرای دست‌راستی برای نشان‌دادن حمایت از سربازان مظنون انجام شده «اساساً حکم حمایت کامل از آزار وحشیانه و غیرقابل تصور فلسطینی‌ها را صادر می‌کند».

برخی دیگر گروه‌های حقوق بشری، از جمله «انجمن حقوق مدنی در اسرائیل» هم آزار شدید بازداشت شدگان در تأسیسات سدی تیمان را تأیید کرده‌اند.

آیا این اولین بار است که از شکنجه در زندان‌های اسرائيل گفته می‌شود؟

جواب منفی‌ست. فلسطینی‌ها و گروه‌های حقوق بشری حتی قبل از شروع دور جدید حملات اسرائيل به غزه در ماه اکتبر، نقض گسترده حقوق فلسطینی‌ها در زندان‌های اسرائیل را مستند کرده‌اند. پیشتر یک وکیل فلسطینی روایت‌های دلخراشی از تجاوز و شکنجه علیه زندانیان در زندان‌ها به اشتراک گذاشت.

خالد مهاجنا، وکیل کمیسیون امور بازداشت شدگان و بازداشت شدگان سابق، روایت دو زندانی فلسطینی‌ را از بدرفتاری در زندان‌های اسرائیل به اشتراک گذاشت. یکی از آن‌ها یک روزنامه‌نگار است که می‌گوید شاهد تجاوز به زندانیان غزه در داخل تأسیسات سدی تیمان بوده است که با زندان گوانتانامو مقایسه شده.

مهاجنا گفت که براساس شواهد بازجوها یک زندانی دیگر را برهنه کردند، به او برق متصل کردند و مورد آزار جنسی قرار دادند.

خبرگزاری آسوشیتدپرس و گزارش‌های گروه‌های حقوق بشری هم در یک سری تحقیقات شرایط وخیم را در مرکز سدی تیمان که بزرگترین بازداشتگاه اسرائیل هم محسوب می‌شود، آشکار کرده‌اند.

در گزارش سال جاری آژانس سازمان ملل متحد برای پناهندگان فلسطینی (اونروا) نیز بدون اشاره به این بازداشتگاه آمده است که زندانیان فلسطینی در حین بازداشت مورد بدرفتاری و آزار قرار گرفته‌اند.

روزنامه واشنگتن پست هم در گزارشی تحت عنوان «اینجا گوانتوناموست» بر مبنای گفت‌وگو با زندانیان و وکلای سابق فلسطینی و بررسی گزارش‌های کالبدشکافی، از خشونت و محرومیت افسارگسیخته در سیستم زندان‌های اسرائیل خبر داده است. واشنگتن پست به نقل از پزشکان عضو گروه «پزشکان برای حقوق بشر اسرائیل» فاش کرده که از هفتم اکتبر تاکنون دست‌کم ۱۲ فلسطینی از کرانه باختری اشغالی و اسرائيل در زندان‌های اسرائیل جان داده‌اند. این گزارش بر اساس اظهارات شاهدان تأیید می‌کند که یکی از زندانیان فلسطینی پس از این‌که زندان‌بانان اسرائیلی او را مورد ضرب و شتم قرار دادند به‌دلیل پارگی طحال و شکستگی دنده جان خود را از دست داد. زندانی دیگری که به یک بیماری مزمن مبتلا بوده به‌دلیل عدم رسیدگی پزشکی جان داده است و زندانی دیگری پیش از مرگش ساعت‌ها فریاد زده است.

آیا تحقیقات درباره زندان‌های اسرائیل توانسته در وضعیت زندانی‌های فلسطینی تغییر محسوسی ایجاد کند؟

جواب کوتاه و کلی به این پرسش نیز منفی است. این گزارش‌ها فقط بر فشار بین‌المللی بر اسرائیل به دلیل جنگ در غزه افزوده است؛ فشارهایی که تاکنون نه مانع کشته‌شدن غیرنظامیان فلسطینی در غزه و کرانه باختری اشغالی شده و نه توانسته جلوی شکنجه و مرگ احتمالی زندانیان فلسطینی را بگیرد.

وزارت امور خارجه ایالات متحده آمریکا در ماه مه اعلام کرد که در حال بررسی اتهام‌های مربوط به آزار و بدرفتاری اسرائیلی‌ها با زندانیان فلسطینی است اما هنوز هیچ نتیجه‌ای از این بررسی منتشر نشده است.

سازمان عفو بین‌الملل هم در ماه جاری از اسرائیل خواست به بازداشت نامحدود فلسطینی‌های غزه و آنچه «شکنجه افسارگسیخته» در زندان‌هایش خواند، پایان دهد. عفو بین‌الملل اعلام کرد که پرونده ۲۷ زن و مرد فلسطینی از جمله یک پسر ۱۴ ساله را ثبت کرده است که «تا چهار ماه و نیم» بدون این‌که بتوانند با خانواده‌هایشان تماس بگیرند در بازداشت بودند.

در طرف مقابل حماس هم به آزار و بدرفتاری با اسیران اسرائيلی متهم است.

از زمان آغاز جنگ اسرائیل علیه غزه، بیش از ۹ هزار فلسطینی بازداشت شده‌اند.