هفتادوششمین جلسه دادگاه حمید نوری: «یک کامیون آمد و می‌شد دید پر از جنازه است»

«من سال ۶۰ دستگیر شدم و دلیلش هواداری از یک سازمان کمونیستی -فدائیان اقلیت- بود».

منوچهر پیوند: «بله همین که به چنین جرمی دستگیر شدم فی نفسه محکوم شدم.»

منوچهر پیوند: «بله حکمم است سال ۱۳۶۱ در اوین این حکم را گرفتم.»

منوچهر پیوند: «فکر کنم در بند یک اوین بودم… تقریبا بیشتر ماه‌های سال ۶۱ را من اوین بودم»

منوچهر پیوند: بله تقریبا…

منوچهر پیوند: بله این اسم مستعار من است و بعد از اوین من را به قزل‌حصار بردند. فکر کنم آخرهای سال ۶۱ ما یک گروهی بودیم که به قزل‌حصار بردند و تا پاییز ۶۵ در قزل‌حصار بودیم… بعد از آن ما را به زندان گوهردشت بردند.»

منوچهر پیوند: «اتفاقاتی در قزل‌حصار رخ داد که لحاظ تبلیغی برای رژیم خیلی گران تمام شد برای همین زندانیان سیاسی را به گوهردشت بردند… درگیری‌ها، ضرب و شتم‌ها، مسائل این‌چنینی… مثلا اگر شما به کسی کمک می‌کردی به انفرادی می‌بردند…»

منوچهر پیوند: «ماهش یادم نیست ولی تا آخر ۶۷ گوهردشت بودم. بعد از قتل‌عام‌ها نزدیک اسفند ما را به اوین بردند بعد نزدیک‌های عید نوروز بود که چند روزی ظاهرا آزاد شدیم، ولی اجازه ندادند وسایلمان را ببریم…

منوچهر پیوند: «نوروز یکی از بزرگ‌ترین اعیاد ایرانیان است، آغاز بهار… یک هفته‌ای پیش پدر و مادرم بودم و رفتم وسایلم را پس بگیرم که دوباره ۲۰ روزی زندانی شدم…»

منوچهر پیوند: «البته بگویم باید هر روزی که نماینده دادستان تعیین می‌کرد می‌رفتم خودمان را معرفی می‌کردیم.»

منوچهر پیوند: «ما بند ۷ بودیم… به ما به بند هفتی‌ها معر‌وف بودیم، این بند شرایط خاصی داشت و دید داشت به دو طرف. ما فرقی با بقیه نداشتیم…»

منوچهر پیوند: «تا اواخر سال ۶۶ ما با مذهبی‌ها عمدتا مجاهدین با هم بودیم، بعد از اینکه سال ۶۶ سر ورزش ضرب و شتم زیادی شد و تعدادی از بچه‌ها مصدوم و مجروح شدند، از آخرهای ۶۶ مذهبی‌ها و بقیه را جدا کردند…»

منوچهر پیوند: «غیرمذهبی‌ها… ما که چپ بودیم…»

منوچهر پیوند: «یکی از طرف حیاط که کمک می‌کرد با بندهای دیگر و بندهای پایین تماس داشته باشیم، از پشت هم که محل رفت و آم پاسدارها و زندانبان‌ها بود… ما در طبقه سوم یعنی بالاترین طبقه بودیم.»

منوچهر پیوند: بله درست است…

منوچهر پیوند: «بند زیر هم بچه‌های چپ بودند و به بند ۸ معروف بود»

منوچهر پیوند: «حدود ۸۰ نفر بودیم، چون مدام کم و زیاد می‌شد…»

منوچهر پیوند: «تقریبا تمام مدت گوهردشت آنجا -بند ۷- بودیم تا بعد از اعدام‌ها… بعد که از دادگاه مرگ بیرون آمدم نفهمیدم من را کجا بر‌دند…»

منوچهر پیوند: «اوایل مرداد، فکر کنم ۵-۶ مرداد که پاسدارها داخل بند آمدند، تلویزیون بند را بردند، بلندگویی به دیوار بود گاهی اخبار پخش می‌کردند که قطعش کردند، هواخوری قطع شد ملاقات‌ها قطع شد، هیچ‌کس را به بهبداری نمی‌بردند، همه چیز قطع شد… بعد دوستان ما با افراد دیگر از طریق مورس تماس گرفتند، یکی از آنها بهنام کرمی بود که فوت کرده می‌توانم اسمش‌ را بیاورم، بقیه ایران هستند نمی‌توانم بگویم… از مجاهدین خبر آمد که ۲۰۰ نفر از آنها اعدام شده باورش بسیار سخت بود، چون کسانی بودند که حکم داشتند و سال‌ها در زندان بودند… من بیشتر وقت‌ها از پنجره هم حیاط را نگاه می‌کردم هم آن پشت، یک دفعه چیز عجیبی دیدم، دیدم یک کوه دمپیایی نزدیک … پر از دمپایی بود، من صدا کردم و خیلی از بچه‌های بند آمدند این صحنه را نگاه کردند و این اولین شوکی بود که به ما وارد شد… در شهریور من دیدم بعضی از آدم‌ها دراز کشیده‌اند و چیزی رویشان انداخته‌اند، ولی مشخص بود آدم‌ند، انتهای این جنازه‌ها یک تریلی هم بود… اولش باور نمی‌کردیم این‌ها ممکن است انسان باشند، ولی بعدا که آمدند جمع کردند کاملا محرز شد که انسانند… بعد از چند روز یک کامیون آمد و می‌شد دید پر بود از جنازه که رویش چیزی کشیده بودند ولی مشخص بود که قتل‌عام شده‌اند و دارند می‌برند. من همان موقع صدا کردم و خیلی از بچه‌های بند آمدند و این صحنه را دیدند. بعد از این ماجراها فکر کنم پنجم با هفتم شهریور تاریخش یادم نیست، چند پاسدار آمدند دم بند از جمله برادر عباسی، ۲۰ اسم را خواندند و گفت بیرون بیایند، چشم‌بند هم به اندازه کافی نبود هرکی هرچی داشت بست و بیرون رفت، ما را از طبقه‌ای به طبقه پایین‌تر بردند، یک جایی دور از هم ما را نشاندند، اینجا بیشتر ناصریان سوال‌کننده بود و در مورد حکم و این‌ها سوال می‌کرد و با این سوالات تقسیم‌بندی می‌کردند. من را بردند دم در جایی که حکم صادر می‌کردند… دادگاه مرگ… من نشسته بودم متوجه من نبودند، البته افراد دیگری هم بودند، ناصریان سراغم آمد گفت دادگاه رفتی؟ گفتم نه، گفت پاشو بیا… من چهار بار در جمهوری اسلامی دادگاه رفتم، با چشم‌بند بودم همیشه ولی این بار گفتند چشم‌بند را برادر، من را بردند اتاقی که از اتاق معمولی بزرگ‌تر بود و روبه‌رویم ۱۵-۱۶ نفر بودند، چند نفر آخوند بودند و بقیه لباس شخصی داشتند، من دو نفر را خوب می‌شناختم، نیری و اشراقی… بقیه را ندیده بودم بیشتر سوالات را هم نیری می‌پرسید و همین بود که حکم‌ات چیست و غیره و یکی هم این بود مسلمان هستی یا نه، منم گفتم مسلمان نیستم نمازم نمی‌خوانم، نیری گفت کافری وقت ما را نگیر… اشراقی دوباره همین سوالات را پرسید و گفت به عقاید خانواده‌ات نزدیکی یا همین اتهامی که دستگیر شدی؟ من گفتم به عقیده خانواده‌ام نزدیک‌تر هستم، چون می‌دانستم غیر از این اعدام است. نیری گفت از اتاق ببریدش بیرون… ما را به اندازه یک طبقه بالا بردند، بعضی‌ها را دست راست و بعضی را دست چپ نشاندند…»

«نیری گفت نمی‌گذارم اعدام شوی باید روزی صد بار نعلین من را ماچ کنی، این‌ها را به جلیل شهبازی گفت… شهبازی به این نتیجه رسیده بود که مدت‌ها باید این شکنجه‌ها را تحمل کند، نتیجتا با شیشه مربا در توالت شکم‌اش را پاره کرد و نبردند به بهداری تا همانجا درگذشت. سپس ناصریان آمد و گفت این رفیق‌تان کار را تمام کرد و هر کسی می‌خواهد خودکشی کند بفرماید… تمام مدتی که ما در آن اتاق بودیم وقتی می‌رفتیم توالت پاسدارها ما را می‌زدند و وقتی هم برمی‌گشتیم به همین صورت… این وضعیت ادامه داشت تا دوباره روزی برای مصاحبه آمدند، من از همه مسن‌تر بودم برای همین سروقت من آمدند، من گفتم نه و دوباره بردند کابل زدند… من در دادگاه برای اینکه نجات پیدا کنم گفتم به عقاید خانواده‌ام نزدیک هستم، چون در‌ویش هستیم و یکی از‌کسانی که همیشه من را مسخره می‌کرد همین برادر عباسی بود… بعد از همه این همه ماجراها همه را به خط بردند تا به بند دیگه‌ای بردند… جهتی که می‌بر‌ند به سمت آخر بندها بود، جایی که همه می‌دانستند اعدام‌ها صورت گرفته… در این لحظه من به این نتیجه رسیدم که ما هم کتک خوردیم هم اعدام می‌شویم، ولی ما را به بند ۸ در پایین بردند، ناصریان گفت اینجا بند شماست باید همین‌جا بمانید، حدود ۲۰۰ نفر بودیم با یک توالت و حمام… همانجا ناصریان گفت بقیه همه اعدام شدند، فقط شما هستید، خودتان می‌دانید با زندگی‌تان… اگر برویم در جزئیات خیلی زیاد می‌شود.»

منوچهر پیوند: «من تا قبل از گوهردشت او را ندیده بودم… اولین بار در گوهردشت دیدمش… اسم زیاد شنیده بودم ولی قیافه را ندیده بودم.»

منوچهر پیوند: «بیشتر کسانی که به دادیاری رفته بودند اسم او را شنیده بودند… مصاحبه می‌خواستند منم مصاحبه نکردم در نتیجه ماندم.»

منوچهر پیوند: «سال ۶۶ تعدادی از بچه‌های بند و من را دادیاری خواستند، وقتی می‌گوییم دادیاری یعنی آدم‌های خاصی آنجا هستند که می‌توانند سوال کنند، سوالاتی مثل حکمت چیست، چند سال زندانی، نماز می‌خوانی یا نه و اتهامت را قبول داری، مصاحبه می‌کنی یا نه و غیره…»

منوچهر پیوند: «بله، چشم‌بند داشتیم، ولی ندیدم چه کسی بود»

منوچهر پیوند: «می‌گفتند ناصریان است، اما خودش هیچ‌گاه نیامد بگوید دادیار است، اما از کارهایی که می‌کرد مشخص بود توانایی و قدرت دارد.»

دادستان: ربط برادر عباسی به این موضوع چیست؟

رئیس دادگاه گفت او عباسی را به این موضوع ربط نداده و گفته بقیه در موردش صحبت کرده‌اند.

منوچهر پیوند: «من تا روزی که پاسدارها آمدند دم بند و ما را صدا کردند عباسی را ندیده بودم، فقط اسم‌اش را شنیده بودم که معاون دادیاری است…»

دادستان: شما چگونه فهمیدید این فرد عباسی است؟

منوچهر پیوند: «وقتی اسم‌ها را خواندند گفتند بروید آماده شوید بیرون بیایید و بچه‌هایی که او را می‌شناختند گفتند این برادر عباسی است. ابتدا وقتی اسامی را می‌خواندند هیچ‌کس چشم‌بند نداشت و همه را می‌دیدیم…»

بعد از این پاسخ رئیس دادگاه به مدت ۱۵ دقیقه وقت تنفس اعلام کرد.

منوچهر پیوند: «نه آنها نبودند، ولی کسانی که بودند من آنها را نمی‌شناختم…»

منوچهر پیوند: «این‌طور می‌گفتند من نمی‌دانم ولی از نوع برخوردهایش تشخیص می‌دادیم…»

منوچهر پیوند: «بله»

منوچهر پیوند: «بله، ناصریان در قزلحصار هم دستیار دادیار بود…»

منوچهر پیوند: بله

منوچهر پیوند: «می‌گفتند رئیس زندان است، نرمال به زندانی نمی‌گویند کی چکاره است؟ از رفتارهایشان می‌فهمیدیم..»

منوچهر پیوند: «قبل از شهریور هم داخل بند می‌آمد اما دقت نکردم که کی هست…»

منوچهر پیوند: «ناصریان و لشکری با هم بودند، البته اولین بار دم در اتاق همین برادر عباسی بود که گفت نماز می‌خوانید؟ گفتیم نه، گفت حالا معلوم می‌شود که می‌خوانید…»

منوچهر پیوند: بله

منوچهر پیوند: «عباسی و تعدادی پاسدار دیگر… اسامی را خواند و ما هم رفتیم بیرون… من بعضی اسم‌ها را یادم است از جمله خودم، رضا ژیرک‌زاده، بیژن بازرگان، مجید ولی، امیرهوشنگ صفائیان، محمود قاضی و جواد نجفی و اسم دیگری به خاطرم نمی‌آید، یک سری هم جلوی بند بودند که اتهامات اکثریت و حزب توده داشتند که اسامی زیاد یادم نیست جز بهمن رونقی و ناخدا حکیمی…»

منوچهر پیوند: «نه این‌طور نیست… من به خاطر سوگندی که خوردم باید واقعیت را بگویم. من خودم وقتی آن متن‌ها را از سوئدی به فارسی برگرداندم هیچی از آن متوجه نشدم، برای همین باز دوباره به خاطرات و ذهنم فشار آوردم تا چیزی که به یاد دارم را بیان کنم…»

منوچهر پیوند: بله

منوچهر پیوند: «بعدا ما را بردند دم دادگاه و ناصریان آنجا از ما پرسید…»

منوچهر پیوند: بله

منوچهر پیوند: بله

منوچهر پیوند: «من به اندازه ۴-۵ متر با در دادگاه فاصله داشتم…»

منوچهر پیوند: «ما بارها ناصریان را دیده بودیم و از برخوردهایش می‌شناختیم… خیلی‌ها را می‌شناختیم که مسئولیت داشتند مثل عادل…»

منوچهر پیوند: «نوع صداش، تن صدایش، خشونت برخوردش، مشخص بود…»

منوچهر پیوند: بله همین که رفتم داخل ناصریان چشم‌بند من را برداشت.

منوچهر پیوند: «نیری حاکم شرع بود و عکس و کارهایی که کرده بود در روزنامه‌هایی که برای ما می‌آمد می‌دیدیم… اشراقی هم همین‌طور وقتی به عنوان دادستان دادگاه انقلاب مرکز معرفی شد عکسش در روزنامه‌ها بود.»

منوچهر پیوند: «برای هر طبقه‌ای یک راهروی اصلی وجود دارد اگر بخواهی به ساختمان‌های دیگر بروی، وقتی ما را بالا بردند به همان راهروی اصلی بردند و همانجا نشاندند…»

منوچهر پیوند: «بله، ولی یک جورهایی می‌شد بچه‌هایی که سمت چپ نشسته بودند را دزدکی دید… بعضی از آن بچه‌هایی که جزو ۲۰ نفر بودند سمت چپ نشسته بودند.»

منوچهر پیوند: «بله او هم سمت چپ نشسته بود… ما مدت زیادی هم‌بند بودیم، اصطلاحی در زندان هست که می‌گویند هم‌خرج، زندانیانی که وضع مالی خوبی ندارند با آنهایی که وضعشان خوب است و خانواده‌ها برایشان پول می‌فرستند به بقیه کمک می‌کردند، البته این از نظر زندانبان جرم بود و اگر می‌فهمیدند ما را ضرب و شتم می‌کردند. در زندان گوهردشت بقیه کارهای جمعی مثل ورزش هم ممنوع بود…»

منوچهر پیوند: «بچه‌هایی که سمت چپ نشسته بودند همه معتقد بودند که اعدام شدند، ولی اگر منظور این است من کسی را دیده باشم اعدام شده باشد من ندیدم، از کل زندان گوهردشت که اتهام چپ داشتند فقط ۲۰۰ ماندند و خود ناصریان گفت همه را اعدام کردند، دیگر چه استنادی از این بیشتر؟»

منوچهر پیوند: خیر

منوچهر پیوند: «من الان اسم منصور نجفی شوشتری هم یادم افتاد…»

منوچهر پیوند: «بله سمت چپ بود و بعد از آن هیچ‌وقت ندیدمش…»

منوچهر پیوند: «فکر کنم ۲ تا ۳ ساعت»

منوچهر پیوند: «صدایشان می‌آمد ولی نزدیک ما نبودند… صدای کسانی که زندانبان بودند را می‌شنیدیم.»

منوچهر پیوند: «تنها چیزی که در ذهنم باقی مانده، یکی از آن زندان‌بان‌ها داد می‌زد این گندکاری چیست انجام دادید، ۳۰ نفر بی‌گناه اعدام شدند.»

منوچهر پیوند: «بله شنیدم… ولی نتوانستم تشخیص بدهم صدای چه کسی بود.»

منوچهر پیوند: «الان که به حافظه‌ام رجوع می‌کنم به نظر برادر عباسی بود که داد می‌زد، چون غیر از رئیس زندان که لشکری باشد و ناصریان معاونش کس دیگری چنین قدرتی نداشت که این کار را بکند…»

منوچهر پیوند: «من به شما حق می‌دهم… فقط وقتی به این تاریخ‌ها فکر می‌کنم این فشارها به سروقتم می‌آید، من عزیزترین دوستانم را آنجا از دست دادم.»

منوچهر پیوند: «بله دقیقا، چون من چشم‌بند داشتم و نمی‌توانستم ببینم.»

منوچهر پیوند: «ما را بردند برای مصاحبه و وقتی همه گفتیم نه، همه را خواباندند و کابل زدند…»

منوچهر پیوند: «حدود ۱۰ روز بعد از دادگاه… قبل از این هم برای نماز خواندن کابل زده بودند.»

منوچهر پیوند: «بله… اما قبلش عباسی آمد و گفت نماز می‌خوانید؟ گفتیم نه و گفت مشخص می‌شود که نماز می‌خوانید یا نه و چشم‌بند نداشتیم چون داخل اتاق بودیم.»

منوچهر پیوند: «من الان بخواهم در مورد چند سال زندان توضیح بدهم مثلا در مورد قرل‌حصار و اوین که حرف نزدیم، اگر بخواهیم همه این‌ها را بگوییم چند روزی می‌شود وقت نیست… هر ۷ نفر ما را بیرون آوردند، دو نفر را به شدت زدند و بقیه قبول کردند نماز بخوانند، از ما دو نفر هم یکی خودکشی کرد و فقط من ماندم… این غیر از این است که در هر نوبت از دستشویی ما را کتک می‌زدند.»

منوچهر پیوند: «فکر کنم حدود ۱۵ روز… این یک پروسه بود و همه را یک دفعه بیرون نیاوردند.»

منوچهر پیوند: «نه ثابت بودیم، این را هم بگویم شهبازی را می‌آوردند راهروی همان بند کوچک شلاق می‌زدند که خودکشی کرد.»

منوچهر پیوند: «کسانی که زنده می‌ماندند آنجا می‌آوردند و آخرها فکر کنم ۲۰ – ۲۱ نفر بودیم… در کل از بند ۷ نهایتا ۳۰ یا ۳۲ نفر زنده مانده بودند آنگونه که از بچه‌ها شنیدم، بقیه را به آمفی تئاتر برده بودند و اعدام کردند.»

منوچهر پیوند: «همه این اتفاقات همان روز نیافتاد، چون مشغول بودند از بند ما آدم می‌آوردند، یکی دو روز هیچ اتفاقی نیافتاد…»

منوچهر پیوند: «همان روز چشم‌بند داشتیم و دیدیم، بقیه مواقع چشم‌بند داشتیم وقتی زندانی را می‌بردند به جایی و نمی‌دیدیم.»

منوچهر پیوند: «نمی‌دانم، فقط یک نفر گفت آنها را ببرید به بندشان و نمی‌دانم کی بود.»

منوچهر پیوند: «حدس می‌زدیم اما دقیق نه…»

منوچهر پیوند: «نمی‌دانم، انقدر سخت بود آدم باور کند آنها اعدام شده‌اند، می‌گفتیم آنها را به بند دیگر برده‌اند.»

منوچهر پیوند: «همین گروه گروه که بعد از دادگاه می‌آوردند به اتاقی می‌بردند…»

منوچهر پیوند: «این اتفاقات همان روز افتاد که ما را بعد از دادگاه بالا بردند و دست راست و چپ نشاندند، بعد از اینکه ما را بردند آن اتاق دیگر ارتباط ما قطع است و هیچ ارتباطی نداریم…»

منوچهر پیوند: «آن چیزی که به یاد دارم یکی گفت آنها را ببرید و کسی که قدرت داشته باشد می‌تواند این را بگویید و غیر از این دو نفر نمی‌تواند باشد.»

منوچهر پیوند: «منظورم سه نفر است در زندان گوهردشت، لشکری بود که می‌گفتند رئیس زندان است، ناصریان بود که رئیس دادیاری بود و برادر عباسی که می‌‎گفتند معاون ناصریان است.»

منوچهر پیوند: «من خودم مدرکی یا سندی جای ندیدم، ولی شایع بود این موضوع و ناصریان همه کاره زندان بود و بالاتر لشکری و کارهای مربوط به زندانی را دادیاری می‌تواند دستور بدهد نه کس دیگری.»

«همیشه با هم بودند و دستوراتی که می‌داد مشخص بود…»

منوچهر پیوند: «از آن اتاق دیگر کسی نرفت که بر نگردد، فقط یک نفر خودکشی کرد.»

منوچهر پیوند: «من این را در دادگاه گفتم، وقتی پرسیدند به عقیده خودت نزدیک هستی یا خانواده‌ات، بعد از آنجایی که بخشی از این دراویش که به آنها می‌گویند یارسان که از دید جمهوری اسلامی کافر هستند اما چون خدا را قبول دارند شامل این حکم (اعدام) نمی‌شوند.»

منوچهر پیوند: «آنجا در دادگاه عباسی نبود که ببیند من چه گفته‌ام، اما خبر داشت و بعدا وقتی من را می‌دید می‌گفت هه درویش رو…»

منوچهر پیوند: «الان حضور ذهن ندارم چند بار، اما چندین بار این را شنیدم.»

منوچهر پیوند: «خود من هستم، در دانمارک شما می‌توانید اسم و فامیل را عوض کنید مشکلی ندارد.»

منوچهر پیوند: «صفرعلی اسم فامیلم است.»

منوچهر پیوند: «بعضی وقت‌ها لباس معمولی می‌پوشید و بعضی وقت‌ها هم لباس سبز می‌پوشید…»

منوچهر پیوند: «هیچ شکی ندارم، من او را به اسم عباسی می‌شناسم، همانطور که الان کسی بگوید پیوند یا صفرعلی من همان آدم هستم.»

منوچهر پیوند: « این را بعدها از طریق فیس‌بوک متوجه شدم که بچه‌های کانون زندانیان سیاسی ساکن سوئد می‌نوشتند.»

منوچهر پیوند: «تقریبا اوایل مرداد بود که آمدند تلویزیون‌ها را بردند… فکر کنم حدودا ۱۰-۱۵ روز گذشته بود که ما این دمپایی‌ها را دیدیدم. دو تا برادر بودند که یکی مجاهد و یکی چپ بود از طریق مورس با هم تماس گرفتند…»

منوچهر پیوند: «کسان دیگری هم بودند حالا من این‌ها را اسم بردند…»

منوچهر پیوند: «بله چون برای ما سوال بود این همه دمپایی برای چی اینجا جمع شده. کسی دیگری به نام بهنام کرمی بود که وارد بود در مورس زدن، او هم تماس گرفت و این موضوع را تایید کرد.»

منوچهر پیوند: بله دقیقا!

منوچهر پیوند: «بله درست است»

منوچهر پیوند: «ما را از بند برای این کارها بیرون آوردند و یک مقداری به سمت چپ می‌آییم، و به لحاظ روانی هم آنچنان اضطرابی بر ما حاکم بود که نمی‌دانستیم کجا می‌رویم و چکار می‌کنیم.»

منوچهر پیوند: «من مطمئن نیستم برای همین تاکید زیادی روی این مسئله نداشتم.»

منوچهر پیوند: «بله شنیدم، خیلی از اتهامات آنها مطلع نیستم، ظاهرا همه اعدام شدند…»

منوچهر پیوند: «ندیدم ولی در موردش شنیدم… شنیدم جزو کسانی بود که اعدام شد. ولی چون با او خیلی نزدیک نبودم مطمئن نیستم.»

منوچهر پیوند: «نه متاسفانه چیزی از او به یاد ندارم.»

منوچهر پیوند: «اسمش را شنیدم و شنیدم که اعدام شده، ولی با خودش نزدیک نبودم»

منوچهر پیوند: «بله او را کاملا می‌شناسم ما از قزل‌حصار با هم بودیم و آخرین بار همان روزهایی که ما ۲۰ را بیرون بردند دیگر بقیه را ندیدیم.»

منوچهر پیوند: «از سال ۶۶ که زندانیان مذهبی و غیرمذهبی از هم جدا شدند با هم بودیم.»

منوچهر پیوند: «چیزی نشنیدم یادم نمی‌‌آید… آن محمود قاضی بود.»

منوچهر پیوند: «صفرعلی اسم خانوادگی من بود که وقتی به دانمارک آمدم عوض کردم و بابک هم اسم تشکیلاتی من بود.»

منوچهر پیوند: «نام اصلی خانوادگی ما صفرقلی، وقتی می‌خواستم شناسنامه بگیرم کسی که می‌نوشت طوری نوشت که شد صفرعلی، ولی اسناد همه این‍‌ها در شادشهر موجود است. شما در دانمارک می‌توانید نام‌تان را عوض کنید ولی مهم شماره شهروندی است…»

منوچهر پیوند: «همه این‌ها نوشته شده، صفرعلی، صفرقلی و نام تشکیلاتی‌ام بابک…»

منوچهر پیوند: «زندان چهار طبقه است، یک طبقه زیر زمین است و سه طبقه هم بالای زمین، ولی هر طبقه‌ای با راهروی اصلی به هم وصل هستند.»

منوچهر پیوند: «نه زندانی نداشت، اما زیرزمین داشت، حتی در طبقه اول هم زندانی نمی‌گذاشتند چون می‌گفتند وقتی به هواخوری می‌روند با هم ارتباط می‌گیرند. زندانیان در طبقه دوم و سوم بودند.»

منوچهر پیوند: «همان موقع می‌دانستیم، اما مدرک نداشیتم، همه زندانیان می‌دانستند عباسی معاون دادیار است…»

منوچهر پیوند: «من الان هم گفتم مدرکی ندارم، ولی همه می‌دانستند که ناصریان دادیار است و عباسی معاون دادیار، معمولا مسئولان امنیتی هیچ کدام خودشان و سمتشان را معرفی نمی‌کردند.»

منوچهر پیوند: «فکر کنم حدودار ۶ متر در ۱۰ بود… در هم تقریبا باز بود و بعضی از مسئولان زندان مثل ناصریان می‌توانستند بیایند ولی دخالتی در کار دادگاه نداشتند. این را هم شنیدم که به غیر از آن دو نفر بقیه نمایندگان مثل دادگستری و غیره ارگان‌های جمهوری اسلامی بودند برای اینکه بعدا کسی نگوید خبر نداشته‌اند.»

منوچهر پیوند: بله

منوچهر پیوند: «اینجا همه اسامی نوشته شده و آدم می‌فهمد چه کسی روبه‌رویش نشسته است، آنجا چنین چیزی نبود… فقط دو نفر روی صندلی نشسته بودند تا جایی که یادم است، فقط نیری و اشراقی و بقیه را نه می‌شناختم و نه عنوانی داشتند و نه چیزی روی سینه‌شان بود که بفهمیم چه کار هستند.»

منوچهر پیوند: «آنها را شناسایی نکردم، آنها آدم‌های معروفی بودند و اسم و عکس‌شان در همه رسانه‌ها بود…»

منوچهر پیوند: «من چنین کسی را شناسایی نکردم ولی شنیدم کسی به نام زمانیان آنجا بوده، او گاهی به داخل بندها می‌آمد و می‌گفت تا از شما نکشیم آزاد نمی‌شوید… ولی من آن روز یادم نمی‌آید زمانیان هم بود یا نه.»

منوچهر پیوند: «من او را در اوین دیدم در آن جمع ندیدم… من از اوین و قزل‌حصار هم خیلی گفتنی دارم اما فرصت نشد.»

منوچهر پیوند: «البته من به پلیس گفتم حضور ذهن زیادی ندارم و همه جاهای زندان را هم ندیده‌ام؛ آنها گفتند حالا یه چیزی بکش، من هم چیزی کشیدم…»

منوچهر پیوند: «من گفتم نه خطم خوبه و نه نقاشی کشیدم و مشخص است چقدر درهم است که با واقعیت نمی‌خواند… بند من آنجا مشخص نیست در حالی که اینجا مشخص است (منظور ماکت زندان است) و معروف بود که زمانیان نماینده وزارت اطلاعات در دادستانی است، ولی من آن روز او را ندیدم. من در این چند سال زندان اسامی زیادی در سر هم است که ممکن است الان یادم نباشد.»

منوچهر پیوند: «بله گفتم که ما پیش هیات مرگ رفتیم و چه برخوردهایی کردند. چون آنجا وقت کم بود من بیشتر در مورد زندان‌ها صحبت کردم تا دادگاه و این‌ها…»

منوچهر پیوند: «بله آنجا مترجم داشتند… یادم نمی‌آید درباره عباسی صحبت کردم یا نه، موضوع چیز دیگری بود، مثل این می‌ماند که در مورد لاجوردی اینجا صحبت کنم.»

منوچهر پیوند: «بله، این مدت دچار استرس هم بودیم و مدام از پنجره‌ها بیرون را نگاه می‌کردیم.»

منوچهر پیوند: «تقریبا همینطور است…»

منوچهر پیوند: «نه دیواره‌اش بود ولی چادر نداشت، دیواره‌اش حدود ۱ متر و نیم بود، حدود نیم متر جنازه کف کامیون بود و یک چیزی هم رویش کشیده بودند. کسی که از بالا نگاه می‌کرد می‌توانست ببیند این‌ها جنازه هستند، از بغل یا روبه‌رو مشخص نبود. چیزی که رویش کشیده بودند از طول و عرضش مشخص بود جنازه است.»

منوچهر پیوند: «بله پوشش نازک بود و کاملا برجستگی‌ها و فرو رفتگی‌ها بدن معلوم بود.»

منوچهر پیوند: «بله این مربوط به قبل از دیدن کامیون‌هاست…»

منوچهر پیوند: «بله پنجره که باز نمی‌شد، ما از لای آن کرکره‌ها می‌دیدیم و برای اینکه کمی خوب ببینیم لای کرکره‌ها را باز می‌کردیم.»

منوچهر پیوند: «نقشه اشکال دارد، من همانجا به پلیس هم گفتم این کار من نیست، کار من آهنگری است و یک آهن و دستگاه جوش بدهید همه کار می‌کنم. اگر دقت کنید آنجا که من نوشتم بند ۷ است و کامیون از آنجا می‌آید و بعد حسینیه است… ما از این پنجره‌ها اتفاقات را می‌دیدیم… کامیون از بغل آمفی‌تئاتر می‌پیچید و رد می‌شد و بعد ما دیگر کامیون را نمی‌دیدیم. در این فاصله تا بپیچد ما در این فاصله کامیون را دیدیم… خیلی ماشین‌های دیگر هم به همین صورت جنازه‌ها را حمل کردند ولی ما ندیدیدم.»

منوچهر پیوند: «اینجا تماما این محوطه خالی است، و کامیون اینجا آمده بود و مانده بود، اینجا در تمام این محوطه جنازه‌ها را چیده بودند. من نتوانستم بشمارم چندتا بودند، نه داخل کامیون و نه آنهایی که روی زمین بودند.»

منوچهر پیوند: «نه او را ندیدیم، شاید اسمش را شنیده باشم…»

منوچهر پیوند: «نه من چنین ادعایی نکردم، چون بازجویی من در کمیته مشترک بود…»

منوچهر پیوند: «نه برای اینکه وقتی من به اوین رفتم بند ۸ نبودم. کسی که این کار را می‌کرد و شما از او یاد کردید اسمش حامد بود و فقط بازجوی چپ‌ها بود.»

منوچهر پیوند: «بله درسته، گفتند عباسی در اوین بود گفتم من او را نمی‌شناسم ولی افراد دیگری را می‌شناسم اگر می‌خواهید نام ببرم.»

منوچهر پیوند: «من همچنین حرفی نزدم، گفتم گاهی لباس عادی می‌پوشید و گاهی هم لباس سبز، همه پاسدارها اینجوری بودند حتی در اوین هم… هر لباس سبزی هم لباس پاسداری نیست.»

منوچهر پیوند: «یادم نیست.. فضای اسم خواندن و این‌ها یادم است نه چیز دیگری.»

منوچهر پیوند: «من آنجا هم نگفتم برادر عباسی یونیفرم تنش بود، گفتم او اسم‌ها را خواند. بعد ۳۳ سال از آن روزها گذشته چطور می‌توان این جزئیات را به یاد آورد.»

منوچهر پیوند: «همیشه کمی ته ریش داشت تا جایی که به یاد دارم.»

منوچهر پیوند: «بله ریش‌اش حزب‌اللهی بود، از نظر من ریش گذاشتن فرق دارد با ریش حزب‌اللهی. توضیح تفاوت این دو تا کمی مشکل است…»

منوچهر پیوند: «بله منم بودم، ورزش جمعی در سال ۶۶ ممنوع بود و پاسدارها می‌آمدند همه را جمع می‌کردند می‌بردند و ۵۰ نفر را داخل اتاقی می‌کردند که هیچ نداشت و در را می‌بستند، بعد از حدود نیم ساعت یا بیشتر احساس خفگی به آدم دست می‌داد. بعد در را باز می‌کردند و ما هم تعادل نداشتیم و دو طرف راهرو می‌ایستاد و با هرچی که داشتند ما را می‌زدند.»

منوچهر پیوند: «بستگی داشت، به آن پاسدار…»

منوچهر پیوند: «نه حداقل یک ساعت و نیم، نمی‌خواستند که آدم را بکشند، می‌خواستند شکنجه کنند.»

منوچهر پیوند: «مرداد ماه بود، اواسط مرداد…»

منوچهر پیوند: روز بود

منوچهر پیوند: «از طبقه سوم حساب کنید، هر طبقه ۲ یا ۳ متر در نظر بگیرید، چیزی حدود شش یا هفت متر اگر ارتفاع کامیون‌ها را هم در نظر بگیریم. من هم در همان بند ۷ در بالا بودم که از دو طرف پنجره داشتیم، و پنجره‌هایی که به طرف بیرون است می‌توانید همه چیز را ببینید… الان دقیق حضور ذهن ندارم اتاق خودم بودم یا نه چون ما در اتاق‌ها رفت و آمد می‌کردیم، اما ما نزدیک حسینیه بودم…»

منوچهر پیوند: «ثابت نبودم مدام رفت و آمد می‌کردم چون می‌خواستم ببینم چه خبر است، غیر من از بچه‌های دیگر هم دیدند، همه کنجکاو بودند ببینند اوضاع به کجا می‌رود.»

منوچهر پیوند: «اوایل فقط حدس می‌زدیم، وقتی دمپایی‌ها را دیدیم مطمئن شدیم و بعد هم ارتباط گرفتیم. من غیر از این دو مورد چیز خاص دیگری ندیدم. بعد شب‌ها هم که ما خواب بودیم هر اتفاقی می‌افتاد نمی‌توانستیم ببینیم.»

منوچهر پیوند: «جنازه‌ها یکی دو روزی روی زمین بود، بعد جمع کردند و بردند، محلش را هم سم پاشی کردند. بعد دیدیم که کامیون‌ها آمدند… بعد چیز خاصی آنجا دیده نشد.»

منوچهر پیوند: «نه لحظه بردن اجساد را ندیدیم. تمیزکردن و سم پاشی را هم با چشم خودم دیدم. دیدم چیزی شبیه این کپسول‌ها روی دوششان بود و روی این جنازه‌ها سم پاشی می‌کردند.»

منوچهر پیوند: «بله، دفعه بعد مثلا فردایش. من دوباره این صحنه را دیدیم، یک بار وقتی جنازه‌ها روی زمین بود و یک بار هم کامیون‌ها را دیدیم. بعد از اینکه جنازه‌های روی زمین را بردند یک کامیون آمد…»

منوچهر پیوند: «روز بود، و کامیون در حال حرکت ولی نه با سرعتی که در خیابان می‌رود.»