روز دوم دادگاه لاهه: نمایندگان اسرائیل دفاعیات‌شان را ارائه دادند

روز جمعه ۱۲ ژانویه / ۲۲ دی، دومین روز از جلسه رسیدگی به شکایت آفریقای جنوبی از دولت اسرائیل به خاطر نقض پیمان منع نسل‌کشی در دیوان بین‌المللی دادگستری در شهر لاهه هلند برگزار شد.

نمایندگان اسرائیل در این جلسه که مختص دفاعیات آن‌ها بود اتهام نسل‌کشی را قویاً رد و از «عملیات نظامی» اسرائیل در غزه دفاع کردند.

اسرائیل تاکنون معمولاً دادگاه‌های بین‌المللی و بازرسی‌های سازمان ملل متحد را تحریم کرده و آن‌ها را «غیرمنصفانه و جانبدارانه» خوانده است. این از معدود دفعاتی است که دولت اسرائیل یک تیم حقوقی حرفه‌ای و کارکشته را به لاهه گسیل کرده است، که این خود نشانه اهمیت بالای شکایت آفریقای جنوبی است.

لیور حیات، سخنگوی وزارت خارجه اسرائیل در این رابطه به تلویزیون اسرائیلی «کان» گفت ما در این دادگاه شرکت کردیم چون «گناهکار نیستیم.» او افزود: «اگر یک طرف باشد که می‌خواهد دست به نسل‌کشی بزند، آن حماس است.»

جلسه رسیدگی به دفاعیات اسرائیل ساعت ۹ صبح آغاز شد.

تال بکر، مشاور حقوقی اسرائیلی در تالار کنفرانس «کاخ صلح»، محل استقرار دیوان بین‌المللی دادگستری، به عنوان نخستین نماینده دولت اسرائیل در این جلسه سخنرانی کرد و گفت: 

اشاره بکر به کاربرد اصطلاح «نسل‌کشی» برای حملات اسرائیل به غزه است. بکر مدعی است که آفریقای جنوبی از اصطلاح حقوقی «نسل‌کشی» همچون سلاح علیه اسرائیل استفاده کرده است.

تاکنون حدود ۲۴هزار فلسطینی، از جمله دست‌کم ۹۶۰۰ کودک، در جریان حملات نظامی اسرائیل به نوار غزه کشته شده‌اند.

بکر در ادامه صحبت‌هایش مدعی شد که آفریقای جنوبی،

بکر همچنین گفت نمایندگان اسرائیل امروز قصد دارند ویدئوهای آغاز عملیات حماس علیه اسرائیل در هفتم اکتبر را در دادگاه پخش کنند، زیرا «فهم درگیری مسلحانه در غزه بدون درک ماهیت تهدیدی که اسرائیل با آن روبروست و بی‌رحمی و بی‌قانونی نیروی مسلحی که با آن روبروست ناممکن است.»

توجیه حملات اسرائیل به نوار غزه با تکیه بر عملیات نظامی حماس علیه اسرائیل در هفتم اکتبر، بخش عمده دفاعیات بکر را تشکیل می‌داد.

بکر در بخشی از صحبت‌هایش آفریقای جنوبی را به داشتن «ارتباطات نزدیک با حماس» متهم کرد.

این ادعای بکر در حالی است که دولت آفریقای جنوبی پیشتر در ساعات آغازین روز جمعه هرگونه رابطه دوجانبه با حماس را رد کرده و اعلام کرده بود که موضع این دولت در حمایت از مبارزات مردم فلسطین علیه اشغالگری مساوی با حمایت از حماس نیست. البته، حماس در آفریقای جنوبی نماینده دارد.

دومین نماینده اسرائیل در جلسه جمعه مالکلم شاو، حقوق‌دان بریتانیایی و استاد حقوق بین‌الملل در دانشگاه لستر بود.

شاو نیز دفاعیات خود را با اشاره به حمله هفتم اکتبر حماس به عنوان «بستر» حملات اسرائیل به نوار غزه آغاز کرد. شاو در این رابطه، با اشاره به «حق دفاع از خود» گفت:

شاو همچنین گفت اتهام نسل‌کشی «در میان موارد نقض حقوق بین‌الملل، همچون تجلی شر برجسته است» و با اشاره به سرشت خاص جرم نسل‌کشی، افزود اگر این اتهام «نادرست» طرح شود، «ماهیت خاص نسل‌کشی از دست می‌رود.»

تمرکز اصلی شاو در صحبت‌هایش بر این بود که مستندات و مدارک کافی برای این‌که اسرائیل نیت و قصد نسل‌کشی داشته است کافی نیست.

گالیت راگوان، مدیر بخش عدالت بین‌المللی در وزارت دادگستری اسرائیل بخش عمده صحبت‌هایش را روی این ادعا متمرکز کرد که حماس مسئول شمار بالای تلفات انسانی در نوار غزه است.

راگوان در این رابطه گفت: 

او همچنین به استدلال «سپر انسانی» متوسل شد و مدعی شد استراتژی حماس مبنی بر جا گرفتن بین جمعیت غیرنظامی باعث افزایش تلفات غیرنظامی شده است.

از جمله دیگر مواد شکایت‌نامه آفریقای جنوبی این بود که اسرائیل بیمارستان‌ها را بمباران کرده است. راگوان، با وجود رد این ادعا، گفت این تقصیر حماس است که از بیمارستان‌ها به عنوان پایگاه نظامی استفاده می‌کند.

نماینده بعدی اسرائیل، عمری سندر، وکیل یک شرکت حقوقی خصوصی در تل‌آویو بود. اظهارات سندر حول این می‌گشت که اسرائیل دسترسی مردم نوار غزه به امدادهای بشردوستانه را تسهیل کرده است:

او همچنین گفت اسرائیل هیچ محدودیتی بر دسترسی مردم غزه به آب آشامیدنی اعمال نکرده است و کامیون‌های حامل غذا نیز مرتب وارد این منطقه شده‌اند و زخمی‌ها اجازه داشته‌اند وارد مصر شوند.

این ادعا در شرایطی طرح شده که اسرائیل، در نخستین روزهای جنگ، جریان آب و غذا به نوار غزه را قطع کرد و در جریان جنگ نیز زیرساخت‌های بهداشتی و درمانی را تخریب کرد.

کریستوفر استاکر، وکیل بین‌المللی که پیشتر در دادگاه مقام‌های یوگوسلاوی سابق حضور داشته، نفر چهارمی بود که در دفاع از اسرائیل صحبت کرد.

استاکر بر اقدامات موقتی احتمالی دیوان بین‌المللی دادگستری که ممکن است در هفته‌های پیش رو اعلام شوند و احتمال دارد به دستور توقف جنگ بینجامند تمرکز کرد و مدعی شد که «اقدامات موقتی» نباید اسرائیل را از کاربست حق دفاع از خود منع کند.

آخرین نماینده اسرائیل، گیلاد نوام، معاون دادستانی کل اسرائیل بود. او نیز به این نکته اشاره کرد که طرح دعوی آفریقای جنوبی نمی‌تواند اسرائیل را ملزم به اتخاذ «اقدامات موقتی» برای حفاظت از فلسطینیان ساکن نوار غزه کند.

پس از سخنان پایانی نوام، جوان دانوهیو، رئیس دیوان بین‌المللی دادگستری پایان جلسه روز جمعه را اعلام کرد. دانوهیو اعلام کرد که دادگاه در روزهای آتی تصمیمش را اعلام خواهد کرد.

کنگره ملی آفریقا، حزب حاکم آفریقای جنوبی که شکایت را تنظیم کرده است، مدت‌هاست که سیاست‌های اسرائیل در غزه و کرانه باختری را با تاریخ خود و رژیم آپارتاید اقلیت سفیدپوست مقایسه می‌کند.

آفریقای جنوبی در شکایت از اسرائیل تنها نیست. ۱۵ گزارشگر ویژه سازمان ملل و ۲۱ عضو گروه‌های کاری سازمان ملل هشدار داده‌اند که آنچه در غزه اتفاق می‌افتد نشان‌دهنده «نسل‌کشی» است.

تمبکا نگوکایتوبی، وکیل اهل آفریقای جنوبی روز پنجشنبه گفته بود که مقیاس ویرانی در غزه، هدف گرفتن خانه‌های خانواده‌ها و غیرنظامیان و جنگ علیه کودکان، همگی نشان از قصد و نیت نسل‌کشی دارند. او همچنین گفت «ویژگی تمایزبخش» این پرونده، «بازگویی و تکرار گفتار مبتنی بر نسل‌کشی از سوی همه بخش‌های دولت اسرائیل بوده است.»

نگوکایتوبی از جمله به گفته‌های وزیر دفاع اسرائیل در «حیوانات انسان‌نما» خواندنِ مردم نوار غزه اشاره دارد. 

هم‌زمان با برگزاری دومین جلسه دادگاه، مثل روز پنجشنبه، در اطراف «کاخ صلح» در لاهه معترضان در همبستگی با فلسطین تجمع و راهپیمایی کردند.

معترضان با بنرها و شعارهایی در حمایت از اقدام آفریقای جنوبی و خواست آتش‌بس فوری در این تجمع حاضر شدند.