پژوهشی جدید: گرمایش بیشتر زمین یعنی ۴۰ درصد فقیرتر شدن

مدل‌های اقتصادی به‌طور سیستماتیک تأثیر گرمایش جهانی بر ثروت مردم را دست‌کم گرفته‌اند در حالی‌که بر اساس مطالعه جدید دانشمندان استرالیایی، گرمایش ۴ درجه سانتی‌گراد، افراد متوسط ​​را ۴۰ درصد فقیرتر می‌کند که بر اساس برخی برآوردها تقریباً چهار برابر افزایش می‌یابد.

به گزارش گاردین این مطالعه نشان می‌دهد که میانگین تولید ناخالص داخلی برای هر نفر در سراسر جهان تا ۱۶ درصد کاهش می‌یابد حتی اگر گرمایش تا ۲ درجه سانتی‌گراد بالاتر از سطح قبل از صنعتی باشد. این کاهش بسیار بیشتر از تخمین‌های قبلی است که نشان می‌دهد کاهش ۱٬۴ درصد خواهد بود.

دانشمندان اکنون تخمین می‌زنند که حتی اگر کشورها به اهداف کوتاه‌مدت و بلندمدت اقلیمی دست یابند، دمای جهانی ۲٬۱ درجه سانتی‌گراد افزایش خواهد یافت.

انتقادها در سال‌های اخیر افزایش یافته است زیرا مجموعه‌ای از ابزارهای اقتصادی معروف به مدل‌های ارزیابی یکپارچه (IAM) که برای راهنمایی میزان سرمایه‌گذاری دولت‌ها در کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای استفاده می‌شود نتوانسته‌اند خطرات عمده ناشی از تغییرات آب و هوایی، به‌ویژه رویدادهای شدید آب و هوایی را نشان دهند.

مطالعه جدید که در مجله «پژوهش‌های زیست‌محیطی» Environmental Research Letters منتشر شد، یکی از محبوب‌ترین مدل‌های اقتصادی را انتخاب و آن را با پیش‌بینی‌های تغییرات اقلیمی تقویت کرد تا تأثیرات رویدادهای آب و هوایی شدید را در سراسر زنجیره‌های تأمین جهانی نشان دهد.

دکتر تیموتی نیل، از مؤسسه خطرات و واکنش اقلیمی دانشگاه «نیو ساوت ولز» UNSW و نویسنده اصلی این مطالعه، گفت: 

به گفته نیل، مدل‌های اقتصادی قبلی که «سهواً به این نتیجه رسیدند» که حتی سطوح بالای گرمایش جهانی تنها تأثیرات اندکی بر اقتصاد جهانی خواهند داشت، «پیامدهای عمیقی برای سیاست‌های آب و هوایی» داشتند.

او گفت مدل‌های اقتصادی تنها به تغییر آب و هوا در سطح محلی توجه می‌کنند، اما به اینکه چگونه تغییرات شدید آب و هوایی مانند خشکسالی یا سیل می‌تواند بر زنجیره‌های عرضه جهانی تأثیر بگذارد، بی‌توجه‌اند.

نیل گفت: 

پروفسور فرانک جوتزو، کارشناس سیاست آب و هوایی در دانشگاه ملی استرالیا که در این تحقیق شرکت نداشت، گفت که مدل‌سازی اقلیم اقتصادی با استفاده از IAMs فرض می‌کند که اگر تغییرات آب و هوایی فعالیتی مانند کشاورزی را در بخشی از جهان دوام‌ناپذیر کند، افزایش تولید به‌سادگی از جایی دیگر حاصل می‌شود.

نتیجه این است که مدل‌ها می‌گویند که تغییرات آب و هوایی برای اقتصاد جهانی آینده تفاوت چندانی ایجاد نمی‌کند، که برخلاف تأثیر فیزیکی علم و درک دقیق وابستگی‌های متقابل در اقتصاد است.

بر اساس گزارشی که در ژانویه از مؤسسه و دانشکده اکجوئر منتشر شد، ارزیابی‌های قبلی ریسک اقتصادی در مورد تاثیرات آب و هوای دنیای واقعی مانند «نقاط اوج، رویدادهای شدید، مهاجرت، افزایش سطح دریا، اثرات بر سلامت انسان یا خطرات ژئوپلیتیکی» شکست خورده است.

در این گزارش آمده نتایجی با پایان خوش اما معیوب ممکن است روایتی را تقویت کند که این خطرات آهسته و با تأثیرات محدود رخ خواهند داد نه اینکه به این ضرورت تأکید کند که خطرات شدیدی در انتظار ما هستند که به اقدام فوری نیاز دارند. 

روند افزایشی گرمایش زمین

وضعیت گرمایش زمین بسیار بحرانی است. در ژانویه ۲۰۲۵، میانگین دمای جهانی سطح زمین ۱٬۳۳ درجه سانتی‌گراد بالاتر از میانگین قرن بیستم بود که این ماه را به گرم‌ترین ژانویه ثبت‌شده تبدیل کرد. این افزایش دما حتی با وجود پدیده لانینا که معمولاً اثر خنک‌کننده دارد، رخ داده است. ​

بر اساس گزارشی از گاردین تحلیل‌های مؤسسات مالی وال‌استریت، از جمله مورگان استنلی و جی‌پی مورگان چیس، نشان می‌دهند که هدف جهانی محدود کردن افزایش دما به ۲ درجه سانتی‌گراد، مطابق با توافق پاریس، عملاً دست‌نیافتنی است. آن‌ها پیش‌بینی می‌کنند که دمای جهانی ممکن است تا ۳ درجه سانتی‌گراد افزایش یابد که می‌تواند به رویدادهای اقلیمی فاجعه‌بار منجر شود. 

بر اساس گزارش دیگری از گاردین، در استرالیا، دوره ۱۲ ماهه منتهی به مارس ۲۰۲۵ گرم‌ترین دوره ثبت‌شده بوده است. میانگین دما در این دوره ۱٬۶۱ درجه سانتی‌گراد بالاتر از میانگین تاریخی بوده و مارس ۲۰۲۵ نیز با ۲٬۴۱ درجه سانتی‌گراد افزایش نسبت به میانگین، گرم‌ترین مارس ثبت‌شده است. 

گونتر تالینگر از شرکت بیمه آلیانز هشدار داده است که بحران اقلیمی می‌تواند سرمایه‌داری را با ایجاد ناپایداری مالی کنترل‌ناپذیر، تضعیف کند. با افزایش دما بین ۲٬۲ تا ۳٬۴ درجه سانتی‌گراد، خسارت‌های ناشی از رویدادهای اقلیمی به سطحی می‌رسد که بیمه‌کردن آن‌ها غیرممکن خواهد بود و این امر می‌تواند به بحران مالی منجر شود. ​

گزارش‌های هیئت بین‌دولتی تغییرات اقلیمی (IPCC) تأکید می‌کنند که برای محدود کردن گرمایش به حدود ۱٬۵ درجه سانتی‌گراد، انتشار گازهای گلخانه‌ای باید حداکثر تا سال ۲۰۲۵ به اوج خود برسد و تا سال ۲۰۳۰ حدود ۴۳ درصد کاهش یابد. ​

روند افزایشی دما در ایران 

بر اساس گزارشی از خبرگزاری مهر دمای هوای ایران به‌طور متوسط افزایش یافته است. طبق اظهارات سحر تاجبخش، رئیس سازمان هواشناسی کشور، میانگین دمای ایران در پنج دهه گذشته با شیب ۰٬۴ درجه سلسیوس در هر دهه افزایش یافته است که این میزان حدود دو برابر آهنگ افزایش دمای جهانی است. ​

همچنین، صادق ضیاییان، رئیس مرکز ملی پیش‌بینی و مدیریت بحران مخاطرات وضع هوای سازمان هواشناسی در گزارشی از اقتصاد آنلاین گفته است که در حال حاضر دمای هوای جهان بیش از یک درجه نسبت به دوران انقلاب صنعتی افزایش یافته، در حالی که ایران طی ۵۰ سال گذشته ۲ درجه گرم‌تر شده است.

 این افزایش دما تأثیرات قابل‌توجهی بر اقلیم و منابع آبی کشور داشته و به افزایش تبخیر، کاهش منابع آب تجدیدپذیر و تغییر در الگوهای بارشی منجر شده است. برای مثال، میانگین بارش تجمعی سالانه در دهه‌های اخیر کاهش یافته و از حدود ۲۵۰ میلی‌متر در دهه ۱۹۷۳-۱۹۸۲ به حدود ۲۰۰ میلی‌متر در دهه ۲۰۱۳-۲۰۲۲ رسیده است. ​

به گفته احد وظیفه، رئیس مرکز ملی اقلیم و مدیریت بحران خشکسالی سازمان هواشناسی در دهه‌های اخیر، میانگین دمای کشور هر ۱۰ سال حدود نیم درجه افزایش یافته است. در ۵۰ سال گذشته، این افزایش به ۲ تا ۲٬۵ درجه رسیده که باعث افزایش ۱۵ تا ۲۰ درصدی میزان تبخیر شده است.